Mahkemesi : İstanbul 13. İş Mahkemesi
Tarihi : 11/11/2014
Numarası : 2013/282-2014/572

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
İş sözleşmesinin geçerli neden olmadan sebep bildirilmeden usule aykırı olarak davalı işveren tarafından feshedildiğini belirten davacı işçi, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı davacının işveren vekili olduğunu için iş güvencesi hükümlerinden yararlanamayacağını, fesih geçerli nedenle yapıldığından davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece; Dairemiz bozma kararına uyularak yapılan yargılama sonucunda davacının .... Rafineri A.Ş.de Rafineri Genel Müdürü sıfatıyla istihdam edildiği Ege Rafinesi isimli işyerine ait olduğu anlaşılan organizasyon şemasında davacının Genel Müdür olarak organizasyonun başında yer aldığı bu durum karşısında iş güvencesi sistemi dışında kalan işveren vekili veya yardımcısı sayılması gerektiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
4857 sayılı İş Kanunu"nun 18. maddesi uyarınca işçinin iş güvencesi hükümlerinden yararlanabilmesi işçinin işletmenin bütününü sevk ve idare eden işveren vekili ve yardımcıları veya işyerinin bütününü sevk ve idare eden ve işçiyi işe alma ve işten çıkarma yetkisi bulunan işveren vekili konumunda bulunmaması gerekir.
İş güvencesinden yararlanamayacak işveren vekilleri herşeyden önce, işletmenin bütününü sevk ve idare eden işveren vekilleri ile yardımcıları olduğuna göre, işletmenin tümünü yöneten genel müdürler ile yardımcıları iş güvencesi hükümlerinden yararlanamayacaktır. Ancak belirtelim ki, işyerinde genel müdür veya genel müdür yardımcısı unvanının kullanılması tek başına iş güvencesi kapsamı dışında bulunma sonucunu doğurmaz. Önemli olan, kendisine temsil yetkisi verilip verilmediği ve işletmenin bütününü yönetip yönetmediğidir; bu hususta görev tanımı ve konumuna bakmak gerekir.
İş güvencesinden yararlanamayacak işveren vekillerinin ikinci grubunu, işletmenin değil de işyerinin bütününü yöneten ve işçiyi işe alma ve işten çıkarma yetkisi bulunan işveren vekilleridir. Buna göre, işletmenin bütününü sevk ve idare edenler, başka bir şart aranmaksızın işveren vekili sayılırken; işletmenin değil de işyerinin bütününü sevk ve idare edenlerin 18’nci madde anlamında işveren vekili sayılabilmesi için ilave olarak, işçiyi işe alma ve işten çıkarma yetkisini haiz olması şartı aranır. İşyerinin tümünü sevk ve idare ile işçiyi işe alma ve işten çıkarma yetkisi katlanmış olarak, birlikte aranır. Bu işyeri işletmeye bağlı bir işyeri de olabilir. Dolayısıyla bir banka şubesi müdürü ile fabrika müdürü, işyerini sevk ve idare etmekle beraber, özgür iradesi ile işçi alma ve işten çıkarma yetkisi yoksa İş Kanunu’nun 18’nci maddesi anlamında işveren vekili sayılmaz. İş güvencesinden yararlanır. Aynı şekilde, işe alma ve işten çıkarma yetkisi bulunan insan kaynakları müdürü ile personel müdürü, işyerinin tümünü yönetmediğinden iş güvencesi hükümlerinden yararlanabilecektir. Ancak işletmeye bağlı bir işyerinde, bu işyerinin tümünü sevk ve idare eden, ayrıca işe alma ve işten çıkarma yetkisi olan işçi, iş güvencesi hükümlerinden yararlanamaz.
Somut olayda davacı ... Rafineri (Star Rafineri A.Ş.) Genel Müdürü olarak davalı S.. A.. nezdinde çalışmıştır.
Dosyaya ibraz edilen 19/08/2011 tarihli davalı şirkete ait organizasyon şemasında Grup şirketleri CEO"sunun K. Y., Grup şirketlerinin ise 1-.. .. Holding A.Ş. 2- ... Rafineri A.Ş.(..... Rafineri A.Ş. Eski ünvan) 3-.. .. Enerji Yatırımları A.Ş. 4- .. .. Gaz Dağıtım A.Ş. 5-.. Limancılık A.Ş. olduğu, davacının işletmenin bütününü idare eden vasfı bulunmadığı, davacının davalı işverene bağlı şirketlerden ... Rafineri A.Ş."nin Genel Müdürü olduğu, .... Enerji A.Ş."nin (S.. A.. Yeni ünvan davalı şirket)18/12/2010 tarihli 23/12/2010 tarih ve 22316 sayılı noter onaylı yetkiler ve imza yetkililerini belirleyen Yönetim Kurulu kararında aşağıdaki konularda yönetim Kurulu tarafından karar alınması gerektiği zikredilerek 1)a-v:bendinde iş sözleşmeleri, hizmet sözleşmeleri ve marka, patent, lisans, telif hakkı ile teknoloji sözleşmelerinin yapılması sona erdirilmesi ve devri, imza yetkilileri arasında davacının isminin bulunmadığı, ..... Rafineri A.Ş. (.... Rafineri A.Ş.)18/12/2010 tarihli 23/12/2010 tarih ve 22304 sayılı noter onaylı yetki ve imza yetkililerini belirleyen Yönetim Kurulu kararında ise aşağıdaki konularda yönetim Kurulu tarafından karar alınması gerektiği zikredilerek 1) a-v:bendinde iş sözleşmeleri, hizmet sözleşmeleri ve marka, patent, lisans, telif hakkı ile teknoloji sözleşmelerinin yapılması sona erdirilmesi ve devri, imza yetkilileri arasında davacının isminin 2. Derece imza yetkilileri arasında CEO Kenan Yavuz"dan sonra zikredildiği, tek başına imza yetkisinin bulunmadığı, aynı yetki belgesinde çift imza kuralından anlaşıldığı, davacıya ait görev (İş) tanımında ise davacının .......AŞ (S.. A..) Üst yönetimine karşı sorumlu olduğu (raporlama yaptığı) işe alma-çıkarma yetkisinin Yönetim Kurulu kararıyla olmasının gerektiği ve davacının iş tanımında "nitelikli personeller ile projenin yürütülmesi için ileriye dönük planlama yapmak, uygun istihdamı sağlamak" şeklinde hüküm bulunmasının işçi alım ve çıkartılmasını değil işin yürütülmesine yönelik istihdamı sağlamak amacına yönelik olduğu, tüm bu tespitlere göre davacının işveren vekilliğini düzenleyen ilke kararımızın işletme bazında değil işyeri bazında işveren vekili olmasına karşın işçi alımı ve çıkartımı hususunda tek başına yetkisi bulunmaması nedeniyle iş güvencesi hükümlerinden yararlanabileceği, 17/02/2012 tarihinde davalı işverence "şirketimizde yürütmekte olduğunuz görevinizin iş bu tarih itibariyle sona erdirilmesine karar verilmiş olup mesai bitimi itibariyle iş akdiniz feshedilmiştir, yasal haklarınız peşin olarak ödenecektir" şeklinde fesih bildiriminde bulunulduğu ve fesih bildiriminin 4857 sayılı İş Kanunu 19. maddesi uyarınca yazılı yapılması ve fesih nedenlerinin açık ve net bir biçimde belirtilip işçiye tebliğ edilmesinin zorunlu olduğuna dair düzenlemeye göre fesih gerekçelerinin bildirilmemiş olması nedeniyle 19. maddedeki usule uygun olmadığı, bu nedenle feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesi ile davacının kıdeminin 5 yılın altında olması nedeniyle işe başlatmama tazminatının davacının 4 aylık brüt ücreti tutarında belirlenmesi gerekirken yazılı gerekçe ile davanın reddedilmesi isabetsiz olup davacı temyizi yerindedir.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3.maddesi uyarınca mahkeme kararı bozularak ortadan kaldırılmış ve Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3-Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak davacının 4 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4-Davacı işçinin işe iadesi için davalı işverenlere süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5-Alınması gereken 27,70 TL harçtan peşin alınan 21,15 TL harcın tenzili ile bakiye 5.55 TL harç giderinin davalıdan tahsili ile Hazine"ye gelir kaydına,
6-Davacının yapmış olduğu 754.80 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT"ne göre 1.500,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Artan gider ve delil avansının ilgilisine iadesine,
9-Peşin alınan temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 12.05.2015 gününde oybirliğiyle KESİN olarak karar verildi.