Sulh Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Mirasın gerçek reddi

.. tarafından mirasın gerçek reddine ilişkin davada mahkemenin görevsizliğine dair Sulh Hukuk Mahkemesi"nden verilen 13.10.2014 gün ve 1144/1062 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davacılar vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacı dava dilekçesinde; eşi olan mirasbırakan .."nün 17.07.2014 tarihinde vefat ettiğini, terekesinin borca batık olduğunu, kayıtsız şartsız mirası reddettiğini açıklayarak, mirasın kayıtsız şartsız reddinin tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece; davanın, TMK"nun 605/2. maddesi gereği açılan terekenin borca batık olduğuna ilişkin mirasın hükmen reddi istemine ilişkin olduğu kabul edilerek görevsizlik kararı ile dosya Asliye Hukuk Mahkemesi"ne gönderilmiştir. Hüküm davacı vekili tarafından, davanın TMK"nun 605/1. maddesi gereğince açılan mirasın gerçek reddi olduğu açıklanarak temyiz edilmiştir.
Dava dilekçesi içeriğine göre davacı, 17.07.2014 tarihinde vefat eden miras bırakan .."nün mirasını, terekesinin borca batık olduğundan bahisle kayıtsız şartsız reddetmek isteğini açıklayarak 10.10.2014 tarihinde hasımsız olarak davayı açmıştır. 6100 sayılı HMK"nun 194/1.maddesinde; “...taraflar, dayandıkları vakıaları, ispata elverişli şekilde somutlaştırmalıdırlar...” hükmüne yer verilmiştir. Davanın talep gereğince doğru biçimde sonuçlandırılması için açılan davanın ne olduğunun anlaşılması gerekir.
Mahkemece, dilekçenin içeriğine göre davacının isteğini ve amacını belirleyip söz konusu uyuşmazlığın ona göre çözüme kavuşturulması gerekir. Davanın niteliği anlaşılamadan hangi kanuni düzenlemeye göre nasıl sonuçlandırılacağı noktasına ulaşılamaz. HMK"nun 33. (1086 sayılı HUMK.nun 76) maddesine göre, davanın esası olan maddi olayların ileri sürülmesi taraflara, bunların nitelendirilmesi ve uygulanacak kanun maddesini belirlemek hakime aittir. Hakim tarafların yargılama oturumlarında ve dilekçesinde kullandıkları nitelendirme ile bağlı değildir. Bu durumda; miras bırakan 17.07.2014 tarihinde davacıyı mirasçı bırakarak öldüğüne ve eldeki davanın ise, hasımsız olarak TMK"nun 606. maddesi gereğince 10.10.2014 günü yasal 3 aylık süresinin içerisinde açıldığına göre, davacın talebinin TMK"nun 605/1 ve devamı maddeleri gereğince mirasın gerçek reddinin tespiti istemine ilişkin olduğu anlaşılmaktadır.

Hal böyle olunca sulh hakiminin görevi; reddin süresinde olup olmadığı ve reddedenin mirasçılık sıfatı bulunup bulunmadığını incelemek, davadaki süre koşulu ile mirasçılık sıfatının gerçekleşmesi halinde ise, Türk Medeni Kanunu"nun 609. maddesi uyarınca ret beyanını tespit ve tescil etmekten ibaret olduğuna ve 6100 sayılı HMK"nun 382.maddesi gereğince mirasın reddi beyanının tespiti ve tescili talebini içeren bu tür davalarda Sulh Hukuk Mahkemeleri görevli bulunduğuna göre mahkemece açıklanan yönde işlem ve inceleme yapılması gerekirken talebin hatalı değerlendirilmesi sonucu yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır.
Davacının temyiz itirazları yukarıda açıklanan nedenlerle yerindedir. Kabulüyle hükmün 6100 sayılı HMK"nun Geçici 3.maddesinin yollamasıyla 1086 sayılı HUMK"nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK"nun 388/4. (HMK m.297/ç) ve HUMK"nun 440/III-1, 2, 3 ve 4 bentleri gereğince ilama karşı karar düzeltme yolu kapalı bulunduğuna ve 25,20 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden davacılara iadesine, 12.01.2015 tarihinde karar verildi.