Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/7221 Esas 2022/8657 Karar Sayılı İlamı

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 19. Hukuk Dairesi

DAVA TÜRÜ : ALACAK-MADDİ ZARARIN TAZMİNİ

İLK DERECE
MAHKEMESİ : Soma İş Mahkemesi

Taraflar arasındaki iş kazasından sonra ücret ve istihkaklarda yapılan kesinti nedeniyle maddi zararın tazmini davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin ekskavatör operatörü olarak çalıştığını, 04.04.2014 tarihinde geçirdiği iş kazası sonucunda bu işine devam edemeyecek derecede iş gücü kaybına uğradığını, toplu iş sözleşmesi hükümlerine göre herhangi bir ücret kaybı olmadan çalışabileceği işlerde çalıştırılması gerekirken ücret ve istihkaklarından aylık 800,00 TL kesinti olduğunu, uğradığı zararın tazmin edilmesi gerektiğini ileri sürerek ücret ve istihkaklarında yapılan kesinti sebebiyle oluşan maddi zararının tazminini talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davanın zamanaşımına uğradığını, davacının yükleyici operatörü olarak çalıştığını, 04.04.2014 tarihinde geçirdiği iş kazası sonrasında hastane raporu ve kendi talebi ile davalı Kurumda akaryakıt tevziatçısı unvanı ile yeniden istihdam edildiğini ve herhangi bir hak kaybına uğramadığını, ödenek ve istihkaklarının düzenli olarak ödendiğini savunarak davanın reddini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
"...
Davacının davalı iş yerinde Ekskavatör Operatörü olarak çalıştığı, bu çalışma sırasında 04.04.2014 tarihinde iş kazası geçirerek yaralandığı, bu tarihten 05.09.2014 tarihine kadar istirahatli kaldığı, Kurum tarafından geçici iş göremezlik ödemesi yapıldığı, 17.10.2014 tarihli dilekçesi ile unvanının Akaryakıt Tevziatçısı olarak değiştirilmesini talep ettiği görülmüş, önceki unvanı olan Ekskavatör Operatörünün yerüstü ücret grupları içerisinde birinci grupta kaldığı, değiştirilen yeni unvanı olan Akaryakıt Tevziatçısının ikinci grupta yer aldığı, iş yerinde geçerli ... Sendikası ile Türkiye... Sendikası arasında bağıtlanan 27.09.2013 tarihinde imzalanan 01.01.2013-31.12.2014 tarihleri arasından geçerli olan ile 07.10.2015 tarihinde imzalanan 01.01.2015- 31.12.2016 tarihleri arasından geçerli olan TİS'e göre davacı işçinin sendika üyesi olduğu ve TİS'lerin 28. maddesinde ''Sağlık Kurulu Raporu ile iş kazası veya meslek hastalığı sebebiyle geçici veya daimi olarak yeraltında veya yerüstünde çalışmakta olduğu işi yapamaz raporu alan işçileri kadroya bakılmamak ve gündeliklerinde herhangi bir indirim yapmamak şartıyla yapabilecekleri başka işlerde çalıştırmayı işveren kabul eder.'' Yine Aynı TİS'in Sosyal yardımlar başlıklı 55/D-2 maddesinde '' İş kazası veya Meslek hastalığı sonucu geçici iş göremezliğe uğrayan işçilerin, bu günlere dair ücretlerinin tahakkuku tam olarak yapılır ve işçiye ücreti ödenir. Ancak işçi bu günlere dair Sosyal Güvenlik Kurumundan almak zorunda olduğu geçici iş göremezlik ödeneğini istirahati takip eden en geç bir ay içerisinde Kurum ünitesinden alır ve belgeleri ile birlikte en geç üç iş günü içinde işverene iade eder. Bu yükümlülüğü yerine getirmeyen işçiden işveren tarafından yapılmış olan tüm ödemeler yasal faizleri ile birlikte tahsil edilir.'' hükümlerinin yer aldığı anlaşılmış, aldırılan 31/05/2019 havale tarihli bilirkişi raporunda; haklı görülmesi halinde davacı alacağının brüt 192,01-TL ücret farkı olabileceği hesaplanmış, bilirkişi raporuna değer verilerek davanın kısmen kabulüne ilişkin, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur." gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı vekili istinaf dilekçesinde; müvekkilinin ekskavatör operatörü unvanı ile ağır işler işçisi olarak çalışmakta iken geçirdiği iş kazası sonucu işine devam edemeyecek şekilde iş gücü kaybına uğradığını, kaza sonrası akaryakıt tevzihatçısı olarak çalışmasına devam ettiği dönemde toplu iş sözleşmesinin 28 inci maddesine aykırı olarak gündelik ücreti ve sosyal haklarının düşürüldüğünü, bilirkişi raporunda emsal sendikalı işçilerin aylık ek ve asıl ücret tediye bordrolarının karşılaştırma yapılarak incelenmediğini, 04.04.2014 tarihinden sonra imzalanan toplu iş sözleşmesi var ise bu sözleşmelerin de incelenmesi ve ek hakların doğup doğmadığı hususunda inceleme yapılması gerektiğini ve istinaf dilekçesinde belirttiği diğer hususları ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.

2. Davalı vekili istinaf dilekçesinde; davacının görev ve unvan değişikliğinin tamamen kendi isteğiyle yapıldığını, olay nedeniyle herhangi bir ücret kaybı olmadığını, bütün özlük haklarının ödendiğini, davacının kaza sonrası 05.09.2014 tarihinde aynı unvan ile işbaşı yaptığını, 17.10.2014 tarihli dilekçesindeki talebi ile servis değişikliğinin yapıldığını, 2014 yılı periyodik muayeneler sonucunda davacının hastaneye sevk edildiğini, hastanenin 09.12.2014 tarihli raporu üzerine işyeri hekimliğinin 27.01.2015 tarihli kararıyla Genel Müdürlükten akaryakıt tevziatçısı unvanının talep edildiğini, davacının maluliyet durumuna ilişkin itirazlarının değerlendirilmediğini ve istinaf dilekçesinde belirttiği diğer hususları ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
"...
Dosya kapsamında TİS'nin 28.maddesinde "Sağlık Kurulu Raporu ile iş kazası veya meslek hastalığı sebebiyle geçici veya daimi olarak yeraltında veya yerüstünde çalışmakta olduğu işi yapamaz raporu olan işçileri kadroya bakılmamak ve gündeliklerinde herhangi bir indirim yapmamak şartıyla yapabilecekleri başka işlerde çalıştırmayı işveren kabul eder." düzenlemesini içermektedir. Dosya kapsamından davacının 04/04/2014 tarihinde iş kazası geçirdiği, 05/09/2014 tarihine kadar istirahatli kaldığı, 21/04/2017 tarihli belge içeriğinden %24 oranla sürekli işgöremezlik geliri bağlandığı, rapor sonrası bir süre daha ekskavatör operatörü olarak eski görevinde çalıştığı, 27/10/2014 tarihi itibariyle akaryakıt tevziatçısı olarak görevlendirildiği, işyeri dosyası arasında yer alan Personel Şube Müdürlüğünün 08/01/2015 tarihli talep yazısı üzerinde personel şube müdürlüğünün (Mustafa ...'nın) 04/02/2015 tarihli el yazısı ile "TİS 28 gereği ücreti düşürülmeyecek" yazıldığı ve imzalandığı anlaşılmaktadır. Bu deliller ışığında her ne kadar davacının görev değişikliğine ilişkin talep yazısı bulunmakta ise de bu talebin iş kazası sonrası meydana gelen rahatsızlığı nedeniyle olduğu ve kurum tarafından da 04/02/2015 tarihli yazı gereğince TİS 28.madde kapsamında değerlendirildiği açık olduğundan davalı tarafın istinaf sebepleri yerinde görülmemiştir. Dosya kapsamındaki belgelerin incelenmesinde davacının ekskavatör operatörü olarak çalıştığı Mart 2014 tarihinde günlük brüt ücretinin 60,52 TL, kaza sonrası Ekim 2014 tarihinde ise 63,97 TL olarak belirlendiği, akaryakıt tevziatçısı olarak görevlendirildiği 27/10/2014 tarihinde ise günlük brüt ücretinin 63,41 TL'ye düşürülerek TİS 28. maddeye aykırı işlem yapıldığı, bu kapsamda 31/05/2019 tarihli rapor içeriğinde fark ücret alacağının brüt 192,01 TL olarak hesaplandığı yapılan hesaplamada hata bulunmadığı görülmüştür. Davacı tarafça ücretin emsal işçi bordroları karşılaştırılarak değerlendirilmediği iddia edilmişse de TİS'nin 28.maddesinde "gündeliklerinde herhangi bir indirim yapmamak şartıyla" başka işlerde çalıştırılacağı öngörülmüş olup emsal işçi ücreti ödeneceğine yönelik herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır. TİS'nin 28. maddesi kapsamında indirim yapılmasaydı alabileceği ücret ne ise ancak o miktarın talep edilebilmesi mümkündür. Ayrıca davacı tarafça birtakım bordrolar sunulmuşsa da kime ait olduğu anlaşılamayan ve bu kapsamda gerçekte davacıya emsal işçi olduğunun denetimi yapılamayan, 2019 yılı Mayıs ayı için düzenlenmiş, dava konusu dönemi kapsamayan bordroya itibar edilerek değerlendirme yapılması da mümkün görülmemiştir.
..." gerekçesiyle taraf vekillerinin istinaf talebinin 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) inci alt bendi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı vekili temyiz dilekçesinde, istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeler ve resen dikkate alınacak nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması talep edilmiştir.


2. Davalı vekili temyiz dilekçesinde, istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeler ve resen dikkate alınacak nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması talep edilmiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının geçirdiği iş kazasından sonra ücret ve istihkaklarında yapılan kesinti nedeniyle maddi zararının olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.

2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 4857 sayılı İş Kanunu'nun ilgili hükümleri.

3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup taraf vekillerince temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

30.06.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
















F.K.