Danıştay 6. Daire 2019/21225 Esas 2022/871 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/21225
Karar No : 2022/871

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Dayanıklı Tüketim Malları Mob. San. ve Tic. A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı - …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İzmir ili, Karabağlar ilçesi, … ada, … sayılı parsel sayılı taşınmazda ruhsata aykırı imalatlar yapıldığından bahisle 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca düzenlenen … tarih ve Cilt No:… sayılı yapı tatil zaptı ile davacıya aynı Kanunun 42/2. maddesi uyarınca 474.525,82-TL para cezası verilmesine ilişkin Karabağlar Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; dava dosyasında yer alan, bilgi ve belgelerin, fotoğraflar ile bilirkişi raporunun birlikte değerlendirilmesi sonucunda; davacı tarafından idari para cezasının uygulanmasında şahsilik ilkesinin göz ardı edildiği iddia edilmekle birlikte; bilirkişi raporunda da ifade edildiği gibi eski tarihli fotoğraflar ve uydu görüntülerine göre dava konusu ruhsatsız imalatların, binaların davacı tarafından kullanıldığı esnada yapıldığı anlaşıldığından itibar edilememiş olup, dava konusu taşınmazda ruhsatlı dört katlı bina ara duvarlar kısmen açılmak suretiyle birleştirildiği ve kamusal alana oturan ruhsatsız bina yapılıp hepsi tek kullanışlı işyeri halinde kullanıldığının idarece tespit edilmesi üzerine söz konusu aykırılıklara ilişkin olarak dava konusu yapı tatil zaptının, 07.02.2018 tarihinde düzenlendiği ve aynı tarihte bir örneğinin yapı yerine asıldığı, bir örneğinin de mahalle muhtarına bırakıldığı, ruhsat ve eklerine aykırı yapının ruhsata bağlanarak, ya da yıkılarak mahsurların giderilmesi için davacıya bir ay süre verildiği, yukarıda anılan 3194 sayılı Kanunun 32. maddesinde öngörülen usule uygun olarak düzenlenerek tebliğ edildiği anlaşılan dava konusu yapı tatil zaptı ile bu tutanak esas alınarak ruhsat gerektirdiği ve ruhsata tabi olmasına karşın ruhsat alınmaksızın yapıldığı anlaşılan imalatlar nedeniyle davacıya 3194 sayılı Kanunun 42/2. maddesi uyarınca 474.525,82-TL para cezası verilmesine ilişkin Karabağlar Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararında; hesaplanan temel para cezası ile temel para cezasına uygulanan artırım sebeplerinin mevcut olduğu görülmekle, dava konusu işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, dava konusu işlemler hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : ; Davaya konu parseller üzerindeki yapılar için yapı kayıt belgesi alınarak kanuna ve mevzuata uygun hale getirildiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Dava konusu işlemlerin hukuka uygun olduğu, istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ…'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY : İzmir ili, Karabağlar ilçesi, … ada, … sayılı parsel sayılı taşınmazda ruhsata aykırı imalatlar yapıldığından bahisle 07/02/2018 tarihli yapı tatil zaptı tesis edilmesinin ardından taşınmaz üzerindeki ruhsata aykırı yapılar nedeniyle davacı şirkete 3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesi uyarınca 474.525,82-TL idari para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Karabağlar Belediye Encümeni kararı alınmıştır. Bunun üzerine yapı tatil tutanağı ve para cezası işleminin iptali istemiyle görülmekte olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT ve HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının, yapı tatil tutanağına ilişkin kısmı yönünden;
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyize konu kararın yapı tatil tutanağına ilişkin kısmı yönünden 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 2. fıkrasında sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmamaktadır.
Temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının, para cezasına ilişkin kısmı yönünden ise;
3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesinde; ruhsat alınmaksızın veya ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere veya imar mevzuatına aykırı olarak yapılan yapının sahibine, yapı müteahhidine veya aykırılığı altı iş günü içinde idareye bildirmeyen ilgili fenni mesullere yapının mülkiyet durumuna, bulunduğu alanın özelliğine, durumuna, niteliğine ve sınıfına, yerleşmeye ve çevreye etkisine, can ve mal emniyetini tehdit edip etmediğine ve aykırılığın büyüklüğüne göre, beşyüz Türk Lirasından az olmamak üzere idari para cezaları uygulanacağı, Bakanlıkça belirlenen yapı sınıflarına ve gruplarına göre yapının inşaat alanı üzerinden idari para cezası verileceği hükme bağlanmıştır.
18/05/2018 günlü, 30425 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin 7143 sayılı Kanunun 16. maddesi ile 3194 sayılı İmar Kanununa eklenen Geçici 16. maddenin 1. fıkrasında; "Afet risklerine hazırlık kapsamında ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapıların kayıt altına alınması ve imar barışının sağlanması amacıyla, 31/12/2017 tarihinden önce yapılmış yapılar için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve yetkilendireceği kurum ve kuruluşlara 31/10/2018 tarihine kadar başvurulması, bu maddedeki şartların yerine getirilmesi ve 31/12/2018 tarihine kadar kayıt bedelinin ödenmesi halinde Yapı Kayıt Belgesi verilebilir. Başvuruya konu yapının ve arsasının mülkiyet durumu, yapı sınıf ve grubu ve diğer hususlar Bakanlık tarafından hazırlanan Yapı Kayıt Sistemine yapı sahibinin beyanına göre kaydedilir." hükmüne, 4. fıkrasında ise; "Yapı Kayıt Belgesi verilen yapılarla ilgili bu Kanun uyarınca alınmış yıkım kararları ile tahsil edilemeyen idari para cezaları iptal edilir." hükmüne yer verilmiştir.
Anılan madde uyarınca 06/06/2018 günlü, 30443 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Yapı Kayıt Belgesi Verilmesine İlişkin Usul ve Esasların 6.maddesinin 1. fıkrasında "Yapı Kayıt Belgesi verilen yapıların malikleri, bu belgenin bir örneğini belediye ve mücavir alan sınırları içinde ilgili belediyesine, bu sınırlar dışında il özel idaresine vermek zorundadır." hükmü, 3. fıkrasında da "Yapı Kayıt Belgesi verilen yapılarla ilgili 3194 sayılı Kanun uyarınca alınmış yıkım kararları ile tahsil edilemeyen idari para cezaları iptal edilir. " hükmü yer almaktadır.
3194 sayılı Kanunun Geçici 16. maddesi uyarınca yapı kayıt belgesi verilen yapıların malikleri tarafından, bu belgenin bir örneğinin belediyeye ve mücavir alan sınırları içinde ilgili belediyesine, bu sınırlar dışında il özel idaresine verilmesi, bu belgeye istinaden yapı kayıt belgesi verilen yapılarla ilgili 3194 sayılı Kanun uyarınca alınmış yıkım kararları ile tahsil edilemeyen idari para cezalarının iptal edilmesi gerekmektedir.
Dosyanın incelenmesinden; uyuşmazlık konusu yapıya ilişkin olarak davacı vekili tarafından verilen 03/01/2020 tarihli temyiz ek beyan dilekçesi ile davaya konu yapılara ilişkin olarak … tarih ve … ve … belge numaralı Yapı Kayıt Belgelerinin alındığı, dava konusu … tarih ve … sayılı Karabağlar Belediye Encümeni kararının … günlü, … sayılı Encümen Kararı ile iptal edildiği belirtilerek bahsi geçen evrakın dosyaya sunulduğu görülmüştür.
Bu durumda; İdare Mahkemesince, Karabağlar Belediye Encümeninin … günlü, … sayılı kararı ile dava konusu … günlü, … sayılı encümen kararının iptaline karar verildiği dikkate alınarak, konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekmektedir.
Bu itibarla, dava konusuu … günlü, … sayılı Karabağlar Belediye Encümeni kararının reddine ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının para cezasına ilişkin kısmının BOZULMASINA, yapı tatil tutanağına ilişkin kısmının ise ONANMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 27/01/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.