Silahlı terör örgütüne üye olmak - Yargıtay 16. Ceza Dairesi 2018/4283 Esas 2019/1204 Karar Sayılı İlamı

16. Ceza Dairesi         2018/4283 E.  ,  2019/1204 K.

"İçtihat Metni"

I-TALEP:
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 23.10.2018 tarih ve 2018/85491 sayılı yazısı ile,
Silahlı terör örgütüne üye olmak suçundan şüpheliler ... ve diğerleri haklarında yapılan soruşturma evresi sonucunda Van Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenen 31.05.2018 tarihli ve 2014/3679 soruşturma, 2018/3779 esas, 2018/224 sayılı iddianamenin iadesine dair Van 4. Ağır Ceza Mahkemesinin 07.06.2018 tarihli ve 2018/208 iddianame değerlendirme sayılı kararına yönelik itirazın reddine ilişkin mercii Van 5. Ağır Ceza Mahkemesinin 19.06.2018 tarihli ve 2018/149 değişik iş sayılı kararını kapsayan dosya incelendi.
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 170/3. maddesinde iddianamede nelerin gösterileceği, aynı Kanun’un 174/1. maddesinde iddianamenin hangi hallerde iadesine karar verileceğinin belirtildiği, aynı Kanun’un 170/2. maddesinde yer alan “Soruşturma evresi sonunda toplanan deliller, suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturuyorsa; Cumhuriyet savcısı, bir iddianame düzenler.” hükmü uyarınca Cumhuriyet savcısının dava açmasının zorunlu olduğu ve suçun hukukî nitelendirilmesinin de Cumhuriyet savcısına ait olduğu, bu durumda mahkemece, iddianamede gösterilen olaylarla ilgili olarak ibraz edilen deliller ve yargılama sırasında ibraz edilebilecek deliller birlikte değerlendirilerek yargılama sonucuna göre bir karar verilmesi gerekeceği,
Somut olayda, şüphelilerin eylemlerine ilişkin somut olayların anlatılmadığı, sadece soyut konuşma beyanlarının bulunduğu, eylemlerinin somutlaştırılmadığından bahisle iddianamenin iadesine karar verilmiş ise de, Van Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenen 31/05/2018 tarihli iddianamesinin incelenmesinde, her bir şüpheli için ayrı ayrı değerlendirme yapılarak eylemlerinin somutlaştırıldığı, neticeten yerleşik Yargıtay içtihatları kapsamında değerlendirme yapılarak, şüphelilerin terör örgütü olan Kürdistan İslami Devrim Hareketi Terör Örgütü lideri olan ..."ın talimatları doğrultusunda Türkiye Cumhuriyeti devletinin sınırları dahilinde bulunan yerleri de kapsayacak şekilde kurulmasını hayal ettikleri Kürt İslam Devleti için çeşitli faaliyetlerde bulunduklarının ayrıntılı olarak anlatılmış olması karşısında, şüphelilerin eylemlerinin yargılama aşamasında Mahkeme tarafından değerlendirilmesi gerektiği anlaşılmakla, bahse konu hususların iddianamenin iadesi sebepleri arasında sayılmadığı gözetilmeksizin, itirazın kabulü yerine, yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir.
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu Yüksek Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü ifadeli 15.10.2018 gün ve 94660652-105-65-10681-2018-Kyb sayılı yazılı istemlerine müsteniden ihbar ve mevcut evrak Dairemize gönderilmiştir.
II-OLAY
Van Cumhuriyet Başsavcılığının 2014/3679 soruşturma, 2018/3779 Esas ve 2018/224 numaralı 31.05.2018 tarihli iddianamesi ile; KİDH (Kürdistan İslami Devrim Hareketi) Terör Örgütünün, Van ilindeki yapılanmasının deşifre edilmesine yönelik olarak yürütülen soruşturma kapsamında uygulanan iletişimin tespiti, dinlenilmesi, kayda alınması ile fiziki ve teknik takip kararları sonucunda; örgütün illegal faaliyetlerini maskelemek ve yeni taban oluşturma çalışmalarını yürütmek amacı ile kurularak süreçte çeşitli illerde şubeleri açılan ... (Toplumsal Hakları ve Değerlerini Koruma Eğitim Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği) isimli dernekte sürekli örgütsel toplantılar yaptıkları tespit edilen şüphelilerin her biri hakkında ilgili kısımlarda ayrı ayrı belirtilmek sureti ile özetle;
Şüphelilerin üst aramalarında, farklı şehirlerde bulunanların, ... isimli dernek ile ... Öğrenci Yurdunda kalanların da belirtilmesi sureti ile odalarında, ikametlerinde ve ... Şubesi binasında yapılan aramalar sonucunda ele geçen kitap, dergi, ajanda, el yazılı notlar ve benzeri nitelikteki dökümanlar ile bilgisayar, CD, DVD, flash bellek ve hard disk gibi metaryaller içerisinde, toplatma kararı bulunan çeşitli dergi ve kitaplar ile örgüte müzahir ... (...) adlı derginin çeşitli sayılarının, el yazılı belge ve notların, PKK, KONGRE-GEL, HPG Terör Örgütü ile Abdullah Öcalan ve ölen örgüt mensupları övücü örgütsel içerikli görüntü ve ses dosyalarının, sözde Kürdistan haritaları ile bayrak resimlerinin, sembollerinin; Hizbullah/İlim Grubuna ait olduğu bilinen ve ölen örgüt mensuplarını övücü örgütsel nitelikte olduğu belirtilen albümlerin, ses dosyalarının bulunduğu dijital metaryallerin; bir kısım şüphelilerden ele geçen tabancalar ve fişekler ile bir şüphelinin cep telefonuna atılan mesajın;
Bir kısmının kod isimleri belirtilmek sureti ile örgüte müzahir www...net ile www...net ayrıca www...net adlı sitelerde yayınlanan haberlerinin;
Katıldıkları tespit edilen eylemlerin, şüpheli ... (K) ..."ın savcılık ifadesinde inkar ettiği müdafii huzurunda kollukta vermiş olduğu ifadesi ve teşhis işleminin belirtilerek,
PKK/KONGRA-GEL terör örgütünün dini değerleri reddeden bir siyasi ideoloji içerisinde olması nedeni ile örgüte yaklaşmayan kişilerin dini duygularını suistimal etmek sureti yaptıkları yayınlar ile bölücü fikirleri aşılayarak federasyonun tek çözüm olduğunu empoze etmeyi, eleman kazanmayı ... ve ... isimli yapılanmaları aracılığı ile hedefleyen örgütün, ... dergisi, www...net ile www...net adlı sitelerde yer alan yayınlarının söylem ve ideolojik hedeflerinin PKK/KONGRA-GEL terör örgütünün iddianamede belirtilen internet sitelerinde yer alan haber, duyuru ve çağrılarında yer alan söylem ve ideolojik hedefleri ile örtüştüklerinin, nihai amacın aynı olduğunun tespit edildiği,
Bu kapsamda örgütün basın, yayın ve propaganda kolu olarak faaliyet yürüterek, örgüte eleman temin eden ... isimli Dernekte çalışmalar yaptıkları, eleman temin ettikleri, internet sitelerini kullandıkları, ... dergisini sattıkları iddiası ile şüpheliler hakkında silahlı terör örgütüne üye olmak suçundan cezalandırılmaları istemini içerir iddianamenin;
Van 4. Ağır Ceza Mahkemesinin 07.06.2018 tarihli 2018/208 iddianame değelendirme nolu kararı ile iddianamedeki anlatımların sadece soyut konuşma beyanlarından ibaret olduğu, somut olayların anlatılmadığı, bu suçun unsuru olan süreklilik, çeşitlilik ve yoğunluk gösteren eylemler kapsamında şüphelilerin eylemlerinin somutlaştırılmadığı, bu konuda savcılıkça herhangi bir araştırmanın da yapılmadığı, sanıkların örgüt hiyerarşisi içerisinde hangi eylemleri gerçekleştirerek yer aldıklarının araştırılmadığı anlaşıldığından 5271 sayılı CMK"nun 170. maddesinde düzenlenen unsurları içermediğinden aynı yasanın 174/1 maddesi gereğince iadesine dair verilen karara; 12.06.2018 tarihinde Van Cumhuriyet Başsavcılığınca hazırlanan iddianamenin CMK"nın 170. maddesinin hangi fıkrasına aykırılık teşkil ettiğinin iade kararında belirtilmediği, iade kararında atılı suçun unsurunun oluşup oluşmayacağına ilişkin değerlendirme yapıldığı, CMK 170/2 maddesi uyarınca suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşması sebebiyle iddianame tanzim edildiği ve şüpheliler hakkında hazırlanan iddianamenin "sonuç değerlendirme ve istem" kısmında şüpheliler hakkında; yapılan aramalarda ele geçirilen dökümanlar, bu dökümanlara ilişkin hazırlanan inceleme tutanakları, şüpheli ..."ın ifade tutanağı, örgütün eleman kaynağı olan ... ve ... isimli dernek-dergi ile ilgili haberler, mukayeseli haber/duyuru/çağrılara ilişkin tutanaklar, şüphelilerin bu yerlerde birlikte bulunduklarına ilişkin fiziki takip tarassut tutanaklarının yer aldığı ve şüphelilerin örgüte eleman temini noktasında faaliyet yürüttüklerinin değerlendirildiğinin belirtildiği, Yargıtay 9. Ceza Dairesinin 08.07.2014 tarih 2014/4617 Esas, 2014/8261 Karar sayılı ilamında, bu iddianamenin şüphelisi olup örgütle ilgili (KİDH) bildiklerini anlatan ..."ın Van Emniyet Müdürlüğünde 12.05.2010 tarihinde müdafii huzurunda vermiş olduğu ifade ve fotoğraftan teşhis tutanağının getirtilip incelenmemesini bozma gerekçesi yaptığından iade kararının kaldırılmasına yönelik yapılan itirazın,
Van 5 Ağır Ceza Mahkemesinin 19.06.2018 tarih 2018/149 Değişik iş sayılı kararı ile tüm dosya kapsamına göre iade kararının yerinde olduğu, bu itibarla iade kararına yönelik itirazın gerekçeye hasren yerinde olmadığı kanaatine varıldığından oybirliği ile kesin olarak itirazın reddine karar verildiği görülmüştür.
III-KANUN YARARINA BOZMA İSTEMİNE İLİŞKİN UYUŞMAZLIĞIN KAPSAMI
Silahlı terör örgütüne üye olmak suçundan soruşturma yapılan şüpheli hakkında düzenlenen iddianamenin, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 174/1. maddesi gereğince iade edilmesinde ve bu karara karşı yapılan itirazın reddine dair verilen kararda hukuka aykırılık bulunup bulunmadığına ilişkindir.
IV-HUKUKSAL DEĞERLENDİRME:
Konuyla ilgili yasal düzenlemeler şöyledir:
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu
Bir suçun işlendiğini öğrenen Cumhuriyet savcısının görevi
Madde 160
"(l)Cumhuriyet savcısı, ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hâli öğrenir öğrenmez kamu davasını açmaya yer olup olmadığına karar vermek üzere hemen işin gerçeğini araştırmaya başlar.
(2) Cumhuriyet savcısı, maddî gerçeğin araştırılması ve adil bir yargılamanın yapılabilmesi için, emrindeki adlî kolluk görevlileri marifetiyle, şüphelinin lehine ve aleyhine olan delilleri toplayarak muhafaza altına almakla ve şüphelinin haklarını korumakla yükümlüdür.”
Kamu davasını açma görevi
Madde 170
(1) Kamu davasını açma görevi, Cumhuriyet savcısı tarafından yerine getirilir.
(2) Soruşturma evresi sonunda toplanan deliller, suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturuyorsa; Cumhuriyet savcısı, bir iddianame düzenler.
(3) Görevli ve yetkili mahkemeye hitaben düzenlenen iddianamede;
a) Şüphelinin kimliği,
b) Müdafii,
c) Maktul, mağdur veya suçtan zarar görenin kimliği,
d) Mağdurun veya suçtan zarar görenin vekili veya kanunî temsilcisi,
e) Açıklanmasında sakınca bulunmaması halinde ihbarda bulunan kişinin kimliği,
f) Şikâyette bulunan kişinin kimliği,
g) Şikâyetin yapıldığı tarih,
h) Yüklenen suç ve uygulanması gereken kanun maddeleri,
i) Yüklenen suçun işlendiği yer, tarih ve zaman dilimi,
j) Suçun delilleri,
k)Şüphelinin tutuklu olup olmadığı; tutuklanmış ise, gözaltına alma ve tutuklama tarihleri ile bunların süreleri,
Gösterilir.
(4) İddianamede, yüklenen suçu oluşturan olaylar, mevcut delillerle ilişkilendirilerek açıklanır.
(5) İddianamenin sonuç kısmında, şüphelinin sadece aleyhine olan hususlar değil, lehine olan hususlar da ileri sürülür.
(6) İddianamenin sonuç kısmında, işlenen suç dolayısıyla ilgili kanunda öngörülen ceza ve güvenlik tedbirlerinden hangilerine hükmedilmesinin istendiği; suçun tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, ilgili tüzel kişi hakkında uygulanabilecek olan güvenlik tedbiri açıkça belirtilir.
İddianamenin İadesi
Madde 174
Mahkeme tarafından, iddianamenin ve soruşturma evrakının verildiği tarihten itibaren on beş gün içinde soruşturma evresine ilişkin bütün belgeler incelendikten sonra, eksik veya hatalı noktalar belirtilmek suretiyle;
a) 170"nci maddeye aykırı olarak düzenlenen,
b) Suçun sübûtuna etki edeceği mutlak sayılan mevcut bir delil toplanmadan düzenlenen,
c) Önödemeye veya uzlaşmaya tâbi olduğu soruşturma dosyasından açıkça anlaşılan işlerde önödeme veya uzlaşma usulü uygulanmaksızın düzenlenen,
İddianamenin Cumhuriyet Başsavcılığına iadesine karar verilir.
(2) Suçun hukukî nitelendirilmesi sebebiyle iddianame iade edilemez.
(3) En geç birinci fıkrada belirtilen süre sonunda iade edilmeyen iddianame kabul edilmiş sayılır.
(5) İade kararına karşı Cumhuriyet savcısı itiraz edebilir.”
Ceza muhakemesinin amacı, maddi gerçeğin insan onuruna yaraşır biçimde araştırılıp bulunmasıdır.
Soruşturma evresinin asıl yetkilisi olan Cumhuriyet savcısı, ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hâli öğrenir öğrenmez ceza yargılamasının temel amacı olan maddi gerçeğin ortaya çıkarılması için soruşturmaya başlayacaktır.
CMK’nın 160/1 maddesinde yer alan “bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hâl” ifadesinden de anlaşılacağı üzere belli bir suç şüphesine karşı soruşturmaya başlanılabilmesinin maddi koşulu, o suça ilişkin başlangıç şüphesinin var olmasıdır. Başlangıç şüphesi, soyut bir izlenimle değil; suçun işlendiği izlenimini uyandıran somut vakıalar ile oluşur. Cumhuriyet savcısı, başlangıç şüphesinin olup olmadığını yani, suçun işlendiği izlenimini uyandıran somut vakıaların bulunup bulunmadığını değerlendirerek soruşturmaya başlayacaktır. Kısaca, başlangıç şüphesinin bulunup bulunmadığını değerlendirme yetkisi, Cumhuriyet savcısına aittir (Veli Özbek, Nihat M. Kanbur, Koray Doğan, Pınar Bacaksız, İlker Tepe, Ceza Muhakemesi Hukuku, Seçkin Yayınlar, Ankara, 2011, sayfa 186 ve devamı).
Soruşturma evresi sonunda toplanan deliller, suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturuyorsa; Cumhuriyet savcısı iddianame düzenler. "Yeterli şüphe", şüphelinin müsnet suçtan yargılanması için gerekli ve yeterli olan şüphe derecesini ifade eder. Bu şüphenin, hukuka uygun olarak elde edilmiş her türlü delile dayanması gerektiğinde kuşku yoktur. Cumhuriyet savcısı topladığı delillerin iddianame düzenlemek için yeterli olup olmadığını takdir edecek, delilleri olaylarla ilişkilendirerek yeterli şüpheyi ortaya koyacaktır. Kamu davasının açılmasında yeterli şüpheden bahsedebilmede önemli olan, suçun işlendiğine yönelik tartışılabilirlik ve mahkûmiyetin ne derecede mümkün olabilirliğidir.
Somut olayda iade kararının gerekçesinde kısaca şüphelilerin eylemlerinin somutlaştırılmadığından ve savcılıkça herhangi bir araştırmanın da yapılmadığı ileri sürülerek CMK"nun 170 maddesinde belirtilen unsurları içermediğinden bahsedilmek sureti ile iade kararı verildiği görülmüş ise de;
CMK"nın 170/2 maddesi uyarınca soruşturma evresinde toplanan mevcut delillerin suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturduğu, bu nedenle Cumhuriyet savcısının dava açmasında zorunluluk halinin söz konusu olup, iddianamede şüpheliler ile ilgili olarak anlatımların yapıldığı bölümlerden sonra değerlendirme kısmında şüphelilerin örgüte eleman temini noktasında faaliyet yürüttükleri, internet sitelerini kullandıkları, örgüte gelir kazandırmak amacı ile ... dergisini sattıkları, toplantılar yaptıkları, örgüte müzahir ... ve ... isimli dergileri övdüklerine dair değerlendirmenin yapıldığının görülmesi karşısında, gösterilen olaylarla ilgili olarak ibraz edilen deliller ile yargılama sırasında sunulacak delillerin birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiği gözetilmeden Van 4. Ağır Ceza Mahkemesinin 07.06.2018 tarihli ve 2018/208 iddianame değerlendirme sayılı kararına yönelik itirazın reddine ilişkin mercii Van 5. Ağır Ceza Mahkemesinin 19/06/2018 tarihli ve 2018/149 Değişik iş sayılı kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
V-SONUÇ:
1-Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 23.10.2018 tarih ve 2018/85491 sayılı kanun yararına bozma talebinin kabulü ile iddianamenin iadesine dairVan 4. Ağır Ceza Mahkemesinin 07.06.2018 tarihli ve 2018/208 iddianame değerlendirme sayılı kararına yönelik itirazın reddine ilişkin mercii Van 5. Ağır Ceza Mahkemesinin 19.06.2018 tarihli ve 2018/149 Değişik iş sayılı kararının 5271 sayılı CMK"nın 309/3 maddesi gereğince BOZULMASINA,
2-CMK 309/4-a maddesi uyarınca gereği yerine getirilmek üzere dosyanın mahalline gönderilmesi için Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 21.02.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.