Danıştay 8. Daire 2019/7748 Esas 2022/956 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/7748
Karar No : 2022/956

Temyiz İsteminde Bulunan (Davalı) : ... Belediye Başkanlığı
Vekili : Av. ...
Karşı Taraf (Davacı) : ... Medya Reklamcılık Turizm Tic. Ltd. Şti.
Vekili : Av. ...

İstemin Özeti: ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi : ...
Düşüncesi : İstemin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dava, davalı idarenin hizmet kusurundan dolayı uğranıldığı öne sürülen 20.638.60-TL maddi zararın 12/02/2007 tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte davalı idareden tazminine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, dosyada yer alan 30/01/2007 tarihli sözleşmenin ... Medya Yayıncılık Hizmetleri Ticaret A.Ş. (...) ile davacı şirket arasında imzalandığı, sözleşmeye göre ... maketinin gerekli izinler alınarak sözleşme konusu yerlerin kiralanmasına, maketin 2 Şubat - 8 Şubat 2007 arasında Galatasaray Lisesi ile ... Sanat Merkezi ortasındaki alanın, 10 Şubat - 16 Şubat 2007 arasında ... -... önünde bulunan alanın gerekli mercilerden izin alınarak teşhir edilmesini sağlamakla davacı şirketin yükümlü olduğu, herhangi bir nedenle belediye, emniyet, valilik makamının standın kaldırılmasını istemesi, reklam mahallinin önü kapanıp reklam fonksiyonunu yitirmesi, reklamın yasal olarak ortadan kaldırılması gibi nedenlerle reklamdan istifadenin ortadan kalkması durumunda kullanılmayan kira süresine karşılık gelen kira bedelinin davacı şirket tarafından, işveren şirkete (...) iade edileceği, sözleşme bedelinin 33.000,00 USD + KDV olarak belirlendiği, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Zabıta Daire Başkanlığı'nın ... tarih ve ... sayılı yazıları ile davacı şirkete 02/02/2007-09/02/2007 tarihleri arasında Beyoğlu Galatasaray Lisesi ile ... Sanat Merkezi'nin yanında bulunan boş alanda, 09/02/2007-16/02/2007 tarihleri arasında ... Mağazası önünde stand kurmasına izin verildiği, ... Caddesinde bulunan standın izinsiz olduğundan bahisle Kadıköy Belediyesi Zabıta Ekiplerince ... tarihinde ... sayılı Kanun kapsamında yıkımının yapılması üzerine, davacı şirketin bahse konu sözleşme kapsamında 14.000,00 USD tutarında ödemeden mahrum kaldığı, Merkez Bankasının 12/02/2007 tarihindeki döviz satış kuru olan 1.4099 TL üzerinden davacının olay tarihindeki zararının Türk Lirası karşılığının 19.738,60 TL olduğu sonucuna varıldığı, öte yandan, davacının stand bedelini mahrum kaldığı kazanca ulaşmak için yaptığı bir ödeme olduğu, aynı anda hem stand bedelinin ve hem de mahrum kalınan zararın karşılanmasının hakkaniyete uygun olmadığı kanaatine varıldığı gerekçesiyle, davanın 19.738,60 TL'lik kısmı yönünden kabulüne, 900,00 TL'lik kısmı yönünden reddine karar verilmiştir.
Dava konusu karar yalnızca davalı idare tarafından temyiz edildiğinden, Mahkeme kararının 19.738,60 TL'lik kabule ilişkin kısmı hakkında temyiz incelemesi yapılmıştır.
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nun 7. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendinde; "Büyükşehir belediyesi tarafından yapılan veya işletilen alanlardaki işyerlerine büyükşehir belediyesinin sorumluluğunda bulunan alanlarda işletilecek yerlere ruhsat vermek ve denetlemek", (g) bendinde; "Büyükşehir belediyesinin yetki alanındaki mahalleleri ilçe merkezine bağlayan yollar, meydan, bulvar, cadde ve ana yolları yapmak, yaptırmak, bakım ve onarımı ile bu yolların temizliği ve karla mücadele çalışmalarını yürütmek; kentsel tasarım projelerine uygun olarak bu yerlere cephesi bulunan yapılara ilişkin yükümlülükler koymak; ilân ve reklam asılacak yerleri ve bunların şekil ve ebadını belirlemek; meydan, bulvar, cadde, yol ve sokak ad ve numaraları ile bunlar üzerindeki binalara numara verilmesi işlerini gerçekleştirmek", (k) bendinde; "Büyükşehir belediyesinin yetkili olduğu veya işlettiği alanlarda zabıta hizmetlerini yerine getirmek" büyükşehir belediyesinin görev, yetki ve sorumlulukları arasında sayılmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, davacı, dava dışı ... Medya Yayıncılık Hizmetleri Ticaret A.Ş. ile 10 Şubat-16 Şubat 2007 tarihleri arasında Kadıköy... Caddesi, ... -... önündeki alanda ... maketinin teşhiri konusunda anlaştıklarını, bu sözleşmeye göre teşhir için belediyelerden gerekli izni alacağı, teşhir alanını kiralayacağı ve maketin belirtilen tarihlerde teşhirini sağlayacağı hususları ile aynı uygulamanın Beyoğlu ... Caddesinde de yapılmasının kararlaştırıldığını, bu hizmet karşılığı 33.000 USD + KDV bedel alınacağını, sözleşme konusu yerlerin ana arter niteliğinde olması nedeni ile Büyükşehir Belediyesine başvurduğunu ve bu belediyenin de 31/01/2007 tarihinde gerekli izni verdiğini ve 900,00 TL işgaliye bedeli ve stand kurma ücreti ödediğini,... Caddesindeki etkinliğin Kadıköy Belediyesi zabıta ekiplerinin 12/02/2007 tarihinde standı sökmeleri ile sona erdirildiğini, Kadıköy Belediyesi'nin hukuka aykırı fiili nedeni ile sözleşmedeki edimin yerine getirilemediği ve 33.000 USD + KDV yerine 19.000 USD + KDV aldığını öne sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla uğranılan zarar karşılığı 900,00 TL maddi tazminat, yoksun kalınan 19.738,60 TL karın ve 50.000 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren faizi ile birlikte tahsili istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuatın değerlendirilmesinden, büyükşehir belediyesi yetki alanındaki mahalleleri ilçe merkezine bağlayan yollar, meydan, bulvar, caddeler ile ana artele cephesi bulunan yerlerde sorumluluk ve ruhsat verme yetkisinin büyükşehir belediyesinde bulunduğu, ilçe belediyesinin ise bu alanlar dışında kalan yerler ile ara sokak ve ara caddelerle sınırlı olarak yetkisi bulunduğu anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta, dava konusu yerin ana arter olup dava dışı İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı'nın yetki ve sorumluluğunda bulunduğu görülmektedir. Buna göre, davalı idare zabıta ekiplerince reklam standının kaldırılmasının hukuka aykırılık teşkil ettiği kabul edilerek, hukuka aykırı eylem karşılığı oluşan zararın tazmini gerekmektedir.
Davacı ile dava dışı şirket arasında imzalanan sözleşme uyarınca, davacı tarafından iki ayrı noktada reklam standı kurularak reklamların teşhir edilmesi sağlanacak, bunun karşılığında dava dışı şirketçe 19.000,00 USD + KDV ve 14.000,00 USD + KDV olmak üzere iki ayrı ödeme yapılacaktır. Dava dilekçesinde, 19.000,00 USD + KDV'den oluşan bedelin tahsil edildiği, ancak ... Caddesinde teşhir edilen reklamın kaldırılması nedeniyle dava konusu 14.000,00 USD + KDV'nin tahsil edilemediği belirtilmektedir.
Bahsi geçen sözleşmenin 2b. maddesinde, herhangi bir nedenle belediye, emniyet veya valiliğin standın kaldırılmasını istemesi durumunda, reklam mahallinin önü kapanıp reklam fonksiyonunu yitirmesi, reklamın yasal olarak ortadan kaldırılması gibi durumlarda reklamdan istifade ortadan kalkarsa, kullanılmayan kira süresine karşılık gelen kira bedelinin davacı tarafından, dava dışı işveren şirkete (sözleşmenin diğer tarafına) iade edileceği düzenlenmiştir.
Dava konusu olayda, reklam standı 12/02/2007 tarihinde 11:00 - 17:00 saatleri arasında kaldırıldığından, standın kaldırıldığı zamana kadar geçen birkaç gün boyunca teşhir edildiği açıktır. Bu nedenle, sözleşmenin 2b. maddesi dikkate alındığında davacının gerçek zararının ve tazminata konu olacak bedelin kullanılmayan kira süresine karşılık gelen kira bedeli olduğu sonucuna varılmaktadır.
Bu durumda, sözleşmeye göre 7 gün boyunca yapılacak teşhir karşılığında bedel ödeneceği kararlaştırıldığından, davacının gerçek zararının tespiti için, her bir güne tekabül eden miktar bulunmak suretiyle davacıya ödenecek toplam bedelden reklam standının teşhir edildiği günlere karşılık gelen bedelin tenzili gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle; ... İdare Mahkemesinin temyize konu kararının bozulmasına, dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan Mahkemeye gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 17/02/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.