Danıştay 6. Daire 2022/926 Esas 2022/2257 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2022/926
Karar No : 2022/2257

DAVACILAR : 1- …2- … 3- …
4- ...5- …
6- … Mirasçıları;
…, …, …
7- … Mirasçıları
…, …, …
8- … 9- … Madencilik San. ve Tic. A.Ş.
10- … 11- …
VEKİLLERİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı/…
VEKİLİ : Av. …

DAVANIN ÖZETİ: Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca onaylanan 1/100.000 ölçekli İzmir-Manisa Planlama Bölgesi Çevre Düzeni Planının, İzmir ili, Bornova İlçesi, … Mahallesi, … Mevkii, eski … parsel sayılı taşınmaz yönünden iptali istenilmiştir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Usule ilişkin olarak; davanın süresi içinde açılmadığı, dava konusu işlemin esas yönünden ise; hukuka uygun olduğu belirtilerek davanın reddi gerektiği savunulmuştur.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakimiİ …'IN açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü.
Dava, Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca onaylanan 1/100.000 ölçekli İzmir-Manisa Planlama Bölgesi Çevre Düzeni Planının, İzmir ili, Bornova İlçesi, … Mahallesi, … Mevkii, eski … parsel sayılı taşınmaz yönünden iptali istemiyle açılmıştır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun "Dava Açma Süresi" başlıklı 7. maddesinde dava açma süresinin özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştay da ve idare mahkemelerinde altmış gün olduğu; ilanı gereken düzenleyici işlemlerde dava süresinin, ilan tarihini izleyen günden itibaren başlayacağı; ancak bu işlemlerin uygulanması üzerine ilgililerin düzenleyici işlem veya uygulanan işlem yahut her ikisi aleyhine birden dava açılabileceği, yine aynı Kanunun işlem tarihinde yürürlükte bulunan "Üst Makamlara Başvurma" başlıklı 11. maddesinde, ilgililer tarafından idari dava açılmadan önce, idari işlemin kaldırılması, geri alınması, değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılmasının üst makamdan, üst makam yoksa işlemi yapmış olan makamdan, idari dava açma süresi içinde istenebileceği, bu başvurunun işlemeye başlamış olan idari dava açma süresini durduracağı, altmış gün içinde bir cevap verilmezse isteğin reddedilmiş sayılacağı hükmü yer almaktadır.
Özel Kanun olan 3194 sayılı İmar Kanununun, "Planların Hazırlanması ve Yürürlüğe Konulması" başlıklı 8. maddesinin (b) bendinde ise, "İmar Planları; Nazım İmar Planı ve Uygulama İmar Planından meydana gelir. Mevcut ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak, belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planları ilgili belediyelerce yapılır veya yaptırılır. Belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe girer. Bu planlar onay tarihinden itibaren belediye başkanlığınca tespit edilen ilan yerlerinde bir ay süre ile ilan edilir. Bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir. Belediye Başkanlığınca belediye meclisine gönderilen itirazları ve planları belediye meclisinin on beş gün içinde inceleyerek kesin karara bağlar" düzenlemesi mevcuttur.
Anılan maddelerin birlikte değerlendirilmesinden, imar planlarına karşı, 2577 sayılı Kanunun işlem tarihinde yürürlükte olan 11. maddesi kapsamında başvuru için, 3194 sayılı Kanunun 8/b maddesi ile özel bir itiraz süresi getirildiği anlaşılmaktadır. Bu durum karşısında, imar planlarına karşı, bir aylık askı süresi içinde 2577 sayılı Kanunun 11. maddesi kapsamında başvuruda bulunulması ve bu başvuruya işlem tarihi itibariyle idari dava açma süresinin başlangıç tarihi olan son ilan tarihinden itibaren 60 gün içinde cevap verilmeyerek isteğin reddedilmiş sayılması halinde, bu tarihi takip eden 60 günlük dava açma süresi içinde veya son ilan tarihini izleyen 60 gün içinde cevap verilmek suretiyle isteğin reddedilmesi halinde bu cevap tarihinden itibaren 60 günlük dava açma süresi içinde idari dava açılabileceği sonucuna varılmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, davacı vekili tarafından, İzmir İli, Bornova İlçesi, …Mahallesi, … Mevkii, eski … parsel sayılı taşınmazı kapsayan alana ilişkin 03/02/2020-04/03/2020 tarihleri arasında askıya çıkarılarak ilan edilen 1/1000 ölçekli uygulama imar planının, 1/5000 ölçekli nazım imar planının, 1/25.000 ölçekli çevre düzeni planının ve anılan planların dayanağı olan 1/100.000 ölçekli İzmir-Manisa Planlama Bölgesi Çevre Düzeni planının iptali istemiyle 05.08.2020 tarihinde açılan davada, … İdare Mahkemesinin … tarihli, E:…, K:…, sayılı gönderme kararı üzerine, Dairemizin 01/12/2020 tarih ve E:2020/10424, K:2020/11775 sayılı kararıyla 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planına karşı Danıştayda, 1/25.000 ölçekli çevre düzeni planı, 1/5.000 ölçekli nazım imar planı ve 1/1.000 ölçekli uygulama imar planına karşı İdare Mahkemesinde olmak üzere ayrı yargı yerlerince değerlendirilerek sonuçlandırılması gereken söz konusu işlemlere karşı aynı dilekçeyle dava açılmasına olanak bulunmadığı gerekçesiyle dava dilekçesinin reddine karar verildiği, bu kararın davacılar vekiline tebliği üzerine 15/3/2021 tarihinde kayda giren yenileme dilekçesinin 2577 sayılı Kanunun 3. Maddesine uygun olmadığı gerekçesiyle dava dilekçesinin reddine karar verildiği bu kararın davacılar vekiline tebliği üzerine 07/02/2022 tarihinde kayda giren yenileme dilekçesi ile 1/100.000 ölçekli İzmir-Manisa Planlama Bölgesi Çevre Düzeni planının iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İzmir-Manisa Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı 23/06/2014 tarihli, 9948 sayılı Bakanlık oluru ile onaylandıktan sonra askı sürecindeki itirazların değerlendirilmesi sonrasında … tarihli, … sayılı olur ile onaylanmış, onaylanan bu plana yapılan itirazların değerlendirilmesi sonucu son olarak 16.11.2015 tarihinde yeniden onaylanmış ve 01.12.2015-30.12.2015 tarihleri arasında askıya çıkarılarak ilan edilmiş, 27.01.2017 tarihinde sadece L18 plan paftasına ilişkin, 10.04.2018 tarihinde ise K18 ve L18 paftalarında plan değişikliği yapılmıştır.
Uyuşmazlıkta, davacılar tarafından davanın açıldığı tarihte onaylanmış bulunan 16.11.2015 tarihli çevre düzeni planının son ilan tarihinden (30.12.2015) itibaren 60 gün içinde dava açılması gerekirken, bu süre geçirilerek 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planının uygulama işlemi niteliğinde olmayan 1/1000 ve 1/5000 ölçekli planların askıya çıkarılması üzerine 05.08.2020 tarihinde açılan davanın süreaşımı yönünden incelenme olanağı bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, davanın süreaşımı yönünden reddine, peşin alınan yargılama giderlerinin davacılar üzerinde bırakılmasına, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 4.500-TL avukatlık ücretinin davacılardan alınarak davalı idareye verilmesine, artan posta gideri avansının kararın kesinleşmesinden sonra davacılara iadesine,bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere 28/02/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.