Danıştay 3. Daire 2018/3520 Esas 2022/878 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2018/3520
Karar No : 2022/878

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ...Vergi Dairesi Başkanlığı/...
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ...Vergi Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, ticari ilişki içinde olmadığı kişilerden temin ettiği çek veya senetleri tahsil etmek amacıyla kendi adına ciro ettirerek komisyon geliri elde ettiği yolundaki tespitleri içeren vergi inceleme raporuna dayanılarak 2011 yılı için re'sen salınan gelir vergisi ile tekerrür hükümleri gereğince %50 oranında artırılarak kesilen vergi ziyaı cezasının kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Davacı tarafından icra takibine konulmuş çek ve senetlerin ne kadarının tahsil edildiğinin araştırılması, haricen tahsil edildiği izlenimi uyandıran icra takip dosyalarında ise ticari olayın taraflarının ifadelerine başvurulup bağlayıcı, hukuki kanıtlarla tahsilatın ortaya konulması gerekirken olayın gerçek mahiyeti araştırılmadan yalnızca Çorlu İcra Dairelerinden sorulan çek ve senetlerin nominal değeri gibi başlangıç düzeyindeki bilgilerle matrah belirlenemeyeceği gerekçesiyle cezalı vergi kaldırılmıştır.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusunun, usul ve hukuka uygun olduğu sonucuna varılan Vergi Mahkemesi kararının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Önceki yıllarda yapılan tarhiyatlara karşı açılan davaların davacının aleyhine sonuçlandığı, çek ve senetlerin ticari faaliyetiyle ilgisi olmadığının kendisi tarafından da kabul edildiği, çek ve senetleri davacı adına ciro edenlerin ifadelerine başvurularak gerekli inceleme de yapıldığından tarhiyatta hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Komisyon geliri elde edilmediği, tarhiyatın varsayıma dayandığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile Vergi Dava Dairesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin reddine,
2. Temyize konu Vergi Dava Dairesi kararının ONANMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, kararın taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 03/03/2022 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.

(X)- KARŞI OY:

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 20. maddesinin 1. bendinde Danıştay ile idare ve vergi mahkemelerinin, bakmakta oldukları davalara ait her çeşit incelemeleri kendiliklerinden yapacakları kurala bağlanarak idari yargılama usulünde re'sen araştırma ilkesi benimsenmiştir. Bu ilke uyarınca idari yargı yerleri, uyuşmazlık konusu olayı hukuki çözüme kavuşturma açısından her türlü inceleme ve araştırmayı yapma, iddia ve savunmalarda ortaya konulan hususlara ilişkin bilgi ve belgeleri isteme ve inceleme yetkisine sahiptir.
Ticari ilişki içinde olmadığı kişilerden temin ettiği çek veya senetleri tahsil etmek amacıyla kendi adına ciro ettirerek komisyon geliri elde eden davacı hakkında düzenlenen vergi inceleme raporundan, Çorlu İcra Dairelerinden davacının başlattığı icra takip listesinin temin edildiği, cirantalardan alınan ifadelerle çek veya senetlerin nominal değeri üzerinden değişik nispetlerde anlaşmaya varıldığının görüldüğü, bunun üzerine en düşük oran olan %15 oranının komisyon gelirinin hesaplanmasında esas alındığı anlaşılmıştır.
Davacının ticari ilişki içinde olmadığı kişilerden temin ettiği çek veya senetleri tahsil etmek amacıyla kendi adına ciro ettirerek komisyon geliri elde etme fiili sübuta erdiğinden re'sen araştırma ilkesi gereğince eldeki veriler değerlendirilip gerekirse ara kararlarıyla icra dairelerinden sorularak tahsil edilen tutarlar ortaya konulup matrah belirlenmek üzere Vergi Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği oyuyla Karara katılmıyoruz.