Danıştay 6. Daire 2018/4572 Esas 2022/2593 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2018/4572
Karar No : 2022/2593


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : ….
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ :Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile kararın onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava, Antalya ili, Kemer ilçesi, … Mahallesi, …. ada, … sayılı parsel ile … ada, …. sayılı parsel arasındaki 10 metre imar yolunun kaldırılarak ticaret alanına dönüştürülmesine ilişkin … Belediye Meclisinin …. tarih ve … sayılı kararıyla onaylanan 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin reddedilmesine dair … Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarih ve … kararının iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince; mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda hazırlanan bilirkişi raporundaki tespitler ile dava dosyasında yer alan diğer tüm bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, dava konusu yolun 15 metre yola bağlandıktan sonra 12 metre olarak devam etmesi nedeniyle süreklilik oluşturmadığı, kaldırılmasının ulaşımın bütünlüğüne ve sürekliliğine etkisinin olmadığı, ticari alan kullanımının tek bir yapı adasında düzenlenmesinin daha doğru olduğu tespitlerine dayanılarak, dava konusu plan değişikliğinde şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararına aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş, bu karara karşı yapılan istinaf başvurusu reddedilmiş, bu karar davalı tarafından temyiz edilmiştir.
3194 sayılı İmar Kanununun 5. maddesinin işlem tarihinde yürürlükte olan halinde, nazım imar planı; varsa bölge veya çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporuyla beraber bütün olan plan olarak, uygulama imar planı ise; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plan olarak tanımlanmıştır.
3194 sayılı Kanunun 6. maddesinde belirtildiği üzere, planlar kapsadıkları alan ve amaçları açısından bölge planları ve imar planları olarak ikiye ayrılmakta, imar planları da uygulamaya esas olan uygulama imar planları ve bu planın hazırlanmasındaki temel hedefleri, ilkeleri ve arazi kullanım kararlarını belirleyen nazım imar planları olarak sınıflandırılmaktadır. Anılan Kanunun 8. maddesinde ise alt ölçekli planların üst ölçekli planlarda belirlenen planlama ana ilkelerine, stratejilerine ve kararlarına uyumlu olması zorunluluğu getirilmiştir.
Yukarıda yer verilen hükümler uyarınca, planlar arasındaki hiyerarşi kapsamında nazım imar planından sonra yapılacak olan uygulama imar planının, nazım imar planına uygun yapılması gerekmektedir
Uyuşmazlıkta, mahkemece 10 metrelik imar yolunun 15 metrelik yola bağlandıktan sonra 12 metre olarak devam etmesi nedeniyle süreklilik oluşturmadığı, kaldırılmasının ulaşımın bütünlüğüne ve sürekliliğine etkisinin olmayacağı, bu sebeple yolun kaldırılmasında şehircilik ilkeleri ve planlama esaslarına aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmişse de; dava dosyasında bulunan plan paftalarının incelenmesinden, dava konusu taşıt yolunun doğuya doğru süreklilik sağladığı ve doğudaki imar adalarına cephe oluşturduğu, kaldırılan yolun ulaşım sisteminin bütünlüğü için gerekli olduğu anlaşılmıştır.
Bununla birlikte, dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinden önce planlı olan 10 metre genişliğindeki taşıt yolunun dayanağı 1/5000 ölçekli nazım imar planında gösterilmediği anlaşılmıştır.
10 metre en kesitli taşıt yolunun, genişliği ve niteliği itibarıyla ulaşım sisteminin bütünlüğü ve sürekliliği açısından 1/5000 nazım imar planı hazırlanırken öngörülmesi gerekmektedir. Bu durumda, dayanak nazım imar planında gösterilmeyen söz konusu yolun uygulama imar planı değişikliği ile kaldırılmasında dayanağı nazım imar planına aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşıldığından, dava konusu plan değişikliğinin reddine ilişkin dava konusu işlemde bu yönüyle hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Bu itibarla, dava konusu işlemin iptali yolundaki karara karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin idari dava dairesi kararında sonucu itibarıyla isabetsizlik görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, …. İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın …. İdare Mahkemesine gönderilmesine 03/03/2022 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.


(X)KARŞI OY :

Dava; Antalya ili, Kemer ilçesi, … Mahallesi, … ada, … sayılı parsel ile … ada, … sayılı parsel arasındaki 10 metre imar yolunun kaldırılarak ticaret alanına dönüştürülmesine ilişkin … Belediye Meclisinin … tarih ve … sayılı kararıyla onaylanan 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin reddedilmesine dair … Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarih ve …. kararının iptali istemiyle açılmıştır.
Uyuşmazlıkta, 1/1000 ölçekli uygulama imar planında … ada, … sayılı parsel ile … ada, … sayılı parsel arasındaki 10 metre genişliğindeki imar yolunun kaldırılarak ticaret alanına dönüştürüldüğü, anılan yolun ise 1/5000 ölçekli nazım imar planında yer almadığı anlaşılmaktadır.
3194 sayılı Kanunun Tanımlar başlıklı 5. maddesindeki nazım ve uygulama imar planlarının tanımları göz önünde bulundurulduğunda, ana ulaşım sisteminin, bu bağlamda birinci ve ikinci derecedeki ulaşım yollarının nazım imar planı ile daha alt düzeydeki tali nitelikte üçüncü derece ve daha altındaki yolların ise uygulama imar planları ile düzenlenmesi gerekeceği görülmektedir.
Ayrıca ana ulaşım sistemi dışındaki hangi enkesitli yolun nazım imar planında gösterilmesi gerekeceği hususu yolun enkesitinden ziyade, imar planı içerisinde ulaşım sistemi bakımından üstlendiği fonksiyonla ilişkili olması gerekir.
Ölçeği gereği genel kullanım kararları ile başlıca bölge tiplerini belirleyen nazım imar planının, uygulama imar planıyla düzenlenmesi gereken imar adaları oluşturulmadan belirtilen nitelikteki yol kullanımını ihdas etmesinin planlama ilkeleri bakımından mümkün olmadığı, bu kapsamda özellikle yapı adalarını ve bu bağlamda da farklı kullanım kararlarına konu alanları birbirinden ayıran ve bunlar arasındaki ulaşım ihtiyacının karşılanmasına yönelik yolların uygulama imar planı kararı ile getirilebileceğinde hiçbir duraksama bulunmamaktadır.
Uyuşmazlıkta, mahkemece dava konusu yolun 15 metre yola bağlandıktan sonra 12 metre olarak devam etmesi nedeniyle süreklilik oluşturmadığı, kaldırılmasının ulaşımın bütünlüğüne ve sürekliliğine etkisinin olmayacağı, ticari alan kullanımının tek bir yapı adasında düzenlenmesinin daha doğru olduğu tespitlerine dayanılarak, dava konusu plan değişikliğinde şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararına aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle bu plan değişikliğini reddeden işlemin iptaline karar verilmişse de plan paftalarının incelenmesinden, dava konusu yolun doğuya doğru süreklilik sağladığı ve doğudaki imar adalarına cephe oluşturduğu, kaldırılan yolun ulaşım sisteminin bütünlüğü için gerekli olduğu anlaşıldığından, İdare Mahkemesince, bu yolun kaldırılmasına ilişkin 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin reddedilmesine yönelik dava konusu işlemin iptali yolunda verilen kararda hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, davalının temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesinin dava konusu işlemin iptali yolunda verilen kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki idari dava dairesi kararının bozulması gerektiği oyuyla Dairemizin onama kararına katılmıyorum.