Danıştay 13. Daire 2016/545 Esas 2022/820 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2016/545
Karar No:2022/820

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : …. İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: … Petrol Tur. Gıda İnş. Nak. San. ve Tic. A.Ş.'den tahsil edilemeyen amme alacağının 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 10. maddesi ile 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un Mükerrer 35. maddesi uyarınca, kanunî temsilci sıfatıyla davacıdan tahsiline ilişkin olarak düzenlenen …. tarih ve …. sayılı …-TL tutarlı ödeme emrinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; Ksm Petrol Tur. Gıda İnş. Nak. San. ve Tic. A.Ş.'ye … Kurulu'nun … tarih ve …. sayılı kararı ile 50.000,00-TL idari para cezası verildiği, anılan idari para cezasının ilanen tebliğ edilerek kesinleştiği, Mahkemelerinin 17/04/2015 tarihli ara kararı ile taraflardan, davaya konu ödeme emrinin dayanağı idari para cezasına karşı dava açılıp açılmadığının sorulduğu, davalı idare tarafından verilen cevapta asıl borçlu şirket tarafından ödeme emrine karşı dava açılmadığının ve amme alacağının kesinleştiğinin beyan edildiği, .. Ticaret Sicili Müdürlüğü kayıtlarına göre davacının, 20/01/2006 ile 30/12/2011 tarihleri arasında asıl borçlu ….. Nak. San. ve Tic. A.Ş.'nin hissedarı ve yönetim kurulu başkan vekili olduğu, amme alacağının doğduğu tarih itibarıyla davacının kanuni temsilci sıfatını haiz olduğundan kesinleşen amme alacağının tahsili amacıyla asıl borçlu şirketin kanuni temsilcisi sıfatıyla davacı adına, 6183 sayılı Kanun'un, "Kanuni temsilcilerin sorumluluğu" başlıklı Mükerrer 35. maddesi uyarınca düzenlenen ödeme emrinde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, idari para cezasına konu fiil tarihinde asıl borçlu şirket ile bağının bulunmadığı, ödeme emrine konu borç ile ilgisinin bulunmadığı, davalı idare tarafından şirket hakkında mal varlığı araştırması yapılmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
ESAS YÖNÜNDEN:
MADDİ OLAY :
… Kurulu'nun (Kurul) … tarih ve … sayılı kararı ile, … Petrol Tur. Gıda İnş. Nak. San. ve Tic. A.Ş.'ye … tarihinde lisansız faaliyette bulunduğundan bahisle 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun 19. maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin (1) numaralı alt bendi ile aynı maddenin dördüncü fıkrası uyarınca 50.000,00-TL idari para cezası verilmiş ve anılan Kurul kararı şirkete ilanen tebliğ edilmiştir.
İdarî para cezasının şirket tarafından vadesinde ödenmemesi ve şirketten tahsil edilememesi üzerine, 6183 sayılı Kanun'un Mükerrer 35. maddesi uyarınca, kanunî temsilci sıfatıyla davacıdan tahsiline ilişkin olarak … tarih ve ... sayılı 49.999,99-TL tutarlı ödeme emri düzenlenmiş ve anılan ödeme emrinin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un Mükerrer 35. maddesinde, tüzel kişilerle küçüklerin ve kısıtlıların, vakıflar ve cemaatler gibi tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin mal varlığından tamamen veya kısmen tahsil edilemeyen veya tahsil edilemeyeceği anlaşılan amme alacaklarının, kanunî temsilcilerin ve tüzel kişiliği olmayan teşekkülü idare edenlerin şahsi mal varlıklarından bu Kanun hükümlerine göre tahsil edileceği; işlemin tesis edildiği tarihteki hâliyle 55. maddesinde, kamu alacağını vadesinde ödemeyenlere 7 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumunun bir ödeme emri ile tebliğ olunacağı; islemin tesis edildiği tarihteki hâliyle 58. maddesinde, kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı hakkında tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde dava açabileceği kurala bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden, … Petrol Tur. Gıda İnş. Nak. San. ve Tic. A.Ş.'ye idarî para cezası verilmesine ilişkin Kurul kararına karşı dava açılmadığı, yapılan malvarlığı araştırmasında şirketin borcu karşılayacak malvarlığının olmadığının tespit edilmesi üzerine, kamu alacağının şirketten tahsil edilememesi nedeniyle 6183 sayılı Kanun'un Mükerrer 35. maddesi uyarınca, idari para cezasının verildiği ve şirket adına ödeme emri düzenlendiği tarihte şirketin kanuni temsilcisi olan davacı adına ödeme emri düzenlendiği anlaşılmıştır.
Ödeme emrinin dayanağı olan tahakkuk işlemine karşı dava açılmaması, 6183 sayılı Kanun'un 58. maddesi uyarınca, kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı yolundaki itirazlarının yargısal incelemesinin yapılmasına engel teşkil etmemektedir. Ödeme emrinin iptali istemiyle açılan davalar, 6183 sayılı Kanun'un 58. maddesi gereğince davacının "böyle bir borcu olmadığı" şeklindeki itirazı kapsamında değerlendirilmelidir. Bu kapsamda, ödeme emrinin dayanağını teşkil eden kamu alacağının maddi kaynağına ilişkin hukuka uygunluk denetiminin yapılması ve borcun tahakkukundan önceki aşamaya ilişkin hukuka aykırılık iddialarının incelenmesi gerekmektedir.
Bu itibarla, ödeme emrine karşı açılan işbu davada ileri sürülen iddiaların "böyle bir borcun olmadığı" itirazı kapsamında değerlendirilerek esasın incelenmesi suretiyle bir karar verilmesi gerektiğinden, kesinleşen amme alacağının tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emrinde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle verilen davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukukî isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca ... İdare Mahkemesi'nin …tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 03/03/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.