11. Hukuk Dairesi 2016/12764 E. , 2018/1568 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen davada ... .... Asliye Hukuk Mahkemesi’nce verilen 29/03/2016 tarih ve 2014/164-2016/111 sayılı kararın duruşmalı olarak incelenmesi davacılar vekili tarafından istenmiş olup, duruşma için belirlenen 27/02/2018 günü hazır bulunan davacılar vekili Av. ... ile davalılar vekili Av. ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacılar vekili, davacı ...’ın tahditli plaka sınıfına giren “M” plakalı minibüs sahibi, diğer davacının ise araç sahibi yerine bono veren kişi olduğunu, ... Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Koordinasyon Kurulu tarafından “M” seri plakalı 14+1 oturma kapasiteli minibüslerin yerine 18+9 yolcu kapasiteli otobüslere geçilme kararı alındığını, bu karar sonrasında davacı ... tarafından yeni araç alınarak işletilen halk otobüsleri ile aynı anda toplu taşıma hizmeti verilmeye başlandığını, davalı S.S. ... Nolu Özel Halk Otobüsleri Kooperatifi üyeleri ile oluşan uyuşmazlıklar neticesinde müvekkilinin de üyesi olduğu ... Minibüsçüler Esnaf ve Sanatkarlar Odası ile S.S. ... No"lu Özel Halk Otobüsleri Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi arasında protokoller düzenlendiğini, bu protokoller çerçevesinde davacı ... tarafından 38.100,00 TL bono keşide edilerek verildiğini, ancak protokollere rağmen davalı kooperatif üyeleri tarafından açılan dava sonucunda Koordinasyon Kurulu kararının ... .... İdare Mahkemesi kararıyla iptal edildiğini, davacıların senet karşılığında 38.100,00 TL ödediklerini ileri sürerek; 38.100,00 TL"nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve dosya kapsamına göre, davacının kapasitesi arttırılmış aracını kullanmaya devam ettiği, bu sebeple davalı tarafın zamanaşımı def"inin yerinde olmadığı, ödenen bedelin davacı aracındaki yolcu kapasitesindeki artış nedeniyle daha önce otobüsü bulunanların uğradıkları zararın karşılanmasına yönelik olarak ödenmiş bir miktar olduğu, sebepsiz bir ödemenin söz konusu olmadığı, oda ve kooperatif başkanları arasında yapılan sözleşme ve protokollerin davacı için bağlayıcı özelliğinin bulunmadığı, davacının bunların iptalini istemekte hukuki yararının da bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacılar vekili temyiz etmiştir.
1-Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davacılar vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
...-Dava, davacı ...’ın üyesi olduğu dava dışı ... Minibüsleri Esnaf Odası ile davalı S.S. ... nolu Özel Halk Otobüsleri Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi arasında düzenlenen anlaşma ve protokollerin geçersizliğine dayalı olarak geçersiz sözleşmeler uyarınca ödenen senet bedelinin istirdatı istemine ilişkin olup, dava konusu senedin dosya arasında bulunan anlaşma, çeşitli protokoller çerçevesinde davacı ... adına ... tarafından keşide edildiği dosya kapsamı ile sabittir. Taraflar arasındaki temel uyuşmazlık, senedin keşide edilme nedeninin ortadan kalkıp kalkmadığı noktasında toplanmakta olup, mahkemece, ödenen bedelin davacı aracındaki yolcu kapasitesindeki artış nedeniyle daha önce otobüsü bulunanların uğradıkları zararın karşılanmasına yönelik olarak ödenmiş bir miktar olduğu, sebepsiz bir ödemenin söz konusu olmadığı kabul edilerek yazılı gerekçeyle davanın reddine karar verilmiştir.
Oysa, yukarıdaki özetten de anlaşılacağı üzere davacı ...’ın da içerisinde olduğu minibüsçülerin araçlarının kapasitesinin artırımına ve dava konusu senedin keşide edilmesine dayanak yapılan 2007 tarihli UKOME genel kurulu kararının mahkemece iptal edilmesi karşısında, iptal kararına rağmen anılan UKOME kararının fiilen uygulamasının devam edip etmediği, davalı Kooperatif üyesinin 2007 tarihli UKOME kararının alınmasından iptal edilinceye kadar ki geçen süre zarfında, yine fiili durumun sonuna kadar geçen sürede zarara uğrayıp uğramadığı, uğramışsa ne miktar zarara uğradığı gerektiğinde bilirkişi incelemesi de yapılmak suretiyle tespit edilmelidir. Bu bağlamda senedin keşide edilme nedeninin ortadan kalkıp kalkmadığı ya da ne oranda ortadan kalktığı hususları da mahkemece yeterince irdelenip iptal edilen UKOME kararı yerine alınan yeni kararlar dahi dayanak anlaşma ve protokoller ile birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmek gerekirken denetlenebilir yeterli dayanağı da gösterilmeden eksik inceleme ve yazılı gerekçeyle davanın reddedilmesi doğru görülmemiş, bu nedenle kararın bozulması gerekmiştir.
...-Ayrıca, dava konusu senedin incelenmesinde senedin davacı ... adına diğer davacı ... tarafından keşide edildiği anlaşılmaktadır. Bu nedenle, mahkemece davacı ...’ın dava konusu senedi temsilen imzalamış olduğu nazara alınarak, anılan davacının aktif husumeti bulunup bulunmadığı değerlendirilmeksizin karar verilmesi de doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (...) ve (...) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle kararın BOZULMASINA, takdir olunan 1.630,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalılardan alınıp davacı ..."a verilmesine, ödedikleri peşin temyiz harcının istekleri halinde temyiz edenlere iadesine, 01/03/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.