Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2021/3606 Esas 2022/787 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2021/3606
Karar No : 2022/787


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı
(Mülga Bilim … Bakanlığı)
VEKİLİ : …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ :Av. …
İSTEMİN KONUSU : Danıştay Onuncu Dairesinin 27/04/2021 tarih ve E:2016/889, K:2021/1968 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem : 22/08/2009 tarih ve 27327 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği'nin 09/02/2011 tarih ve 27841 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelikle değişik 35. maddesinin 3. fıkrasının (k) bendinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onuncu Dairesinin 27/04/2021 tarih ve E:2016/889, K:2021/1968 sayılı kararıyla;
Davalı idarenin davanın süresinde açılmadığına ilişkin itirazı yerinde görülmemiş,
4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu'nun "Yönetim aidatları" başlıklı 16. maddesinde, "Yönetim aidatları ve hizmetlerin karşılıkları, müteşebbis heyet tarafından arıtma tesisi işletme masrafları hariç parsel büyüklüğüne göre belirlenir. Arıtma tesisi işletme masraflarına katılım payları ise debi ve kirletme parametreleri esas alınarak yönetim kurulunca tespit edilir. Yönetim kurulunun yıllık bütçesinde belirtilen, bölgenin alt yapı ve müşterek hizmetlerine ait tüm masraflar önceki yıla ait kesinhesap da dikkate alınarak katılımcılar tarafından karşılanır. Belirtilen hizmetlerden yararlanmadıkları gerekçesi ile yönetim aidatlarının ödenmesinden kaçınılamaz.
Müteşebbis heyetin yönetim aidatı ile ilgili kararları ilam hükmünde olup, ilamların icrasına ilişkin yolla takip edilirler" hükmüne ve 27. maddesinin, dava konusu Yönetmeliğin düzenlendiği tarihte yürürlükte olan halinde, "OSB`lerin kendi aralarında yardımlaşmaları ve ortak sorunlarını çözüme kavuşturmalarını sağlamak üzere oluşturulacak OSB üst kuruluşunun görev ve çalışma şekilleri çıkarılacak yönetmelikte belirlenir.
Bu Kanunda öngörülen yönetmelikler, "OSB Uygulama Yönetmeliği" adı ile tek bir yönetmelik olarak, Kanunun yayımı tarihinden itibaren bir yıl içerisinde çıkarılır. Bakanlık bu Kanunun uygulanmasıyla ilgili olarak mevzuat çerçevesinde gerekli tedbirleri almaya ve düzenlemeleri yapmaya yetkilidir." hükümlerine yer verildiği,
Mülga 3143 sayılı Kanun'un 11. ve 33. maddeleri ile 4562 sayılı Kanun'un 27. maddesine dayanılarak mülga Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca hazırlanan ve 22/08/2009 tarih ve 27327 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği'nin "Müteşebbis heyet ve genel kurulun görev ve yetkileri" başlıklı 35. maddesinde; "(3) Müteşebbis heyetin ve genel kurulun ortak görev ve yetkileri şunlardır: ...
k) Yönetim aidatları ve hizmet karşılıklarını parsel büyüklüğüne göre belirlemek, ..." düzenlemesi yer almakta iken, 09/02/2011 tarih ve 27841 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 1. maddesi ile 35. maddenin 3. fıkrasının (k) bendinin, “Yönetim aidatları ve hizmet karşılıklarını arsaların boş, inşaat halinde ve üretime geçme durumları dikkate alınarak parsel büyüklüğüne göre belirlemek,” olarak davaya konu şekilde değiştirildiği,
22/08/2009 tarih ve 27327 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği'nin 35. maddesi, 18/11/2015 tarih ve 29536 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 15. maddesi ile değiştirilmişse de iptali istenen düzenlemeye maddenin 1. fıkrasının (o) bendinde aynı şekilde yer verildiği,
Danıştay Onuncu Dairesinin 05/07/2017 tarih ve E:2017/199 sayılı kararıyla 22/08/2009 tarih ve 27327 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği'nin 18/11/2015 tarih ve 29536 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelikle değişik 35. maddesinin 1. fıkrasının (o) bendinin yürütmesinin durdurulmasına ve bu karara yönelik itirazın Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 11/12/2017 tarih ve YD İtiraz:2017/1041 sayılı kararı ile reddine karar verilmesi üzerine 11/05/2018 tarih ve 30418 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliğin 25. maddesiyle değiştirilen Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği'nin 35. maddesinde dava konusu düzenlemeye yer verilmediği,
Dava konusu Yönetmeliğin 02/02/2019 tarih ve 30674 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği'nin 101. maddesiyle yürürlükten kaldırıldığı, anılan Yönetmeliğin 23. maddesinin 1. fıkrasının (u) bendinde yönetim aidatları ve hizmet karşılıklarının boş, inşaat halinde ve üretime geçme durumları dikkate alınarak parsel büyüklüğüne göre tespit edilmesinin müteşebbis heyetin ve genel kurulun görevleri arasında sayıldığı,
Yukarıda izah edildiği üzere, dava konusu Yönetmelik, 02/02/2019 tarih ve 30674 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği'nin 101. maddesiyle yürürlükten kaldırılmış olmakla birlikte, Yönetmeliğin iptali istenen maddesinin davacı Şirket hakkında uygulanmış olması ve aynı zamanda 02/02/2019 tarih ve 30674 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği'nin 23. maddesinin 1. fıkrasının (u) bendinde iptali istenen düzenleme ile aynı yönde düzenlemeye yer verilmiş olması nedeniyle dava konusu Yönetmeliğin esas yönünden incelendiği,
4562 sayılı Kanun'un yukarıda yer verilen 16. maddesinde, yönetim aidatları ve hizmetlerin karşılıklarının parsel büyüklüğüne göre belirlenmesi konusunda müteşebbis heyete yetki verildiğinin görüldüğü
Ancak; dava konusu düzenleme ile, müteşebbis heyete ve genel kurula Kanun'da yer alan "parsel büyüklüğü" kriterine ilave olarak arsaların boş, inşaat halinde ve üretime geçme durumlarını dikkate alarak aidat ve hizmet bedeli belirleme yetkisi verildiği,
Normlar hiyerarşisi gereğince, normlar arasında altlık ve üstlük ilişkisi söz konusu olduğu ve her normun geçerliliğini bir üst hukuk normundan aldığı, buna göre düzenleyici bir işlemin kendinden önce gelen Kanun ve diğer üst normlarda yer alan hükümlere aykırı düzenlemeler getiremeyeceğinin kabul edildiği,
Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği'nin 35. maddesinin 3. fıkrasının iptali istenen (k) bendinde yer alan düzenleme ile müteşebbis heyete ve genel kurula, dayanağı Kanun'da sayılmadığı halde; arsaların boş, inşaat halinde ve üretime geçme durumları dikkate alınarak aidat ve hizmet bedeli belirleme yetkisi verildiği, bu haliyle dava konusu Yönetmelik maddesiyle, dayanağı olan Kanun maddesini aşar nitelikte bir düzenlemeye gidildiğinin anlaşıldığı,
Bu durumda; dayanağı olan 4562 sayılı Kanun'un 16. maddesine aykırı olması nedeniyle, dava konusu Yönetmeliğin 35. maddesinin 3. fıkrasının (k) bendinde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varıldığı,
gerekçesiyle dava konusu düzenlemenin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, dava konusu Yönetmeliğin 02/02/2019 tarih ve 30674 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği'nin 101. maddesiyle yürürlükten kaldırıldığı, bu nedenle davanın konusuz kaldığı belirtilerek Daire kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma varilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2.Dava konusu düzenlemenin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin Danıştay Onuncu Dairesinin temyize konu 27/04/2021 tarih ve E:2016/889, K:2021/1968 kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 07/03/2022 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.






KARŞI OY

X- Dava; 22/08/2009 tarih ve 27327 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği'nin 09/02/2011 tarih ve 27841 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelikle değişik 35. maddesinin 3. fıkrasının (k) bendinin iptali istemiyle açılmıştır.
4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu'nun 16. maddesinde, yönetim aidatları ve hizmetlerin karşılıklarının, müteşebbis heyet tarafından parsel büyüklüğüne göre belirleneceği; 27. maddesinin 5. fıkrasında ise, Bakanlığın bu Kanun'un uygulanmasıyla ilgili usul ve esasları yönetmelik ile belirlemeye, mevzuat çerçevesinde gerekli tedbirleri almaya ve düzenlemeleri yapmaya yetkili olduğu hükümlerine yer verilmiştir.
22/08/2009 tarih ve 27327 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği'nin "Müteşebbis heyet ve genel kurulun görev ve yetkileri" başlıklı 35. maddesinde; "(3) Müteşebbis heyetin ve genel kurulun ortak görev ve yetkileri şunlardır: ...
k) Yönetim aidatları ve hizmet karşılıklarını parsel büyüklüğüne göre belirlemek, ..." düzenlemesi yer almakta iken, 09/02/2011 tarih ve 27841 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 1. maddesi ile 35. maddenin 3. fıkrasının (k) bendi, “Yönetim aidatları ve hizmet karşılıklarını arsaların boş, inşaat halinde ve üretime geçme durumları dikkate alınarak parsel büyüklüğüne göre belirlemek,” olarak davaya konu şekilde değiştirilmiştir.
4562 sayılı Kanun'un yukarıda yer verilen maddeleri uyarınca yönetim aidatları ve hizmetlerin karşılıklarının müteşebbis heyet/genel kurul tarafından belirleneceği, davalı Bakanlığın ise Kanun'un uygulanmasıyla ilgili usul ve esasları Yönetmelikle belirlemeye, gerekli tedbirleri almaya ve düzenlemeleri yapmaya yetkili olduğu açıktır.
Bu durumda; Kanun'un verdiği yetkiye dayanılarak, yapılan ve arsaların boş, inşaat halinde ve üretime geçme durumları dikkate alınarak yönetim aidatları ve hizmet karşılıklarının belirlenmesini öngören ve esasen dayanak Kanun maddesinde belirtilen parsel büyüklüğü kriterini temel alan dava konusu düzenlemede hukuka ve hakkaniyete aykırılık bulunmamıştır.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulü ile Daire kararının bozulması gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.