Danıştay 10. Daire 2019/5450 Esas 2022/1146 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2019/5450
Karar No : 2022/1146

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Bakanlığı
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN_KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi .... İdare Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının, davalı idare tarafından vekalet ücreti yönünden temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

DAVANIN_KONUSU : Davacı tarafından, ... tarihinde ... Numune Hastanesinde geçirdiği ameliyat neticesinde, idarenin hizmet kusurundan kaynaklı olarak felç kaldığı ileri sürülerek 20.000,00 TL maddi, 150.000,00 TL manevi tazminatın yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.

YARGILAMA SÜRECİ :
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin .... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ... Bölge İdare Mahkemesi .... İdare Dava Dairesince, tarafların istinaf başvurularının reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davalı idare tarafından, reddedilen maddi tazminat istemi yönünden nispi vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiği, aksi kanaate varılması durumunda da hükmedilen vekalet ücretinin karar tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nde belirlenen maktu vekalet ücretinin altında olduğu belirtilerek Bölge İdare Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının vekalet ücreti yönünden düzeltilerek onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Temyiz incelemesi üzerine verilecek kararlar" başlıklı 49. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde, temyiz incelemesi sonunda kararda yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan maddi hatalar ile düzeltilmesi mümkün eksiklik veya yanlışlıklar varsa Danıştay'ın kararı düzelterek onayacağı hükme bağlanmıştır.
21/12/2015 tarih ve 29569 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren ve Mahkeme kararı tarihi itibarıyla uyuşmazlığa uygulanan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin "Tarifelerin üçüncü kısmına göre ücret" başlıklı 13. maddesinde, "Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde gösterilen hukuki yardımların konusu para veya para ile değerlendirilebiliyor ise avukatlık ücreti, davanın görüldüğü mahkeme için Tarifenin ikinci kısmında belirtilen maktu ücretlerin altında kalmamak kaydıyla (7 nci maddenin ikinci fıkrası, 9 uncu maddenin birinci fıkrasının son cümlesi ile 10 uncu maddenin son fıkrası hükümleri saklı kalmak kaydıyla) Tarifenin üçüncü kısmına göre belirlenir." hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Tarifenin "Manevi tazminat davalarında ücret" başlıklı 10. maddesinde ise, "(1) Manevi tazminat davalarında avukatlık ücreti, hüküm altına alınan miktar üzerinden Tarifenin üçüncü kısmına göre belirlenir. (2) Davanın kısmen reddi durumunda, karşı taraf vekili yararına Tarifenin üçüncü kısmına göre hükmedilecek ücret, davacı vekili lehine belirlenen ücreti geçemez. (3) Bu davaların tamamının reddi durumunda avukatlık ücreti, Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümüne göre hükmolunur. (4) Manevi tazminat davasının, maddi tazminat veya parayla değerlendirilmesi mümkün diğer taleplerle birlikte açılması durumunda; manevi tazminat açısından avukatlık ücreti ayrı bir kalem olarak hükmedilir." düzenlemesi yer almaktadır.
Maddi tazminat talebiyle açılan davalarda, kabul edilen tazminat miktarının önemli bir kısmının vekalet ücreti olarak davalı idareye ödenmesi, açılan tazminat davasını davacı açısından anlamsız hale getirmekte, bazı olaylarda ise, davacının dava açılmadan önceki durumundan daha kötü bir duruma girmesine neden olmakta, bu durum, gerek Anayasa Mahkemesinin bireysel başvuru kararlarında gerekse Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarında mahkemeye erişim hakkının ihlali olarak değerlendirilmektedir. Tümden ret ya da kısmen kabul, kısmen ret ile sonuçlanan maddi tazminat davalarında, taraflar lehine hükmedilecek vekalet ücretinin, kişilerin hak arama özgürlüğü kapsamındaki mahkemeye erişim hakkını ihlal etmeden ne şekilde hesaplanacağı konusunda Tarifenin 10. maddesinin 2. ve 3. fıkralarına paralel bir düzenlemeye yer verilmemiş olması nedeniyle, reddedilen maddi tazminatın Tarifenin üçüncü kısmına göre belirleneceğine ilişkin Tarife hükmünün ihmal edilmesi, hakkaniyete daha uygun olacaktır.
Söz konusu Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde, duruşmasız davalar için maktu vekâlet ücreti 1.000,00 TL olarak belirlenmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bakılmakta olan dava, 20.000,00 TL maddi, 150.000,00 TL manevi tazminat ödenmesi istemiyle açılmıştır. İdare Mahkemesince, davanın reddine ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 1.800,00 TL vekâlet ücretinin davacı tarafından davalı idareye ödenmesine karar verilmiştir.
İdare Mahkemesi kararının verildiği tarihte yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinde, maktu vekâlet ücreti ... TL olarak belirlenmiştir. Söz konusu meblağın, hem maddi hem de manevi tazminat istemlerinin reddedilmesi bakımından esas alınması gerekmektedir. Bu nedenle, bakılan davada toplam ... TL vekâlet ücretine hükmedilmesi gerekirken, hüküm fıkrasında "Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca reddedilen maddi ve manevi tazminat kısmı için belirlenen ... TL avukatlık ücretinin davacılardan alınarak davalı idareye verilmesine" ibaresine yer verildiği görülmektedir.

Bu durumda; temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının hüküm fıkrasında yer alan "tarafların istinaf isteminin reddi ile anılan kararın onanmasına" ibaresinin, "tarafların istinaf başvurularının reddine, İdare Mahkemesi kararının hüküm fıkrasında yer alan 'Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca reddedilen maddi ve manevi tazminat kısmı için belirlenen .. TL avukatlık ücretinin davacılardan alınarak davalı idareye verilmesine' ibaresinin, 'Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen ... TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine' şeklinde düzeltilmesine" şeklinde düzeltilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin KABULÜNE,
2. ... Bölge İdare Mahkemesi .... İdare Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:.... sayılı kararının, hüküm fıkrasında yer alan "tarafların istinaf isteminin reddi ile anılan kararın onanmasına" ibaresinin, "tarafların istinaf başvurularının reddine, İdare Mahkemesi kararının hüküm fıkrasında yer alan 'Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca reddedilen maddi ve manevi tazminat kısmı için belirlenen ... TL avukatlık ücretinin davacılardan alınarak davalı idareye verilmesine' ibaresinin, 'Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen ... TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine' şeklinde düzeltilmesine" şeklinde DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın ... İdare Mahkemesine gönderilmesine, 07/03/2022 tarihinde kesin olarak oy çokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY :

İdare Mahkemesi kararının hüküm fıkrasında, karar tarihinde yürürlükte olan Tarifeye göre maddi ve manevi tazminat istemleri için ayrı ayrı belirlenen maktu vekalet ücretinin altında bir miktara hükmedilmiş olması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Temyiz incelemesi üzerine verilecek kararlar" başlıklı 49. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendi uyarınca kararın düzeltilerek onanmasını gerektiren, yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan maddi hata ile düzeltilmesi mümkün eksiklik veya yanlışlık kapsamında bulunmayıp, anılan maddenin 2. fıkrasının (b) bendi uyarınca kararın bozulmasını gerektiren, hukuka aykırılık teşkil ettiğinden; Bölge İdare Mahkemesi kararının, bu hususta yeniden bir karar verilmek üzere bozulması gerektiği oyuyla Daire kararına bu yönden katılmıyoruz.