Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2021/3158 Esas 2022/759 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2021/3158
Karar No : 2022/759

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Sendikası (…)
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU: Danıştay Onuncu Dairesinin 01/04/2021 tarih ve E:2019/271, K:2021/1530 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu Genel Müdürlüğü Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı tarafından yayımlanan ve Kurumun tüm teşkilatına gönderilen … tarih ve … sayılı duyurunun 2, 3, 4, 6, 7 ve 8 numaralı bentlerinin ve bu duyuruya dayalı olarak tesis edilen Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu Genel Müdürlüğü Destek Hizmetleri Daire Başkanlığının 03/07/2009 tarih ve 5547 sayılı işleminin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onuncu Dairesinin 01/04/2021 tarih ve E:2019/271, K:2021/1530 sayılı kararıyla;
Dairelerinin, davanın reddine ilişkin 27/02/2015 tarih ve E:2010/7168, K:2015/807 sayılı kararının, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 21/10/2015 tarih ve E:2015/3311, K:2015/3640 sayılı kararı ile duyuruya yönelik kısmının onanması, 03/07/2009 tarih ve 5547 sayılı uygulama işlemine yönelik kısmının bozulması; bu kararın düzeltilmesinin istenilmesi üzerine, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 30/05/2018 tarih ve E:2016/2002, K:2018/2772 sayılı kararı ile E:2015/3311, K:2015/3640 sayılı kararın onamaya ilişkin kısmının kaldırılarak, Daire kararının duyuruya yönelik kısmının da bozulması üzerine, söz konusu bozma kararlarına uyularak;
Anayasa'nın 53. maddesine, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 11. maddesine, Teşkilatlanma ve Kollektif Müzakere Hakkı Prensiplerinin Uygulanmasına İlişkin 98 Sayılı Uluslararası Çalışma Sözleşmesi'nin 2. maddesine, Kamu Hizmetinde Örgütlenme Hakkının Korunmasına ve İstihdam Koşullarının Belirlenmesi Yöntemlerine İlişkin 151 Sayılı Sözleşme'nin 5. maddesine yer verilerek ve 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu'ndan bahsedilerek,
… tarih ve … sayılı işlem yönünden;
Gerek ulusal mevzuatta gerekse taraf olunan milletlerarası sözleşmelerde, kamu otoritesinin sendikal faaliyetlere müdahale etmemesinin genel bir ilke olarak kabul edildiği,
Bu kapsamda konu değerlendirildiğinde, dava konusu duyuru ile davalı idarenin, kurum bünyesinde gerçekleşecek sendikal faaliyetlerin nitelik ve içeriğini sınırlandırmasının sendikal faaliyetlere karışma (müdahale) niteliğinde olduğu ve bu karışmanın hukuksal dayanağının bulunmadığı,
Diğer yandan, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 11. maddesi ile ilgili olarak vermiş olduğu kararlar incelendiğinde; Mahkemenin, sendika hakkının kullanılmasını engelleyen bir karışmayı "kanunla öngörülme", "demokratik bir toplum için zorunlu olma" ve "ölçülü-orantılı olma" koşullarının her biri yönünden ayrı ayrı inceleyerek sonuca ulaştığının görüldüğü,
Dava konusu uyuşmazlık bu açıdan değerlendirildiğinde, tüm teşkilata gönderilen … tarih ve … sayılı duyurunun davaya konu bentlerinin, bahsedilen koşulları taşımaması nedeniyle sendika hakkının kullanılmasına karışma (müdahale) niteliğinde olduğu ve örgütlenme özgürlüğünü ihlal ettiği, bu yönüyle milletlerarası sözleşmelere ve hukuka uygun olmadığı sonucuna varıldığı;
… tarih ve … sayılı işlem yönünden;
Davacı sendikanın dağıtmak istediği el ilanında, Kurumun yöneticileriyle ilgili bazı eleştirilere yer verildiği anlaşılmakla birlikte, bu eleştirilerin herhangi bir hakaret ya da iftira içermediği gibi, Kurumun düzen, huzur ve güvenliğini bozacak nitelikte de bulunmadığı, ayrıca dayanağı dava konusu duyuru işleminin hukuka aykırı olduğu sonucuna varıldığından, davacı tarafından hazırlanan el ilanının dağıtılmasına izin verilmemesine ilişkin uygulama işleminde de hukuka uygunluk görülmediği gerekçesiyle, dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davalı idare tarafından, davacının karar düzeltme isteminin reddedilmesi gerekirken kabul edilerek usuli kazanılmış haklarının ihlal edildiği, dava konusu işlemlerin idari davaya konu olabilecek nitelikte bulunmadığı, davanın Danıştayın görevine girmediği, sendikal faaliyetlerin sınırsız ve keyfi olamayacağı, asılsız iddialara dayalı beyanlarda bulunulmasının sendikal faaliyet kapsamında değerlendirilemeyeceği, idarenin kamu görevlilerini haksız iddia ve iftiralardan koruma yükümlülüğünün bulunduğu, el ilanıyla ilgili emsal yargı kararı bulunduğu, dava konusu duyurunun daha sonra yürürlükten kaldırıldığı, idarenin düzen, işleyiş, huzur ve güvenliğinin sağlanmasına yönelik dava konusu işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı belirtilerek, Daire kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'ÜN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinin 2. fıkrasında, Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulmasının;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c) Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkün olduğu belirtilmiş; 4. fıkrasında, "Danıştayın ilk derece mahkemesi olarak baktığı davaların temyizen incelenmesinde bu madde ile ısrar hariç 50. madde hükümleri kıyasen uygulanır." denilmiş; 50. maddesinin 4. fıkrasında ise, Danıştayın bozma kararına uyulduğu takdirde, bu kararın temyiz incelemesinin bozma kararına uygunlukla sınırlı olarak yapılacağı hükme bağlanmıştır.
Danıştay Onuncu Dairesinin temyize konu kararı; Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 21/10/2015 tarih ve E:2015/3311, K:2015/3640 sayılı ve 30/05/2018 tarih ve E:2016/2002, K:2018/2772 sayılı bozma kararlarında belirtilen gerekçeler göz önüne alınarak verilmiş bir karar olduğundan, usul ve hukuka uygun bulunmakta ve bozulmasını gerektirecek bir hukuka aykırılık taşımamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemlerin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin Danıştay Onuncu Dairesinin temyize konu 01/04/2021 tarih ve E:2019/271, K:2021/1530 sayılı kararının ONANMASINA,
3. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (onbeş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 07/03/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.