Danıştay 10. Daire 2017/2940 Esas 2022/1184 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2017/2940
Karar No : 2022/1184

TEMYİZ EDEN (DAVAC) : ...
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ...Bakanlığı / ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN_KONUSU : (Kapatılan) Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ...Dairesinin (.... İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararıyla Dairemize gönderilen) ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, oğlu ...'in Bilecik ili, Bozüyük ilçesinde askerlik hizmetine başladıktan kısa bir süre sonra 19/03/1980 tarihinde hayatını kaybetmesinde idarenin kusuru bulunduğu ileri sürülerek 1.000,00 TL maddi ve 500.000,00 TL manevi olmak üzere toplam 501.000,00 TL tazminatın yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ...Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararıyla; davacının oğlu müteveffa ...'in 25/03/1980 tarihinde hayatını kaybettiği, 1602 sayılı Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Kanunu'nun 43. maddesinin 1. fıkrası uyarınca davacının olay tarihi olan 25/03/1980 tarihinden itibaren bir yıl içinde ve her halde beş yıl içinde yetkili makama idari başvuruda bulunması gerekirken bu sürelerin geçmesinden çok sonra 07/09/2015 tarihinde başvuruda bulunduğu, ayrıca davacının Kahta Askerlik Şubesinin kendisine gönderdiği yazıya kadar geçen 35 yıllık sürede oğlunun hayatını kaybettiğini, bu olayın aynı tarihte resmi kayıtlara geçmesi karşısında bilinmemesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğu gerekçesiyle davanın süre aşımı yönünden reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davacı tarafından, oğlunun ölümünden yapılan yazışmalar sonucu haberdar olduğu, ölüm durumu ailesine haber verilmediği gibi mezar yerinin dahi gösterilmediği, idarenin sorumluluğunun bulunduğu, davanın haklı olduğu, bu nedenle mahkeme kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, haksız ve hukuki dayanağı olmayan temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Mahkeme kararının, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 26. maddesi gereğince bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 1. maddesi hükmü gereğince, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi'nin kapatılmasıyla Danıştay'a ve idare mahkemelerine gönderilen dosyalara ilişkin uyuşmazlıkların çözümünün, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'na tabi olması nedeniyle işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :
Davacının oğlu ...'in Bilecik ili, Bozüyük ilçesinde askerlik hizmetine başladıktan kısa bir süre sonra 19/03/1980 tarihinde hayatını kaybetmesinde idarenin hizmet kusuru bulunduğu ileri sürülerek 1.000,00 TL. maddi ve 500.000,00 TL manevi olmak üzere toplam 501.000,00 TL tazminatın yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Tarafların kişilik veya niteliğinde değişiklik" başlıklı 26. maddesinde, "Dava esnasında ölüm veya herhangi bir sebeple tarafların kişilik veya niteliğinde değişiklik olursa, davayı takip hakkı kendisine geçenin başvurmasına kadar; gerçek kişilerden olan tarafın ölümü halinde, idarenin mirasçılar aleyhine takibi yenilemesine kadar dosyanın işlemden kaldırılmasına ilgili mahkemece karar verilir. Dört ay içinde yenileme dilekçesi verilmemiş ise, varsa yürütmenin durdurulması kararı kendiliğinden hükümsüz kalır. Yalnız öleni ilgilendiren davalara ait dilekçeler iptal edilir." hükümlerine yer verilmiştir.
2577 sayılı Kanun'un 26. maddesinin "yalnız öleni ilgilendiren davalara ait dilekçeler iptal edilir." hükmünden kastedilen münhasıran ölenin şahsına sıkı sıkıya bağlı olan, başkalarına devir ve temliki veya miras yoluyla intikali mümkün olmayan haklarla ilgili davalardır. Bunun dışında, Türk Medeni Kanunu hükümleri uyarınca, ölene ait bulunan bütün haklar, mallar ve borçlar mirasçılara geçeceğinden, dava açılmakla mameleki niteliğe dönüşen haklar da ölenin malvarlığının bir bölümünü oluşturacağından, açılmış bulunan bu tür davaları ölenin mirasçılarının takip etme hakkının bulunduğunun kabulü gerekir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava dosyasının ve UYAP sisteminden alınan nüfus kayıt örneğinin incelenmesinden; davacı ...'in, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ...Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyiz edilmesinden sonra 05/09/2021 tarihinde vefat ettiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda; ilgili İdare Mahkemesince, davacının vefat etmiş olduğu ve uyuşmazlığın yalnız öleni ilgilendiren bir dava niteliğinde bulunmadığı gözetilerek, 2577 sayılı Kanun'un 26. maddesinin 1. fıkrası uyarınca davayı takip hakkı kendisine geçen mirasçıların başvurmasına kadar dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU :

Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun'un 26. maddesinin 1. fıkrası hükmünün uygulanmasını teminen, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ...Dairesinin (.... İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararıyla Dairemize gönderilen) ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının BOZULMASINA,
2. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın, davanın görüm ve çözümünde yetkili olan ...İdare Mahkemesine gönderilmesine,
3. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 08/03/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.