Danıştay 8. Daire 2018/3455 Esas 2022/1605 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/3455
Karar No : 2022/1605

TEMYİZ EDENLER : 1- (DAVACI) ...
VEKİLİ : Av. ...

2- (DAVALI) ...Üniversitesi - ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının, karşılıklı olarak temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: ...Üniversitesi Güneş Enerjisi Teknolojisi Ana Bilim Dalında yardımcı doçent olarak görev yapan davacının, 31.03.2016 tarihli Rektörlük onayı ile 07.03.2016 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere ilişiğinin kesilmesine ilişkin Enstitü Müdürlüğünün ...tarih ve E....sayılı işlemi ile davacının 07.03.2016 tarihinde ilişiğinin kesilmesi nedeniyle Şubat- Mart 2016 aylarına ait maaş ödemesi ile ilgili olarak toplam 6.927,37 TL kamu alacağının 30 gün içinde ödenmesinin istenilmesi, aksi takdirde borcun yasal yollardan tahsil edilmesine ilişkin ... Üniversitesi Strateji Geliştirme Daire Başkanlığının ...tarih ve E. ...sayılı işleminin iptali, işlem nedeniyle yoksun kalınan özlük ve parasal hakları ile 25.000,00 TL manevi tazminatın yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararında; 6.927,37 TL kamu alacağının 30 gün içinde ödenmesinin istenilmesine ilişkin işlemin içeriğinde belirtilen tutarın ödenmemesi halinde idare tarafından kamu gücü kullanılarak tahsil edileceğine ilişkin ibare bulunmaması, işlemin rızaen ödemeye davete ilişkin olması nedeniyle idari davaya konu olacak nitelikte kesin ve yürütülmesi gereken işlem niteliğinde bulunmadığından, bu işlem yönünden davanın incelenmeksizin reddi gerektiği; davacının ilişiğinin kesilmesine ilişkin işlem yönünden, ... Üniversitesi Akademik Yükselme ve Atama Kriterleri'nde yardımcı doçentliğe atamalarla ilgili "ilk atama" ve "yeniden atama" maddeleri arasındaki farkın tam olarak ortaya konulamadığı, yeniden yapılacak atamalarda adayların doktora sonrası yapmış oldukları yayına ek olarak bir yayın daha yapması ya da bu yayının kabul edilmiş olmasının gerekip gerekmediğinin açıkça ifade edilmediği, bu hali ile ilk atama sürecinde uluslararası ya da ulusal hakemli dergilerde yayımlanmış makalesi bulunan davacının bu şartı yerine getirdiği sonucuna varıldığından, atandığı dönemde yeniden yerine getirmesi gerektiğinden bahisle tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı, davacının yeniden atanmayarak ilişiğinin kesilmesine ilişkin işlem, hukuka aykırı bulunmuş ise de, idarenin işlem konusundaki değerlendirme ve yorum farkının manevi tazminat sorumluluğu getirmeyeceğinden, manevi tazminat isteminin reddi gerektiği gerekçesiyle davacının ilişiğinin kesilmesine ilişkin işlemin iptaline, 6.927,37 TL kamu alacağının 30 gün içinde ödenmesinin istenilmesine ilişkin işlem yönünden davanın incelenmeksizin reddine, manevi tazminat isteminin ise esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesince; Mahkeme kararının, davacının ilişiğinin kesilmesine ilişkin işlemin iptaline yönelik kısmı ile manevi tazminat isteminin reddine yönelik kısmının dayandığı gerekçe usul ve yasaya uygun olup kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığı; davacıdan 6.927,37 TL kamu alacağının 30 gün içinde ödenmesinin istenilmesine ilişkin işlem bakımından, anılan işlemin, davacının ilişiğinin kesilmesine ilişkin işleme dayalı olarak tesis edildiği; Mahkeme tarafından, dayanak işlemin iptaline karar verildiği (Dairece de bu kısma yönelik istinaf başvurusunun reddine karar verildiği) hususu göz önünde bulundurulduğunda, bu işlemin hukuki dayanağı kalmadığından, iptaline karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile Mahkeme kararının; davacıdan, 6.927,37 TL kamu alacağının 30 gün içinde ödenmesinin istenilmesine ilişkin işlem yönünden davanın incelenmeksizin reddine ilişkin kısmının kaldırılmasına ve anılan işlemin iptaline, davacının Mahkeme kararının diğer kısımlarına yönelik istinaf başvurusu ile davalı idarenin istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, manevi tazminat isteminin reddinin ve nisbi vekalet ücretine hükmedilmemesinin hukuka aykırı olduğu; davalı idarece, maaşın iade edilmesi istemine ilişkin işlemin kesin ve yürütülmesi gereken işlem olmadığı, atama kriterlerine ilişkin bir belirsizliğin bulunmadığı, davacının sona eren atama dönemi içerisinde makale şartını sağlayamaması nedeniyle tesis edilen işlemin hukuka uygun olduğu, İstinaf Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAF SAVUNMALARI : Karşılıklı olarak istemlerin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ :Temyiz istemlerinin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra dosyanın tekemmül ettiği anlaşıldığından, davalı idarenin yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Dava; ...Üniversitesi Güneş Enerjisi Teknolojisi Ana Bilim Dalında yardımcı doçent olarak görev yapan davacının, 31.03.2016 tarihli Rektörlük onayı ile 07.03.2016 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere ilişiğinin kesilmesine ilişkin Enstitü Müdürlüğünün ...tarih ve E....sayılı işlemi ile davacının 07.03.2016 tarihinde ilişiğinin kesilmesi nedeniyle Şubat- Mart 2016 aylarına ait maaş ödemesi ile ilgili olarak toplam 6.927,37 TL kamu alacağının 30 gün içinde ödenmesinin istenilmesi, aksi takdirde borcun yasal yollardan tahsil edilmesine ilişkin ... Üniversitesi Strateji Geliştirme Daire Başkanlığının ...tarih ve E. ...sayılı işleminin iptali, işlem nedeniyle yoksun kalınan özlük ve parasal hakları ile 25.000,00 TL manevi tazminatın yasal faiziyle birlikte ödenmesi istemiyle açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun dava konusu işlemin tesis edildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle ''Yardımcı Doçentliğe atama'' başlığını taşıyan 23. maddesinde; ''a. Bir üniversite biriminde açık bulunan yardımcı doçentlik, isteklilerin başvurması için rektörlükçe ilan edilir. Fakültelerde ve fakültelere bağlı kuruluşlarda dekan, rektörlüğe bağlı enstitü ve yüksekokullarda müdürler; biri o birimin yöneticisi, biri de o üniversite dışından olmak üzere üç profesör veya doçent tespit ederek bunlardan adayların her biri hakkında yazılı mütalaa isterler. Dekan veya ilgili müdür kendi yönetim kurullarının görüşünü de aldıktan sonra önerilerini rektöre sunar. Atama, rektör tarafından yapılır.
(Değişik: 12/8/1986 - KHK 260/1 md.) Yardımcı doçentler bir üniversitede her seferinde ikişer veya üçer yıllık süreler için en çok 12 yıla kadar atanabilirler. Her atama süresi sonunda görev kendiliğinden sona erer.
b. Yardımcı doçentliğe atanmada aranacak şartlar:
(1) Doktora veya tıpta uzmanlık unvanını veya Üniversitelerarası Kurulun önerisi üzerine Yükseköğretim Kurulunca tespit edilecek belli sanat dallarının birinde yeterlik kazanmış olmak,
(2) Fakülte, enstitü veya yüksekokul yönetim kurullarınca, biri o dilin öğretim üyesi olmak üzere seçilecek üç kişilik bir jüri tarafından; sınava girenin kendi bilim alanında Türkçeden yabancı dile, yabancı dilden Türkçeye 150 - 200 kelimelik bir çeviriyi kapsayan yabancı dil sınavını başarmak.
c. (Mülga: 12/8/1986 - KHK 260/7 md.; Yeniden düzenleme: 18/6/2008-5772/3 md.) Üniversiteler, yardımcı doçentlik kadrosuna atama için bu maddede aranan asgari koşulların yanında, Yükseköğretim Kurulunun onayını almak suretiyle, münhasıran bilimsel kaliteyi artırmak amacına yönelik olarak, bilim disiplinleri arasındaki farklılıkları da göz önünde bulundurarak, objektif ve denetlenebilir nitelikte ek koşullar belirleyebilirler.'' kuralı yer almıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen kararın, 25.000,00 TL manevi tazminatın yasal faiziyle birlikte ödenmesi isteminin reddine ilişkin kısmı usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bu kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Davacının İlişiğinin Kesilmesine İlişkin İşlem Bakımından;
Olayda; ...Üniversitesi Güneş Enerjisi Teknolojisi Ana Bilim Dalında ilan edilen yardımcı doçent kadrosuna, 2547 sayılı Kanunun 23. maddesi uyarınca 07.03.2013 tarihinde 3 yıl süre ile atanan davacı, görev süresinin bitmesinden önce 29.01.2016 tarihinde yeniden atanma isteminde bulunmuştur. Bunun üzerine belirlenen üç jüri üyesinden ikisi tarafından, davacının, atanmış olduğu son üç yıllık dönem içerisinde, ... Üniversitesi Akademik Yükselme ve Atama Kriterleri'nde yer alan makale kriterini taşımaması nedeniyle yeniden yardımcı doçent olarak atanmasının uygun olmadığı belirtilmiştir. Bir jüri üyesi tarafından ise, ... Üniversitesi Akademik Yükselme ve Atama Kriterlerinin tam olarak anlaşılamadığı, yeniden düzenlenmesi gerektiği, davacının doktora sonrası yayınlamış olduğu bir adet yayınının mevcut olduğu, yeniden yapılan atamalarda ilk atamada dahil olmak üzere, bir adet yayın yapmak yeterli ise, puanları da dikkate alındığında, yeniden atanmasında sakınca görülmediği belirtilmiştir. Güneş Enerjisi Enstitüsü Yönetim Kurulu ise 14.03.2016 tarih ve 10/1 sayılı kararı ile ... Üniversitesi Akademik Yükselme ve Atama Kriterlerine aykırı olarak, davacının yeniden atanması için puan ve makale yayınlama koşulunu bir arada sağlamaması nedeniyle üçe karşı iki oyla yeniden atanmasını uygun bulmamıştır. Rektörlüğün 31.03.2016 olur tarihli işlemi ile davacının yeniden atanmasına esas olmak üzere düzenlenen Enstitüsü Yönetim Kurulunun 14.03.2016 tarih ve 10/1 sayılı kararı ile görev süresinin uzatılmamasına karar verildiği belirtilerek, 07.03.2016 tarihi itibarıyla ilişiğinin kesilmesine karar verilmesi üzerine bakılan dava açılmıştır.
... Üniversitesi Senatosunun ...tarih ve ...sayılı kararıyla kabul edilen ve Yükseköğretim Genel Kurulunun 14.07.2015 tarihli kararıyla onaylanan ... Üniversitesi Akademik Yükselme ve Atama Kriterlerinin ''Yardımcı Doçentlik Başvurusu'' başlığını taşıyan 3. kısımda, yardımcı doçentliğe ilişkin kriterler belirlenmiştir. Bu kısmın 1. maddesinde; ''Başvurularda Üniversitemizin hazırladığı ilgili ölçütlerden (Ek- 1) toplanması gereken taban puan 75'tir. Yardımcı doçentlik için yeniden yapılacak başvurularda, dolan atama dönemi içinde en az ek 45 puan toplanması gerekir. Ayrıca bu puanlar kapsamında; yardımcı doçentlik başvurularında, ilk atama için adayın doktora veya tıpta uzmanlık tezinden veya sanatta yeterlilik etkinliklerinden gerçekleştirilmiş veyahut da bunların dışında hazırlanmış bir ve Üniversitelerarası Kurulca konulan ilgili alanda en son tarihli doçentlik ölçütlerinde belirtilen kurallara uygun en az bir çalışma yapılması gerekir.'' kuralı; 2. maddesinde;
''Yeniden yapılacak atamalarda Üniversitelerarası Kurulca ilgili alanda doçentlik başvurusu için belirlenen en son tarihli ölçütlere uygun en az bir veya uluslararası ya da ulusal hakemli dergilerde yayınlanmış bir adet makalesinin olması gerekir.'' kuralı yer almıştır.
2547 sayılı Kanun gereği, üniversiteler, yardımcı doçentlik kadrosuna atama için 2547 sayılı Kanunda aranan asgari koşulların yanında, Yükseköğretim Kurulunun onayını almak suretiyle, münhasıran bilimsel kaliteyi artırmak amacına yönelik olarak, bilim disiplinleri arasındaki farklılıkları da göz önünde bulundurarak, objektif ve denetlenebilir nitelikte ek koşullar belirleyebilirler.
Uyuşmazlıkta, davacının yeniden yardımcı doçent kadrosuna atanma istemiyle yaptığı başvuru üzerine, Yükseköğretim Genel Kurulunun 14.07.2015 tarihli kararıyla onaylanan ... Üniversitesi Akademik Yükselme ve Atama Kriterlerinin, yardımcı doçentlik başvurularında yer alan şartlar dikkate alınması suretiyle değerlendirme yapılmıştır. Davacının, üç yıllık ilk atama dönemi içerisinde, akademik puan şartını yerine getirmesine karşın, makale şartını yerine getirmediği anlaşılmıştır.
Bu bakımdan; ... Üniversitesi Akademik Yükselme ve Atama Kriterlerinin lafzi ve amaçsal yorumu gereği, davacının sona eren üç yıllık atama dönemi içerisinde, Üniversitelerarası Kurulca ilgili alanda doçentlik başvurusu için belirlenen en son tarihli ölçütlere uygun en az bir veya uluslararası ya da ulusal hakemli dergilerde yayınlanmış bir adet makalesinin olması şartını yerine getirmediğinden, ilişiğinin kesilmesine ilişkin dava konusu işlemin hukuka ve akademik hizmet gereklerine uygun olduğu sonucuna varılmıştır.
Davacının 07.03.2016 tarihinde ilişiğinin kesilmesi nedeniyle Şubat- Mart 2016 aylarına ait maaş ödemesi ile ilgili olarak toplam 6.927,37 TL kamu alacağının 30 gün içinde ödenmesinin istenilmesi, aksi takdirde borcun yasal yollardan tahsil edilmesine ilişkin işlem bakımından;
Rektörlüğün 31.03.2016 olur tarihli işlemi ile davacının yeniden atanmasına esas olmak üzere düzenlenen Enstitüsü Yönetim Kurulunun 14.03.2016 tarih ve 10/1 sayılı kararı ile görev süresinin uzatılmamasına karar verildiği belirtilerek, 07.03.2016 tarihi itibarıyla ilişiğinin kesilmesine karar verilmesi nedeniyle, Şubat- Mart 2016 aylarına ait maaş ödemesinin iade edilmesi istenilmişse de, davacının Şubat- Mart 2016 döneminde fiilen çalışmış olduğu dikkate alındığından, bu döneme ilişkin maaşının iade edilmesinin istenilmesinde hukuka uyarlılık bulunmamış olması nedeniyle, İstinaf Mahkemesi kararının bu kısmı yönünden sonucu itibarıyla hukuka aykırılık taşımadığı sonucuna ulaşılmıştır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz istemlerinin kısmen kabulüne, kısmen reddine,
2. ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının, ...TL manevi tazminatın yasal faiziyle birlikte ödenmesi isteminin reddine ilişkin kısmının oybirliği ile ONANMASINA; davacının ilişiğinin kesilmesine ilişkin işleme yönelik kısmının oyçokluğu ile BOZULMASINA, davacının 07.03.2016 tarihinde ilişiğinin kesilmesi nedeniyle Şubat- Mart 2016 aylarına ait maaş ödemesi ile ilgili olarak toplam ...TL kamu alacağının 30 gün içinde ödenmesi, aksi takdirde borcun yasal yollardan tahsil edileceğinin bildirilmesi işlemine ilişkin kısmının oyçokluğu ile yukarıda aktarılan GEREKÇE ile ONANMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 11/03/2022 tarihinde kesin olarak ile karar verildi.


KARŞI OY :

(X)- Dava; ... Üniversitesi Güneş Enerjisi Teknolojisi Ana Bilim Dalında yardımcı doçent olarak görev yapan davacının, 31.03.2016 tarihli Rektörlük onayı ile 07.03.2016 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere ilişiğinin kesilmesine ilişkin Enstitü Müdürlüğünün ...tarih ve E....sayılı işlemi ile davacının 07.03.2016 tarihinde ilişiğinin kesilmesi nedeniyle Şubat- Mart 2016 aylarına ait maaş ödemesi ile ilgili olarak toplam 6.927,37 TL kamu alacağının 30 gün içinde ödenmesinin istenilmesi, aksi takdirde borcun yasal yollardan tahsil edilmesine ilişkin ... Üniversitesi Strateji Geliştirme Daire Başkanlığının ...tarih ve E. ...sayılı işleminin iptali, işlem nedeniyle yoksun kalınan özlük ve parasal hakları ile 25.000,00 TL manevi tazminatın yasal faiziyle birlikte ödenmesi istemiyle açılmıştır.
Hukuk devletinin temel ilkelerinden olan belirlilik ilkesi, idari düzenlemelerin hem kişiler hem de idare yönünden herhangi bir duraksamaya ve kuşkuya yer vermeyecek şekilde açık, net, anlaşılır ve uygulanabilir olmasını, ayrıca kamu otoritelerinin keyfi uygulamalarına karşı koruyucu önlem içermesini ifade etmektedir.
... Üniversitesince, bilimsel kaliteyi artırmak adına akademik yükselme ve atama kriterlerinin belirlenmesi ve bu kriterlerin ilk ve yeniden atamalarda aranması mümkünse de, atama başvurularının değerlendirilmesinde esas alınan bu kriterlerin, belirlilik ilkesi gereği açık ve net olması, farklı uygulamalara ve değerlendirmelere yol açmayacak şekilde düzenlenmesi gerekmektedir.
Bu bakımdan, yukarıda aktarılan niteliği taşımadığı anlaşılan kriterlere dayanılarak tesis edilen, davacının ilişiğinin kesilmesine ilişkin işlemin hukuka aykırı olması nedeniyle, İstinaf Mahkemesi kararının onanması gerektiği oyu ile bu kısım yönünden aksi yönde oluşan çoğunluk kararına katılmıyorum.
Bununla birlikte; davacıdan ...TL kamu alacağının 30 gün içinde ödenmesinin istenilmesine ilişkin işlem bakımından da, anılan işlemin, davacının ilişiğinin kesilmesine ilişkin işleme dayalı olarak tesis edildiği ve dayanak işlemin yukarıda aktarılan gerekçe ile hukuka aykırı bulunması nedeniyle iptal edilmesine karar verilmesi gerektiği düşünüldüğünden, bu işlemin dayanağının kalmaması nedeniyle iptal edilmesi gerektiği oyu ile çoğunluk kararına gerekçe yönünden katılmıyorum.