Danıştay 6. Daire 2020/6190 Esas 2022/3120 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/6190
Karar No : 2022/3120


TEMYİZ EDEN (DAVALILAR) : 1- ...Belediye Başkanlığı / ...
VEKİLİ : Av. ... 2- ...Belediye Başkanlığı / ...
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...
İSTEMİN ÖZETİ : ...İdare Mahkemesinin ...tarihli, E:..., K:...sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun kısmen reddine, kısmen kabulü ile mahkeme kararının kısmen kaldırılmasına ve dava konusu uygulama imar planının kısmen iptaline dair ...Bölge İdare Mahkemesi ...İdari Dava Dairesince verilen ...tarihli, E:..., K:...sayılı kararın istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile mahkeme kararının kısmen kaldırılmasına ve dava konusu uygulama imar planının kısmen iptaline dair kısmının, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...'İN DÜŞÜNCESİ:Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının temyize konu kısmının uygulama imar planı ile uyuşmazlık konusu taşınmazlardan geçecek şekilde planlanan "7 metrelik yaya yolu"na ilişkin kısmının bozulması, uyuşmazlık konusu 1058 parsel sayılı taşınmazı da kapsayacak şekilde planlanan "belediye hizmet alanı"na ilişkin kısmının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Dava, davacıya ait İstanbul İli, Tuzla ilçesi, ...Mahallesi, ...pafta, ..., ...parsel taşınmazların bulunduğu alanda İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisinin ...tarihli, ...sayılı kararıyla onaylanan Tuzla İlçesi, İçmeler ve Esenyalı Kavşağı ile E-5 Demiryolu Arasına ilişkin 1/5000 ölçekli nazım ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planlarına yönelik itirazın reddine dair İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisinin ...tarihli, ...sayılı kararının iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince; mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda hazırlanan rapor ile dosyadaki diğer bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, planlama sahasındaki gelişmeler ve yürütülen projeler ile yıllar içinde mahkemelerce verilen iptal kararları nedeniyle dava konusu imar planlarının yapılmasında zorunluluk bulunduğu, anılan imar planlarının kendi aralarında uyumlu ve 1/100.000 ölçekli İstanbul Çevre Düzeni Planına uygun olduğu, uygulama imar planı ile taşınmazlardan geçecek şekilde planlanan "7 metrelik yaya yolu"nun nazım imar planında yer almamasının ölçek farkından kaynaklandığı ve plan hiyerarşisine aykırılık olarak değerlendirilemeyeceği, sonuç olarak bireysel yarardan ziyade kamu yararı amacıyla yapılan imar planlarının şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararına uygun olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, davacı vekilince bu karara karşı istinaf başvurusunda bulunulmuş, Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesince; uygulama imar planı ile uyuşmazlık konusu taşınmazlardan geçecek şekilde planlanan "7 metrelik yaya yolu"nun sadece anılan taşınmazların bulunduğu imar adasına yönelik olduğu, bu ada dışında bir devamlılığının bulunmadığı, söz konusu imar adasında imar planıyla kapatılan bir yaya yolunun gözükmediği, kapanan taşıt yolu yerine "7 metrelik yaya yolu" ile erişim sağlanmasının ise trafik planlaması ve yol kurgusuna aykırı olacağı, bu sebeple söz konusu yolun hem devamlılığının bulunmaması hem de getirilme amacı yönünden şehircilik ilkelerine aykırı olduğu, diğer taraftan uygulama imar planı ile uyuşmazlık konusu 1058 parsel sayılı taşınmazı da kapsayacak şekilde planlanan “belediye hizmet alanı"nın hangi işlev için kullanılacağının açık olarak belirtilmemesinin şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararına aykırı olduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunun uygulama imar planı ile taşınmazlarda planlanan "7 metrelik yaya yolu" ve "belediye hizmet alanı"na ilişkin kısmının kabulü ile kararın buna ilişkin kısmının kaldırılmasına ve anılan planın bu kısımlarının iptaline, istinaf başvurusunun nazım imar planına ve uygulama imar planı ile taşınmazlarda planlanan “park alanı”na ilişkin kısmının reddine karar verilmiş, bu kararın iptale ilişkin kısmı davalı idare vekilince temyiz edilmiştir.
Dava dilekçesinde, uyuşmazlık konusu taşınmazların bulunduğu alanda yapılan imar planlarına yönelik itirazın reddine dair İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi kararı yerine bu kararın bildirilmesine dair İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığının ...tarihli, ...sayılı yazısının iptalinin istendiği ifade edilmişse de, asıl iptali istenen işlemin davacının itirazının reddine dair büyükşehir belediye meclisi kararı olduğu anlaşıldığından davanın konusu yukarıda yazılı olduğu gibi kurulmuştur.
Dava konusu imar planlarının 23/06/2017 - 24/07/2017 tarihleri arasında askıda ilan edildiği, davacı tarafından askı süresi içerisinde 19/07/2017 tarihli dilekçe ile itirazda bulunulduğu, İstanbul İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisinin ...tarihli, ...sayılı kararıyla itirazın reddine karar verildiği ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığının yazısıyla itirazın reddedildiğinin davacıya bildirildiği, bakılan davanın da 27/10/2017 tarihinde açıldığı anlaşılmaktadır. İtirazın son askı tarihi olan 24/07/2017 tarihinden itibaren 60 günlük süre içerisinde cevap verilmeyerek zımnen reddedildiği 22/09/2017 tarihinden itibaren 60 günlük dava açma süresi içerisinde 27/10/2017 tarihinde açılan davada süre aşımı bulunmamaktadır.
Uygulama imar planı ile uyuşmazlık konusu taşınmazlardan geçecek şekilde planlanan "7 metrelik yaya yolu" yönünden yapılan inceleme:
14/06/2014 tarihli, 29030 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin 26. maddesinin 6. fıkrasının (c) bendinde, "İmar planlarındaki gelişme alanlarında geçiş amaçlı 3,00 metreden dar yaya yolu, 10,00 metreden dar trafik yolu açılamaz; yerleşik alanlarda mülkiyet ve yapılaşma durumlarının elverdiği ölçüde yukarıdaki standartlara uyulur. Ancak parseller 7,00 metreden dar yollardan mahreç alamaz." düzenlemesine yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen Yönetmelik maddesine göre imar parsellerinin en az 7 metrelik bir imar yolundan cephe alması gerekmekte olup planlama yapılırken ulaşım sisteminin bu husus göz önünde bulundurularak kurgulanması gerektiği açıktır.
Dosyada bulunan bilirkişi raporunda, uygulama imar planı ile uyuşmazlık konusu taşınmazları da kapsayacak ve anılan taşınmazların bulunduğu imar adasının içerisinden geçecek şekilde planlanan "7 metrelik yaya yolu"nun kaldırılmasının bu adada yola cephesi bulunmayan parsellerin ortaya çıkmasına neden olup olmayacağı ile ilgili olarak herhangi bir inceleme ve değerlendirme yapılmamıştır.
Bu itibarla, Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesince bilirkişilerden ek rapor alınmak veya gerekirse yeniden mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle yukarıda belirtilen husus açıklığa kavuşturulduktan sonra dava hakkında yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.
Ayrıca, devamlılığının bulunması zorunlu olduğundan nazım imar planında gösterilmesi gereken taşıt yollarının aksine devamlılığının bulunması zorunlu olmayan yaya yollarının nazım imar planında gösterilmeksizin doğrudan doğruya uygulama imar planı ile planlanması mümkün olup temyize konu bölge idare mahkemesi idari dava dairesi kararının yolun devamlılığının bulunmadığı yönündeki iptal gerekçesi yerinde görülmemiştir.
Uygulama imar planı ile uyuşmazlık konusu ...parsel sayılı taşınmazı da kapsayacak şekilde planlanan "belediye hizmet alanı" yönünden yapılan inceleme:
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairelerince verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
Öte yandan, dava konusu imar planlarının yapılması ve onaylanmasında herhangi bir katkısı bulunmayan Tuzla Belediye Başkanlığının hasım mevkiine alınması ve buna bağlı olarak yargılama giderlerinden sorumlu tutulmasında isabet görülmemiş olup bu bozma kararı üzerine yeniden karar verilirken anılan idarenin hasım mevkiinden çıkartılması gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, ...Bölge İdare Mahkemesi ...İdari Dava Dairesince verilen ...tarihli, E:..., K:...sayılı kararın uygulama imar planı ile uyuşmazlık konusu taşınmazlardan geçecek şekilde planlanan "7 metrelik yaya yolu"na ilişkin kısmının BOZULMASINA, uyuşmazlık konusu ...parsel sayılı taşınmazı da kapsayacak şekilde planlanan "belediye hizmet alanı"na ilişkin kısmının ONANMASINA, dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 16/03/2022 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.