Danıştay 2. Daire 2021/16820 Esas 2022/1341 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/16820
Karar No : 2022/1341


KARARIN DÜZELTİLMESİNİ
İSTEYEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Turizm İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin …günlü, E:…, K:… sayılı kararın onanmasına dair Danıştay Onuncu Dairesinin 19/10/2020 günlü, E:2016/9010, K:2020/3850 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava, İstanbul ili, Beylikdüzü ilçesi, … Mahallesi, sahil dolgu alanı, .. ada, … parsel sayılı taşınmazda bulunan, işletmeciliğini davacı şirketin yaptığı lokanta ve çay bahçesi faaliyet konulu iş yerine ait işyeri açma ve çalışma ruhsatının, davacının, davalı idareyle imzalanan kira sözleşmesi şartlarına uymadığı ve kira borcu bulunduğundan bahisle iptaline ilişkin … Belediye Başkanlığının .... günlü,… sayılı işlemi ile bu işleme istinaden işyerinin faaliyetten men'ine ilişkin … günlü işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : …. İdare Mahkemesinin …. günlü, E:…, K:… sayılı temyize konu kararıyla; özel hukuk hükümlerine istinaden kiralanan, davaya konu taşınmaza ilişkin kira sözleşmesinin ancak özel hukuk hükümlerine göre feshedilebileceği, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 62. maddesi uyarınca sözleşmenin feshinin mümkün olmadığı, dolayısıyla davacı şirketin taşınmazda fuzuli şagil olduğundan veya 3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun'un 4. maddesinde yer alan düzenlemelere aykırı davranmamak kriterlerine uymadığından bahsedilemeyeceği bunun yanında, işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptalini gerektiren her hangi bir tespit yapılmadığı gerekçesiyle, dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiştir.

Daire Kararının Özeti : Davalı idarenin temyiz başvurusu üzerine, Danıştay Onuncu Dairesinin 19/10/2020 günlü, E:2016/9010, K:2020/3850 sayılı kararıyla, temyize konu İdare Mahkemesi kararı onanmıştır.

KARAR DÜZELTME TALEBİNDE
BULUNANIN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, dava konusu taşınmazın özel hukuk hükümlerine göre kiralanmadığı, 2886 sayılı Kanun uyarınca yapılan ihaleye istinaden kiralama yapıldığı, davacının taşınmazdan tahliyesine ilişkin olarak … İdare Mahkemesinin E…. sayılı dosyasından açılan davanın, tahliyenin 2886 sayılı Kanun'un 75. maddesine göre mülki idare amiri tarafından gerçekleştirilmesi gerektiği gerekçesiyle davalı idare lehine sonuçlandığı, davalı idare tarafından kira sözleşmesinin fesh edildiği, davacıya ihtar çekilerek fesihin bildirildiği, davacının kira sözleşmesinin feshine ilişkin herhangi bir dava açılmadığı, idarece tesis edilen işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülerek, Danıştay Onuncu Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme isteminin kabulü ile, davacıya ait işyerinin kira sözleşmesinin fesh edilmesinin, davacının işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptalini gerektirmediği dikkate alınarak, dava konusu işlemin bu gerekçeyle iptaline karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, davalı idarenin karar düzeltme isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının onanmasına dair Danıştay Onuncu Dairesinin 19/10/2020 günlü, E:2016/9010, K:2020/3850 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Dosyanın incelenmesinden, İstanbul ili, Beylikdüzü ilçesi, … Mahallesi, sahil dolgu alanı, .. ada, … parsel sayılı taşınmazda bulunan, işletmeciliğini davacı şirketin yaptığı lokanta ve çay bahçesi faaliyet konulu iş yerine ait işyeri açma ve çalışma ruhsatının, davacının, davalı idareyle imzalanan kira sözleşmesi şartlarına uymadığı ve kira borcu bulunduğundan bahisle iptaline ilişkin … Belediye Başkanlığının … günlü, … sayılı işlemi ile bu işleme istinaden işyerinin faaliyetten men'ine ilişkin … günlü, işlemin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.


İLGİLİ MEVZUAT :
3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun'un 3. maddesinde, belediye sınırları ile mücavir alan içinde kalan tüm iş yerleri ve işletmelere, iş yeri açma ve çalışma ruhsatı vermeye belediyelerin yetkili olduğu; 5. maddesinde, iş yeri veya işletme açmak isteyen kişinin, işin özelliğine göre Yönetmelikte öngörülen kriterlere uygun olarak iş yerini düzenledikten sonra ruhsat başvuru formunu doldurarak yetkili idareye ibraz edeceği; bu başvurunun Yönetmelikte öngörülen kriterlere uygun olarak doldurulduğunun tespiti halinde, iş yeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenerek kişiye verileceği ve kişinin bu ruhsata dayanarak iş yeri açabileceği kurala bağlanmış; 6. maddesinin 2. fıkrasında ise, "Ruhsat verilmesini takiben yapılacak kontrol ve denetimlerde, 4 üncü maddede belirtilen yönetmelikte öngörülen kriterlere aykırı beyan ve durumun tespiti halinde, verilmiş olan ruhsat, ilgili mevzuattaki hükümler çerçevesinde yetkili merci veya mülki idare amirince iptal edilerek işyeri kapatılır ve ilgililer hakkında ayrıca işlem yapılır.
" hükmüne yer verilmiştir.
10/08/2005 günlü, 25902 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 6. maddesinde; "Yetkili idarelerden usulüne uygun olarak işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan işyeri açılamaz ve çalıştırılamaz. İşyerlerine bu Yönetmelikte belirtilen yetkili idareler dışında diğer kamu kurum ve kuruluşları ile ilgili meslek kuruluşları tarafından özel mevzuatına göre verilen izinler ile tescil ve benzeri işlemler bu Yönetmelik hükümlerine göre ruhsat alma mükellefiyetini ortadan kaldırmaz. İşyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan açılan işyerleri yetkili idareler tarafından kapatılır" kuralına yer verilmiştir.
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 75. maddesinde, Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz malları, özel bütçeli idarelerin mülkiyetinde bulunan taşınmaz mallar ve Vakıflar Genel Müdürlüğü ile idare ve temsil ettiği mazbut vakıflara ait taşınmaz malların, gerçek ve tüzelkişilerce işgali üzerine işgal edilen taşınmaz malın idarenin talebi üzerine bulunduğu yer mülki amirince en geç 15 gün içinde tahliye ettirilerek, idareye teslim edileceği hükmüne yer verilmiştir.
Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmeliğin 89. maddesinde de, kiraya verilen, irtifak hakkı kurulan veya kullanma izni verilen taşınmazlardan süresi dolduğu hâlde tahliye edilmeyen, sözleşmesi feshedilen veya herhangi bir sözleşmeye dayanmaksızın fuzuli olarak işgal edilen Hazine taşınmazlarının tahliyesi; hasat sezonu, iş ve hizmetlerin mevsimlik faaliyet dönemi de dikkate alınarak defterdarlık veya malmüdürlüğünün talebi üzerine, bulunduğu yer mülki amirince en geç 15 gün içinde sağlanarak, taşınmazın İdarece görevlendirilecek memurlara boş olarak teslim edileceği kurala bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :

Dava dosyasının incelenmesinden, mülga … Belediye Encümeninin … günlü, … sayılı kararı ile dava konusu taşınmazın 2886 sayılı Kanun uyarınca ihale yoluyla kiralanmasına karar verildiği, mezkur karar uyarınca taşınmazın ihale yoluyla davacıya kiraya verildiği, aylık 650,00 TL kira bedelli, …. başlangıç tarihli ve … yıl süreli kira sözleşmesinin imzalandığı, kira sözleşmesinde özel şartlara ve şartnameye aykırı davranışın sözleşmenin feshi nedeni olduğu ve kiracı hakkında 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 62. maddesinin uygulanacağı hükmünün yer aldığı, kira bedelinin ödenmemesi nedeniyle kira sözleşmesinin 11/02/2013 günlü, 288 sayılı Başkanlık Olur'u ile fesh edildiği, akabinde 14/06/2013 günlü, 1905 sayılı Başkanlık Olur'u ile davacıya ait işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptal edildiği, Yönetmeliğin 6. ve 32. maddeleri gereği işyerinin faaliyetten men edileceğinin 19/06/2013 tarihinde davacıya bildirildiği anlaşılmaktadır.
Diğer taraftan, mülkiyeti … Belediyesi Başkanlığına ait olup, davacıya kiralanan İstanbul ili, Beylikdüzü ilçesi, … Mahallesi, sahil dolgu alanı, … ada, … parsel sayılı taşınmazın tahliyesinin … Kaymakamlığından talep edildiği, Kaymakamlığın … günlü, … sayılı ret işleminin iptali talebiyle açılan davada, dava konusu işlemin iptali yolunda verilen …. İdare Mahkemesinin … günlü, E…., K…. sayılı kararı, Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesinin 04/02/2016 günlü, E.2015/5678, K.2016/647 sayılı kararıyla bozulmuş ise de, Danıştay Onuncu Dairesinin 30/01/2018 günlü, E.2016/5071, K.2018/249 sayılı kararıyla … Belediyesinin karar düzeltme talebi kabul edilerek mahkemece verilen iptal kararı onanarak kesinleşmiş bulunmaktadır.
Mahkemece davaya konu taşınmaza ilişkin kira sözleşmesinin ancak özel hukuk hükümlerine göre feshedilebileceği, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 62. maddesi uyarınca sözleşmenin feshinin mümkün olmadığı, dolayısıyla davacı şirketin taşınmazda fuzuli şagil olduğundan bahsedilemeyeceği gerekçeleriyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmesinde hukuki isabet bulunmamakta ise de, davacıya işyeri açma ve çalışma ruhsatının verildiği tarihte geçerli bir kira sözleşmesinin bulunduğu, sözleşmenin feshinin ise, ruhsatın iptal edilmesini gerektiren sebepler arasında bulunmaması karşısında, temyize konu İdare Mahkemesi kararında sonucu itibariyla hukuka aykırılık görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE;
2. …. İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA,
3. Temyiz ve Karar düzeltme giderlerinin istemde bulunan davalı idare üzerinde bırakılmasına,

4.Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,17/03/2022 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.