Danıştay 4. Daire 2018/1706 Esas 2022/1761 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2018/1706
Karar No : 2022/1761

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi …. Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:.. sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, elde ettiği değer artış kazancını beyan etmediğinden bahisle takdir komisyonu kararına istinaden re'sen tarh edilen 2010 yılı vergi ziyaı cezalı gelir vergisinin kaldırılması istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …. Vergi Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; vergi incelemesinde davacının aleyhine olan durumların yanısıra lehine olan durumların da araştırılması ve matrah takdirinde dikkate alınması gerektiği yine vergiyi doğuran olayın gerçek mahiyeti ve gerçek gelirin vergilendirilmesi ve 85.000-TL'ye alınacak bir taşınmazın bir yıl geçmeden 1.000.000-TL'ye satışının hayatın olağan akışına da uygun olmayacağının çok açık olduğu hususları birlikte değerlendirildiğinde bu haliyle değer artış kazancının ve dönem gelir vergisi matrahının gerekli araştırma ve incelemeler yapılmadan bulunduğu sonucuna varıldığından dava konusu tarhiyatta hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Bölge İdare Mahkemesince; istinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI :Yapılan işlemlerin hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.
TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 3/B maddesinde, vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu, iktisadi, ticari ve teknik icaplara uymayan veya olayın özelliğine göre normal ve mutad olmayan bir durumun iddiası halinde ispat külfetinin bunu iddia eden tarafa ait olduğu; 30. maddesinde, re'sen vergi tarhı, vergi matrahının tamamen veya kısmen defter, kayıt ve belgelere veya kanunî ölçülere dayanılarak tespitine imkân bulunmayan hallerde takdir komisyonları tarafından takdir edilen veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlarca düzenlenmiş vergi inceleme raporlarında belirtilen matrah veya matrah kısmı üzerinden vergi tarh olunması olduğu, 134. maddesinde de, vergi incelenmesinden maksadın, ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamak olduğu hükme bağlanmıştır.
Diğer yandan, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun mükerrer 80/6. maddesinde "İktisap şekli ne olursa olsun (ivazsız olarak iktisap edilenler hariç) 70 inci maddenin birinci fıkrasının (1), (2), (4) ve (7) numaralı bentlerinde yazılı mal (gerçek usulde vergiye tâbi çiftçilerin ziraî istihsalde kullandıkları gayrimenkuller dahil) ve hakların, iktisap tarihinden başlayarak beş yıl içinde elden çıkarılmasından doğan kazançlar" değer artış kazançları arasında sayılmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, davacı tarafından İstanbul İli, Esenyurt İlçesi, … ada …. pafta … parsel nolu gayrimenkulün 01/09/2009 tarihinde 85.000,00-TL'ye alındığı, 14/02/2010 tarihinde 1.000.000,00-TL ye satışının yapıldığı, ilgili gayrimenkulün elde ediliş ve satış tarihi dikkate alındığında davacının gayrimenkul satışından değer artış kazancı elde ettiği halde beyan etmediğinden bahisle … Vergi Dairesi Müdürlüğü'nün … tarih ve …. sayılı yazısına istinaden davacının takdir komisyonuna sevk edildiği, davacının taşınmazı gerçekte 850.000-TL'ye satın almış olmasına rağmen sehven 85.000-TL olarak bildirildiğinden bahisle 18/08/2014 tarihli dilekçesi ile Büyükçekmece Vergi Dairesine başvuruda bulunduğu, söz konusu başvuruya istinaden işlem yapılmadığı, sonrasında takdir komisyonunca tespit edilen matrah üzerinden dava konusu cezalı tarhiyatın yapıldığı anlaşılmıştır.
Buna göre, idarenin kayıtları haricinde belirlenemeyen değerin, davacının söz konusu gayrimenkulü 850.000-TL'ye satın aldığı konusundaki beyanı ve geriye kalan tutar üzerinden o yılki istisna tutarı dikkate alınarak karar verilmesi gerektiğinden Vergi Mahkemesi kararının kaldırılması isteminin reddine dair Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesi kararında hukuki isabet bulunmamıştır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. Temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi …. Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 22/03/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.