Danıştay 4. Daire 2018/3733 Esas 2022/1817 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2018/3733
Karar No : 2022/1817

TEMYİZ EDEN (DAVALI) :... Vergi Dairesi Başkanlığı
(... Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ... Makine İnşaat Taahhüt Turizm Tekstil İthalat İhracat İmalat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket tarafından, ... Konut Yapı Kooperatifi'nin, Tasfiye Halinde ... Konut Yapı Kooperatifi'nden davacı şirketin vergi borçları nedeniyle haciz şerhi ile birlikte devraldığı taşınmazın, kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip edilerek satış işlemleri gerçekleştirildikten sonra, davalı idareye gönderilen 192.655,00-TL satış bedelinin tamamının ... Konut Yapı Kooperatifinin vergi borçlarına mahsup edilmesi işleminin iptal istemiyle yapılan başvurunun reddine dair ... tarih ve ... sayılı işlemin iptali ile, satış bedelinin kendi borçlarına mahsup edilmesi ve kalan tutarın tecil faizi ile iadesi istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesince verilen ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararda; ... İcra Dairesince düzenlenen karar tensip tutanağında, taşınmazın aynından doğan vergi borcunun 1.033.336,33-TL olduğunun belirtilmesine karşılık ... Konut Yapı Kooperatifi'nin vergi dairesine olan borçlarının tahsili amacıyla davalı idarece, Etimesgut Tapu Sicil Müdürlüğü'ne gönderilen 01/10/2013 tarihli haciz bildirisinde haciz konusu amme alacağının taşınmazın aynına ilişkin olduğunu gösterir ayırt edici bir ifadeye yer verilmeksizin ''muhtelif borçlar'' adı altında şerh düşüldüğü ve davalı idare tarafından anılan vergi borçlarının taşınmazın aynından kaynaklandığını tesvik eder bilgi ve belgenin Mahkemelerine sunulmadığı, davacı şirketin ise, davalı idareye olan vergi borçları sebebiyle tesis edilen 02/06/2005 tarihli kamu haczinin ilk sırada yer aldığı, ve bu haciz şerhinden önce satış bedelinin gönderileceği başkaca hacizlerin varlığının ortaya konulamadığı anlaşıldığından, dava konusu işlemin, davacı şirketin, 02/05/2006 tarihli haciz bildirisine konu vergi borçları ve ferileri yönünden reddedilmesinde hukuka uyarlık, öte yandan, ... tarih ve ... sayılı haciz bildirisi ile tatbik edilen haciz işleminin, yalnızca davacı şirketin, davalı idareye olan vergi borçları ve ferilerinin tahsili amacıyla tesis edilmesi sebebiyle, faiz talebi ve mahsup sonrası kanlan tutara ait iade talebinin reddedilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabul, kısmen reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Bölge İdare Mahkemesince; istinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, dosya içeriğindeki bilgi ve belgeler doğrultusunda, kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının yeniden değerlendirilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.

TETKİK HÂKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun
'un olay tarihinde yürürlükte bulunan "Amme alacaklarında rüçhan hakkı" başlıklı 21. maddesinde üçüncü şahıslar tarafından haczedilen mallar paraya çevrilmeden evvel o mal üzerine amme alacağı için de haciz konulursa bu alacağında hacze iştirak edeceği ve aralarında satış bedelinin garameten taksim olunacağı, genel bütçeye gelir kaydedilen vergi, resim, harç ile vergi cezaları ve bunlara bağlı zam ve faizler için tatbik edilen hacizlerde 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 268. maddesinin birinci fıkrasının son cümlesi hükmünün uygulanamayacağı, rehinli alacaklıların haklarının mahfuz olduğu, ancak gümrük resmi, bina ve arazi vergisi gibi eşya ve gayrimenkulün aynından doğan amme alacaklarının o eşya ve gayrimenkul bedelinden tahsilinde rehinli alacaklardan önce geleceği belirtilmiştir.
Öte yandan, taşınmaz mülkiyetin kazanılmasına dair hükümleri içeren 22/11/2001 kabul tarihli 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 705. maddesinde, ''Taşınmaz mülkiyetinin kazanılmasının tescille olduğu, miras, mahkeme kararı, cebri icra, işgal, kamulaştırma, halleri ile kanunda öngörülen diğer hallerde, mülkiyetin tescilden önce kazanıldığı ancak, bu hallerde malikin tasarruf işlemlerini yapılabilmesi, mülkiyetin tapu kütüğüne tescil edilmesine bağlı olduğu hükmüne yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden; Tasfiye Halinde ... Konut Yapı Kooperatifinin sahibi olduğu, Ankara İli, Etimesgut İlçesi, ... Mah. ... ada ... parselde kayıtlı 30,000-YTL emlak bedelli (15) nolu ve Ankara İli, Etimesgut İlçesi, ... Mah. ... ada parselde kayıtlı 30,000-YTL emlak bedelli (5) nolu daireleri, davacının, davalı idareye olan vergi borcuna karşılık, adı geçen konut yapı kooperatifi tarafından 01/06/2005 tarihinde davalı idare lehine ipotek tesis edilmesine dair muvafakatname verildiği, davalı idarenin ... tarih ve ... sayılı haciz bildirisi ile davacının 10.565,85-YTL vergi borcuna karşılık, haciz tatbik edildiği ve tapu idaresince de haczin tapu kayıtlarına işlendiği, sözkonusu gayrimenkuller, üzerindeki kamu hacizleri ile birlikte .. Asliye Ticaret Mahkemesinin ... tarih ve E:... , K: ... sayılı kararı ile ''Ankara İli, Etimesgut İlçesi, ... Mah. ... ada ... parsel de yer alan (... ) nolu bağımsız bölüm ile ... ada ... parselde yer alan (... ) nolu ve (... ) nolu bağımsız bölümlerin'' dava dışı ... Konut Yapı Kooperatifi adına tapuya kayıt ve tesciline karar verildiği, söz konusu kararın temyiz edilmesi üzerine ... Hukuk Dairesinin ... tarih ve E:... , K: ... sayılı ilamı ile ... ada, ... parsel de yer alan (... ) nolu bağımsız bölüm yönünden anılan Mahkeme kararının bozulduğu, Ankara İli, Etimesgut İlçesi, ... Mah. ... ada ... parsel de yer alan (... ) nolu bağımsız bölüm ile ... ada ... parselde yer alan (...) nolu bağımsız bölüm yönünden hükmün onandığı, anılan Mahkeme hükmünün 06/07/2009 tarihinde (... ve ... nolu bağımsız bölümler yönünden) kısmen kesinleştiğinin 09/07/2013 tarihinde tasdik edildiği, ''yeni malikin'', davalı vergi dairesine olan 1.028.977,01-TL vergi borcuna karşılık, davalı idarece ... tarih ve ... sayılı haciz bildirisi ile (... ve ... nolu bağımsız bölümlere) haciz tatbik edildiği ve tapu idaresince de haczin tapu kayıtlarına işlendiği, ayrıca yeni malikin, üçüncü kişiler nezdinde bulunan borçları sebebiyle ... İcra Dairesinin E:... esasına kayıtlı kayıtlı dosyası üzerinden kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takip yapıldığı ve Ankara İli, Etimesgut İlçesi, ... Mah. ... ada ... parsel yer alan (... ) nolu bağımsız bölümün birinci artırmada ihale alıcısı dava dışı ... Gayrimenkul Danışmanlık Teksil'e 203.500.00-TL'ye ihale edilerek satıldığı, satış tutarından, kesintiler düşüldükten sonra, 19,20-TL satış avans artığı ve satış bedeli 196.669,00-TL'nin ... İcra Dairesine gönderildiği, dairelerince, 01/08/2016 tarihli karar tensip tutanağı ile, takip konusunun kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip olduğu belirtildikten sonra ilk sırada kamu alacağının olması sebebi ile satış masrafları toplamı 4.014,00-TL ayrıldıktan sonra 192.655,00-TL'nin davalı idarenin hesabına gönderilmesine, sıra ve derece kararı yapılmasına yer olmadığına karar verildiği, davalı idarece gönderilen tutarın tamamının yeni malik (... Konut Yapı Kooperatifi)'nin borçlarına mahsup edilmesi üzerine davacı şirket tarafından, 14/03/2017 tarihinde davalı idareye ... İcra Dairesinin E:... nolu karar tensip tutanağı ile şirketlerinin hesabına aktarılmak suretiyle söz konusu satış bedelinin, Müdürlüklerinin Ziraat Bankası hesabına gönderildiği, ancak Müdürlüklerince başka bir mükellefin hesabına aktarıldığının muhasebe servisleri tarafından tespit edildiği, yapılan hatanın düzeltilmesi ve söz konusu paranın şirketlerinin hesabına kaydedilmesi ve şirketlerinin mevcut borçları ile mahsup yapıldıktan sonra artan miktarın 01/08/2016 tarihi itibariyle hesaplanacak tecil faizi ile nakden iadesinin talep edildiği'' davalı idare tarafından, ... tarih ve ... sayılı işlem ile ''Dairelerince yapılan işlemlerde herhangi bir hatanın söz konusu olmadığı''nın belirtilmesi üzerine bakılmakta olan iş bu davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Yukarıda yer verilen kanun hükümleri ve dosyadaki bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, her ne kadar davacı şirket tarafından, Tasfiye Halinde ... Konut Yapı Kooperatifi'nin uhdesinde olan ... ada ... parsel yer alan (...) nolu bağımsız bölüm için, anılan kooperatif tarafından, davacının, davalı idareye olan vergi borcuna karşılık, davalı idare lehine ipotek tesis edilmesine dair muvafakat verildiği, dolayısıyla, söz konusu taşınmazın satışından dolayı öncelikle kendi vergi borçlarının davalı idare tarafından mahsubu yapılması gerektiği ileri sürülmüş ise de, adli yargıdaki karar sonucuna göre, anılan taşınmazın mülkiyetinin ... Konut Yapı Kooperatifine geçmiş olması ayrıca üçüncü kişilerin de alacaklı konumda bulunması, sonuç itibariyle davacı şirket yönünden hukuken ve fiilen elde edilecek ve vergi borçlarına mahsup edilebilecek bir alacağının bulunmadığının anlaşılması karşında, idarece tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmayıp aksi yönde verilen Vergi Dava Dairesi kararında yasal isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. Temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 24/03/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.