Danıştay 10. Daire 2018/5417 Esas 2022/1829 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2018/5417
Karar No : 2022/1829

KARARIN DÜZELTİLMESİNİ
İSTEYENLER (DAVALILAR) : 1- ...Bakanlığı / ...
VEKİLİ : Av. ...

2- ...Bakanlığı / ...
VEKİLİ : I. Hukuk Müşaviri Yard. ...

3- ...Bakanlığı / ...
VEKİLİ : Huk. Müş. ...

KARŞI TARAF (DAVACILAR) :1- ...
...
6- ...
VEKİLLERİ : Av. ...

İSTEMİN_KONUSU : ...İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının, davalı idareler lehine hükmedilen vekalet ücreti yönünden bozulmasına, diğer kısımları yönünden onanmasına ilişkin Danıştay Onuncu ve (Kapatılan) Onbeşinci Dairelerinden oluşan Müşterek Kurulun ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının; davalı idarelerce, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacılardan ...'in resmi nikahsız eşi, diğer davacıların babası olan ...'ın; kronik akıl hastası olan ve daha önce kendi annesini bıçaklayarak öldürmesi nedeniyle adli güvenlik tedbirine tâbi tutulan bir kişi tarafından bıçaklanarak öldürülmesinde hizmet kusuru bulunduğundan bahisle olay nedeniyle uğranıldığı ileri sürülen maddi ve manevi zararlara karşılık, ... için 20.000,00 TL maddi (02/09/2013 kayıt tarihli dilekçe ile ıslah edilerek 33.250,93.TL), her bir davacı için 20.000,00'er TL manevi olmak üzere toplam 33.250,93.TL maddi, 140.000,00.TL manevi tazminatın (dava açılmadan önce vefat eden ... için de 20.000,00 TL manevi tazminat istenilmiştir) olayın gerçekleştiği 17/02/2007 tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince; Mahkemelerinin ...tarihli ve E:..., K:...sayılı kararının, maddi ve manevi tazminat istemlerinin kabulüne ilişkin kısmının gerekçe değiştirerek onanması, manevi tazminat istemlerinin reddine ilişkin kısım ile Sağlık Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı lehine vekalet ücreti hükmedilmesine ilişkin kısmının bozulması, miktarı artırılan maddi tazminat talebi yönünden yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın gönderilmesi yolundaki Danıştay Onuncu ve (Kapatılan) Onbeşinci Dairelerinden oluşan Müşterek Kurulun 24/11/2014 tarih ve E:2013/1532, K:2014/6957 sayılı kararı ile anılan Kurul kararının düzeltilmesi isteminin kısmen kabulü ile Sağlık Bakanlığı lehine hükmedilen vekalet ücretinin bozulmasına ilişkin kısmının kaldırılarak Mahkeme kararının vekalet ücretine ilişkin kısmının Sağlık Bakanlığı yönünden onanması yolundaki Müşterek Kurulun ...tarihli ve E:..., K:...sayılı kararlarına uyularak, bozulan ve yeniden karar verilmek üzere gönderilen kısımlar hakkında verilen ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararla; davacı eş için (ıslah dilekçesi ile talep edilen) 13.250,93 TL maddi tazminatın ıslah dilekçesinin verildiği tarihten itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte; davacı eş için 12.500,00 TL, diğer davacılar için ise ayrı ayrı 15.000,00 TL manevi tazminatın davalı idareye başvuru tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davalı Sağlık Bakanlığı ve Adalet Bakanlığınca davacılara ödenmesine ve reddedilen manevi tazminat miktarı üzerinden davalı idareler lehine nispi vekalet ücreti ödenmesine karar verilmiştir.
Müşterek Kurul kararının özeti: Davacılar, davalı Sağlık Bakanlığı ve Adalet Bakanlığının temyiz başvuruları üzerine Danıştay Onuncu ve (Kapatılan) Onbeşinci Dairelerinden oluşan Müşterek Kurulca; temyize konu kararın davalı idareler lehine vekalet ücretine hükmedilmesi dışındaki kısımları hukuk ve usule uygun bulunmuş ve kararın anılan kısımlarının onanmasına; davacıların manevi tazminat istemlerinin tamamının kabulüne karar verilmiş olması karşısında, reddedilen manevi tazminatın dava açılmadan önce vefat etmiş olan ... için talep edilen 20.000,00 TL manevi tazminat olduğu, ...'in ise görülmekte olan işbu davada, dava açma ve taraf olma ehliyeti bulunmadığından bu kişi yönünden reddedilmiş olan tazminat miktarı için vekalet ücretine hükmedilemeyeceği gerekçesiyle davalı idareler lehine vekalet ücreti hükmedilmesine yönelik kısmın bozulmasına karar verilmiştir.

KARAR DÜZELTME
TALEP_EDENLERİN_İDDİALARI : Adalet Bakanlığı tarafından; davacılar tarafından talep edilen tazminata konu olayın gerçekleşmesinde idarelerinin hizmet kusuru bulunmadığı ve lehlerine vekalet ücreti hükmedilmesi gerektiği ileri sürülerek Danıştay Onuncu Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.
İçişleri Bakanlığı tarafından; yargılama sürecinde idarelerine yönelik bir hizmet kusurunun bulunmadığının ortaya konulması sebebiyle Bakanlıkları yönünden davanın reddedilmesine karşın, lehlerine ayrı vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiği ileri sürülerek Danıştay Onuncu Dairesince verilen kararın vekalet ücreti yönünden düzeltilmesi istenilmektedir.
Sağlık Bakanlığı tarafından; davacıların yakınını öldüren kişinin akıl rahatsızlığına yönelik tespit ve tedavi süreçlerinin usule ve mevzuata uygun olarak yerine getirildiği, Adli Tıp Genel Kurulunca 2013 yılında düzenlenen raporda, 2003 tarihinde düzenlenmiş sağlık raporunu kusurlandıran bir tespite yer verilmediği, söz konusu şahsa uygulanan tedavinin hasta takip ve kontrol protokollerine uygun olduğu gibi, şahsın yatış ve taburcu işlemlerinin de adli makamlardan gerekli onaylar alınarak yapıldığı ve taburcu edilen şahısla ilgili İskenderun Başsavcılığına gerekli bilgilerin verildiği, bu nedenle olayda hizmet kusurlarının bulunmadığı ileri sürülerek Danıştay Onuncu Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Savunma dilekçesi verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...

DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme istemlerinin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının kısmen onanıp, kısmen bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçelerinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme istemlerinin kabulü ile Danıştay Onuncu ve (Kapatılan) Onbeşinci Dairelerinden oluşan Müşterek Kurulun 19/06/2018 tarih ve E:2017/1974, K:2018/2094 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:
Temyiz istemine konu kararın, davacılar ..., ..., ..., ...ve ...'in manevi tazminat istemlerinin (15.000,00'er.TL) kabulüne ilişkin kısmının incelenmesi:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen kararın anılan kısmı usul ve hukuka uygun olup, dilekçelerde ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bu kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Temyiz istemine konu kararın, davacı ...'in maddi (13.250,93 TL) ve manevi (12.500,00 TL) tazminat isteminin kabulüne ilişkin kısmının incelenmesi:

İNCELEME VE GEREKÇE :

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Tarafların kişilik veya niteliğinde değişiklik'' başlıklı 26. maddesinde, dava esnasında ölüm veya herhangi bir sebeple tarafların kişilik veya niteliğinde değişiklik olursa, davayı takip hakkı kendisine geçenin başvurmasına kadar; gerçek kişilerden olan tarafın ölümü halinde, idarenin mirasçılar aleyhine takibi yenilemesine kadar dosyanın işlemden kaldırılmasına ilgili mahkemece karar verileceği, yalnız öleni ilgilendiren davalara ait dilekçelerin iptal edileceği hükümlerine yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava dosyası ile UYAP ortamında temin edilen davacılara ait nüfus kayıt örneklerinin incelenmesinden; davacılardan ...'in temyize konu mahkeme kararının verildiği 17/03/2017 tarihinden önce 12/09/2015 tarihinde vefat ettiği anlaşılmaktadır.
2577 sayılı Kanun'un 26. maddesinin 2. fıkrasının "yalnız öleni ilgilendiren davalara ait dilekçeler iptal edilir." hükmünden kastedilen; münhasıran ölenin şahsına sıkı sıkıya bağlı olan, başkalarına devir ve temliki veya miras yoluyla intikali mümkün olmayan haklarla ilgili davalardır. Bunun dışında, Türk Medeni Kanunu hükümleri uyarınca, ölene ait bulunan bütün haklar, mallar ve borçlar mirasçılara geçeceğinden, açılmış bulunan bu tür davaları ölenin mirasçılarının takip etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekmektedir.
Bu durumda; İdare Mahkemesince, davacılardan ...'in vefat etmiş olması sebebiyle, 2577 sayılı Kanun'un 26. maddesi uyarınca usul kuralları gözetilerek yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.
Temyiz istemine konu kararın, davalı idareler lehine vekalet ücretine hükmedilmesine ilişkin kısmının incelenmesi:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bakılan uyuşmazlıkta, müteveffa ...'ın öldürülmesinden ve işbu davanın açılma tarihinden önce vefat eden oğlu ... için de 20.000,00 TL manevi tazminat istenildiği, İdare Mahkemesince bozma kararı öncesinde verilmiş olan ilk kararda ...'in 31/10/2006 tarihinde vefat ettiği, ölmüş bir kişinin taraf ehliyeti bulunmadığından davanın açıldığı tarihten önce vefat eden ve taraf ehliyeti bulunmayan ... adına açılan davanın ehliyet yönünden reddine karar verildiği, bozma kararına uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda verilen kararda ise, davacı beş çocuğun manevi tazminat istemleri ile davacı eş ...'in maddi ve manevi tazminat istemlerinin kabulüne karar verildiği, kararın 6 nolu hüküm fıkrasında, reddedilen manevi tazminat miktarı üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 2.400,00 TL nispi vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalı idarelere verilmesine hükmedildiği görülmektedir.
Davacıların tamamının manevi tazminat istemlerinin kabulüne karar verilmiş olması karşısında, reddedilen manevi tazminat üzerinden hükmolunduğu belirtilen nispi vekalet ücretinin, dava açılmadan önce vefat etmiş olan ... için istenilmiş olan 20.000,00 TL'lik manevi tazminata ilişkin olduğu anlaşılmaktadır.
Ancak ...'in görülmekte olan davada, dava açma ve taraf olma ehliyeti bulunmadığından bu kişi yönünden reddedilmiş olan manevi tazminat için vekalet ücretine hükmedilemeyeceği açıktır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarelerin temyiz istemlerinin KISMEN KABULÜNE, KISMEN REDDİNE,
2. ... İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının, davacılardan ...'in maddi ve manevi tazminat isteminin kabulüne ilişkin kısmının 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 26. maddesinin uygulanmasını teminen BOZULMASINA oy birliğiyle, diğer davacıların manevi tazminat istemlerinin kabulüne ilişkin kısmının ONANMASINA oy çokluğuyla, davalı idareler lehine vekalet ücretine hükmedilmesine yönelik kısmının BOZULMASINA oy birliğiyle,
3. Bozulan kısımlar hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 04/04/2022 tarihinde kesin olarak karar verildi.


(X)-KARŞI OY :
Olayda; davacılar tarafından, yakınlarının öldürülmesi sebebiyle uğradıkları maddi ve manevi zararların davalı idarelerin kusur sorumluluğu kapsamında tazmin edilmesi istenilmekte ise de, olayın oluş şekli ve dosyada yer alan belgelere göre davacıların uğradıkları zararda davalı idarelere atfedilebilecek bir hizmet kusuru bulunmamaktadır.
Öte yandan; görülmekte olan davada, İdare Mahkemesince verilen kararın kanun yolu denetiminden geçerek kesinleşen kısımlarının yeniden incelenme olanağı bulunmadığı; bu aşamada yapılan kanun yolu incelemesinin, İdare Mahkemesinin, davacılardan ... için miktar artırım dilekçesi ile talep edilen 13.250,93 TL maddi, 12.500,00 TL manevi; diğer davacılar için ise 15.000,00'er TL manevi tazminatın yasal faiziyle birlikte davalı idarelerce ödenmesine ilişkin kısımlarına yönelik olması sebebiyle, incelenmekte olan Mahkeme kararından önce vefat ettiği anlaşılan ... hariç diğer davacıların manevi tazminat istemlerinin kabulüne ilişkin kısımda, yukarıda aktarılan gerekçe ile hukuki isabet bulunmadığı görüşüyle davalı idarelerin karar düzeltme istemlerinin bu yönden de kabulü ile İdare Mahkemesi kararının belirtilen kısmının da bozulması gerektiği oyuyla aksi yöndeki Daire kararına katılmıyorum.