MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ

DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili müvekkilinin 22/11/2011 tarihinden beri davalı işletmenin Gebze işyerinde çalışmakta iken 18/07/2014 "ekonomik nedenlerle" iş akdinin feshedildiğini, davalı işverenin fesih gerekçesinin gerçeği yansıtmadığını, 2012 tarihinden beri iş gücü fazlalığını sebep göstererek, müvekkili ile birlikte sendikaya üye işçinin iş akitlerinin feshin son çare ilkesine aykırı davranarak feshettiğini, iş yerinde etkili şekilde fazla mesai yapıldığını ve halen de işyerine istihdam edilmek üzere işçi alınmaya devam edilmekte olduğunu, feshin gerçek nedeninin sendikal nedene dayalı olduğunu, davalı işletmeye bağlı... işyerlerinde çalışan işçilerin sendikalaşma faaliyetlerini mart ayından itibaren Birleşik Metal işçileri sendikasına üyelik işlemlerine geçmek sureti ile resmileştirdiklerini, işverenin sendikalaşmayı haber alması üzerine bir kısım sendika üyesi işçilerin iş akitlerini feshettiğini, bir kısım işçilerin baskılar sonucunda sendikadan istifa ettiklerini belirterek davalı işverenin fesih yazısına belirttiği feshin haksız, yersiz ve yasal dayanaktan yoksun olduğunu, sendikal nedene dayalı feshin geçersizliğinin tespiti ile müvekkilinin işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili davacı işçinin iş sözleşmesinin işyerinin fiziki olarak küçülmek zorunda kalmasına bağlı olarak zorunlu nedenle sona erdirildiğini, müvekkilinin işyerinde enjeksiyon bölümünün bulunduğu bölümün imara aykırı olarak yapıldığını, yıllarca bu şekilde çalışılmış ise de... Belediye Başkanlığının durumu fark ettiğini ve bu bölümün yıkımına, para cezası alınmasına ve ayrıca şirket yetkilileri hakkında suç duyurusunda bulunulmasına karar verildiğini, müvekkil şirketin dava boyunca binayı yasal hale getirmek amacı ile uğraşmış ise de imar mevzuatı gereğince bu işlemi gerçekleştiremediğini, ceza almamak amacı ile kaçak kısmı yıkma kararı aldığını, bu bölümde çalışan işçilerin diğer pozisyonlara uygun olup olmadıklarının araştırıldığını, ancak diğer kısımlarda yapılan işlerin farklı olması nedeni ile kendilerine uygun başka bir iş bulunamadığını, bu nedenle bir kısım işçilerin iş akitlerinin zorunlu olarak feshedildiğini, fesih nedeninin sendikal nedene dayandırılmasının gerçek dışı olduğunu, müvekkil şirketin çıkardığı işçilerin bir kısmı sendika üyesi ise de büyük bir kısmı sendika üyesi olmayan kişilerden oluştuğunu, ayrıca davacı tarafın müvekkil şirketin işten çıkarılan işçilerin yerine yeni işçi alındığı iddiasının da doğru olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece davalı işverence davacının iş sözleşmesinin ekonomik nedenle feshedildiğinin ileri sürüldüğü ancak feshin geçerli nedene dayandığının ispatlanmadığı, bunun yanında davacı işçinin de sendikal fesih iddiasını ispat edemediği gerekçesiyle feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine işe başlatmama tazminatının 4857 sayılı İş Kanunu’nun 21. maddesine göre 4 aylık brüt ücreti tutarında belirlenmesine karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı taraflar temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
4857 sayılı İş Kanunu’nun 21. maddesi uyarınca, mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işçinin başvurusu üzerine işveren tarafından bir ay içinde işe başlatılmaz ise, işçiye ödenmek üzere en az 4, an çok 8 aylık ücreti tutarında tazminatın belirlenmesi gerekir. Dairemizin yerleşik uygulaması gereği, iş güvencesi niteliğindeki bu tazminat işçinin kıdemi, fesih sebebi gibi olgular dikkate alınarak belirlenmelidir. Maddenin alt ve üst sınırları aşılamaz. Üst sınırın aşılmasının tek istisnası 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 25. maddesindeki sendikal nedenle yapılan fesihlerdir. Bu kanun yürürlüğe girdikten sonra sendikal nedenle yapılan fesihlerde tazminat; işçinin başvurusu, işe başlatma ve başlatılmama şartına bağlı olmaksızın işçinin en az bir yıllık ücreti tutarında belirlenecektir. Dairemizin uygulaması bu yöndedir. (12.12.2013 gün ve 2013/8422 Esas, 2013/33052 Karar sayılı ilamımız). Dairemiz yıllık ücretli izinle ilgili 53. maddedeki kıdem sürelerini dikkate alarak 6 ay ile 5 yıl arasında kıdemi olan işçi için 4, 5 yıl ile 15 yıl arasında kıdemi olan işçi için 5, 15 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 6 aylık ücreti tutarında işe başlatmama tazminatın belirlenmesini öngörmekte, fesih sebebine göre bu miktarlarda azami sınır 8 aya kadar da çıkmaktadır.
Somut uyuşmazlıkta davacının iş sözleşmesinin ekonomik nedenler ve işyerinde enjeksiyon işinin yapıldığı yerin imara aykırı olup yıkılacağı gerekçe gösterilerek feshedilmişse de, davalı şirket cevap yazısına göre 2014 yılı temmuz ayından aralık sonuna kadar 69 işçinin çıkış yaptığı, bunlardan bir kısmının da çıkışlarının istifa ve belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi olarak gösterildiği, ancak aynı dönem 29 işçi alındığı, feshin tutarlı uygulanmadığı, ayrıca davalı tanığı ... beyanında işçi çıkarmadan önce ilan panosuna işçilerin başka bölümde değerlendirilebilecekleri yönünde duyuru astıklarını ancak bunun davacının çıkarılmadan önce mi sonra mı olduğunu hatırlayamadığını beyan ettiği, 4857 sayılı İş Kanunu 22. madde uyarınca davacı işçiye bu yönde yapılmış bir teklifin dosyaya sunulmadığı, feshin son çare olması ilkesine uygun davranıldığının kanıtlanmadığı, ayrıca davacının iş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiğini iddia ettiği, davacının 11.01.2014 tarihinde sendikaya üye olduğu, Sendikanın 13.10.2014 havale tarihli yazısında örgütlenme çalışmalarının 2013 yılı Aralık ayında yoğunlaştığı, davacının çalıştığı... işyerinden 59, Düzce işyerinden 38 sendikalı işçinin iş sözleşmelerinin feshedildiği, yine ... işyerinden 43 ...işyerinden 33 üyenin sendikadan istifa ettiği, 13.05.2014 tarihli yetki tespitine karşı dava açıldığının bildirildiği, yaklaşık 2 ay önce iş sözleşmesi feshedilen başka bir işçinin açtığı işe iade davasında feshin sendikal nedene dayandığının kabul edildiği, kararın davalı tarafça temyizi üzerine Dairemizin 08/11/2016 Gün, 2015/35890 Esas, 2016/19495 Karar sayılı kararıyla onamasına karar verildiği, davacı tanık anlatımı, sendika yazısı, emsal dosya dikkate alındığında davacının iş sözleşmesinin feshinin sendikal nedene dayandığı anlaşıldığından tazminatın 6356 sayılı Kanun’un 25/4-5 maddesi uyarınca belirlenmesi gerekirken 4857 sayılı İş Kanunu’nun 21. maddesi uyarınca belirlenmesi hatalıdır.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:
Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1. Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3. Davacının başvurusu, işe başlatılıp başlatılmama şartına bağlı olmaksızın tazminatın davacının 1 yıllık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4. Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6. Davacının yaptığı 242.20 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre belirlenen 1.980 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine,
Kesin olarak oybirliği ile 19/01/2017 günü karar verildi.