9. Hukuk Dairesi 2016/21279 E. , 2017/303 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili müvekkilinin davalı işyerinde 18.6.2012-18.7.2014 tarihleri arasında çalıştığını, müvekkilinin iş akdinin ekonomik sebeplerle feshedildiğini, feshin gerçeği yansıtmadığını, davacının müvekkille 12 sendikalı işçiyi işten çıkardığını, davalı işyerindeki işçilerin sendikaya üye olduklarını, işverenin bunu haber alması üzerine hem Gebze’deki hem de Düzce’deki işçilerin iş sözleşmelerinin feshedildiğini beyan ederek feshin sendikal nedene dayandığından tazminatın buna göre belirlenmesini ve davacının işe iadesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili davacının iş akdinin işyerinin fiziki olarak küçülme gerekçesi ile feshedildiğini, davacının çalıştığı enjeksiyon bölümü kaçak olduğu gerekçesiyle yıkıldığını, davacının çalışabileceği bölüm arandığını bulunamadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak davacının iş sözleşmesinin çalıştığı bölümün kapatılması ve iş gücü fazlalığı nedeniyle feshedildiği savunulmuşsa da, davalının fesihten sonra yeni işçi alımı yaptığı davacının davalı işyerinde başka bölümlerde çalışma imkanı olmasına rağmen bu hususa riayet edilmediği, feshin geçerli nedene dayanmadığı, sendika yazısı dinlenen tanık beyanları dikkate alındığında davalının sendikal örgütlenmeye mani olmak için davacı ile birlikte birçok işçiyi işten çıkardığı feshin sendikal nedene dayandığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı taraf vekilleri temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
4857 sayılı İş Kanunu’nun 21. maddesi uyarınca, mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işçinin başvurusu üzerine işveren tarafından bir ay içinde işe başlatılmaz ise, işçiye ödenmek üzere en az 4, an çok 8 aylık ücreti tutarında tazminatın belirlenmesi gerekir. Dairemizin yerleşik uygulaması gereği, iş güvencesi niteliğindeki bu tazminat işçinin kıdemi, fesih sebebi gibi olgular dikkate alınarak belirlenmelidir. Maddenin alt ve üst sınırları aşılamaz. Üst sınırın aşılmasının tek istisnası 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 25. maddesindeki sendikal nedenle yapılan fesihlerdir. Bu kanun yürürlüğe girdikten sonra sendikal nedenle yapılan fesihlerde tazminat; işçinin başvurusu, işe başlatma ve başlatılmama şartına bağlı olmaksızın işçinin en az bir yıllık ücreti tutarında belirlenecektir. Dairemizin uygulaması bu yöndedir. (12.12.2013 gün ve 2013/8422 Esas, 2013/33052 Karar sayılı ilamımız). Dairemiz yıllık ücretli izinle ilgili 53. maddedeki kıdem sürelerini dikkate alarak 6 ay ile 5 yıl arasında kıdemi olan işçi için 4, 5 yıl ile 15 yıl arasında kıdemi olan işçi için 5, 15 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 6 aylık ücreti tutarında işe başlatmama tazminatın belirlenmesini öngörmekte, fesih sebebine göre bu miktarlarda azami sınır 8 aya kadar da çıkmaktadır.
Somut uyuşmazlıkta feshin geçerli nedene dayandığı davalı tarafça ispatlanmadığından feshin geçersizliğine ve yine feshin sendikal nedene dayandığı anlaşıldığından feshin sendikal nedene dayandığına karar verilmesi yerindedir. Ancak fesih tarihi itibariyle 6356 sayılı Kanun’un 25. maddesi uyarınca tazminatın işçinin işe başvurusu, başlatılıp başlatılmaması şartına bağlı olmaksızın belirlenmesi gerekirken tazminatın davacının başvurusu işverenin işe başlatmama şartına bağlı olarak belirlenmesi hatalı olup bozma nedenidir.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:
Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1. Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3. Davacının başvurusu, işe başlatılıp başlatılmama şartına bağlı olmaksızın tazminatın davacının 1 yıllık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4. Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6. Davacının yaptığı 242.20 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre belirlenen 1.980 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine,
Kesin olarak oybirliği ile 19/01/2017 günü karar verildi.