Danıştay 13. Daire 2022/703 Esas 2022/1564 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2022/703
Karar No:2022/1564


TEMYİZ EDENLER : 1. (DAVACI) … İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
2. (DAVALI) … Kurumu
VEKİLİ : Av. …
MÜDAHİL (DAVALI YANINDA) : … İnşaat Enerji Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Karayolları 1. Bölge Müdürlüğü tarafından 02/08/2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen "Karayolları 11 (Lüleburgaz), 12 (Mimarsinan) ve 15 (Kırklareli) Şube Şeflikleri Yollarında Rutin Yol Bakım, Onarım ile Kar ve Buz Mücadelesi Yapım İşi" ihalesine ilişkin olarak yapılan itirazen şikayet başvurusunun reddedilmesine ilişkin 11/11/2021 tarih ve 2021/UY.II-2082 sayılı Kamu İhale Kurulu(Kurul) kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; dava konusu ihalede yaklaşık maliyetin 134.801.949,58 TL olarak belirlendiği, yaklaşık maliyet yanlış hesaplandığı iddiasıyla davacı tarafından 11/08/2021 tarihinde yapılan şikâyet başvurusunun 16/08/2021 tarihli işlemle reddedildiği, sonrasında davacı tarafından 26/08/2021 tarihinde davalı idareye itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu, anılan başvurunun dava konusu Kurul kararı ile şikâyet başvurusuna konu kısım bakımından esas diğer iddia bakımından ise şekil ve süre yönünden reddedilmesi üzerine bakılan davanın açıldığının anlaşıldığı;
1- Dava konusu Kurul kararının, şikâyet başvurusu üzerine idarece tesis edilen işlemin uygun bulunarak davacının iddialarının reddedilmesine ilişkin kısmı yönünden;
Olayda, davacı şirket tarafından, ihaleyi gerçekleştiren idareye sunulan şikâyet dilekçesinde yalnızca, "Yaklaşık maliyetin yüksek hesaplandığı, yaklaşık maliyetin ilgili mevzuata aykırı olarak arttırıldığı, yaklaşık maliyetin ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının birim fiyatları, rayiçleri ve kararları göz önüne alınarak yeniden oluşturulması gerektiği" iddialarına yer verildiğinin görüldüğü, bu durumda, davacı tarafından yaklaşık maliyetin hangi açılardan, hangi kalemlerin/birim fiyatların ve benzeri aykırılıkların açık ve somut bir şekilde gösterilmediği, ayrıca hangi yönlerden ve hangi gerekçeyle aykırı olduğuna dair gerekçelere de yer verilmediği, başvurunun genel nitelikli hukuka aykırılık iddiası içerdiği, iddianın bu haliyle tüm yaklaşık maliyet hesaplamasındaki belgelerin yeniden incelenmesi sonucunu doğuracağı, dolayısıyla söz konusu iddianın 4734 sayılı Kanun ve ikincil mevzuata uygun olmadığı, başvurunun sebepleri ve dayandığı delillerin belirtilmediği, bu kapsamda idareye yapılan şikayet başvurusundaki iddia yönünden idare tarafından söz konusu yaklaşık maliyet hesabının baştan sona tekrar yapılması talebini içerdiği anlaşıldığından, dava konusu Kurul kararının, şikâyet başvurusu üzerine idarece tesis edilen işlemin uygun bulunarak davacının iddialarının reddedilmesine ilişkin kısmında hukuka aykırılık bulunmadığı,
2- Dava konusu Kurul kararının, davacı şirket tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusunun şekil ve süre yönünden reddedilmesine ilişkin kısmı yönünden;
Olayda, davacı şirket tarafından, yaklaşık maliyetin yanlış hesaplandığı iddiasıyla yapılan 11/08/2021 tarihli şikâyet başvurusunun 16/08/2021 tarihli işlemle reddedilmesi üzerine, 26/08/2021 tarihli dilekçe ile davalı idareye itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu, söz konusu başvuruda idareye yapılan şikâyet başvurusunda yer almayan iddiaların yer aldığı, ancak davalı idare tarafından anılan iddiaların idareye verilen şikâyet dilekçesinde yer almadığı ve bu nedenle itirazen şikâyet kapsamında değerlendirilmesinin mümkün olmadığından bahisle bu iddialar bakımından başvurunun şekil yönünden reddine karar verildiği, diğer taraftan uyuşmazlık konusu olan iddiaların bunu ileri süren davacı tarafından iddia konusu hususun farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen 10 gün içerisinde bu iddiaları incelemek ve sonuçlandırmakla yetkili makamlar nezdinde ileri sürülmesi gerektiğinden hareketle, uyuşmazlığa konu hususun 02/08/2021 tarihini izleyen günden itibaren on gün içinde idareye şikayet başvurusunda bulunması gerekirken, bu süre geçtikten sonra 26/08/2021 tarihinde itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğundan bahisle davacının iddialarının süre yönünden de reddedildiğinin anlaşıldığı,
4734 sayılı Kanun'un 56. maddesinin lafzından, başvuru sahibinin iddialarından sadece şikâyette yer alan iddiaların anlaşılamayacağı, Kanun'da böyle bir sınırlama yapılmadığı, Kamu İhale Kurulu tarafından başvuru sahibinin itirazen şikâyet başvurusundaki iddialarının, şikâyet aşamasında öne sürülüp sürülmediğine bakılmaksızın incelenmesi gerektiği, bu itibarla, davacının, şikâyet başvurusunun reddi üzerine 4734 sayılı Kanun'da öngörülen şekil ve usul kurallarına uygun olarak itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu görüldüğünden, davacının itirazen şikâyet başvurusunda yer alan iddialarının incelenmesi gerekirken, bu iddiaların şikâyet başvurusunda ileri sürülmediği gerekçesiyle itirazen şikayet başvurusunun şekil yönünden reddine ilişkin dava konusu Kurul kararının bu kısmında hukuka uygunluk bulunmadığı,
Öte yandan, yukarıda yer verilen açıklamalar çerçevesinde şikâyet başvurusunda ileri sürülmemiş olsa dahi itirazen şikâyet başvurusunda yer alan hususların incelenmesi gerektiği göz önüne alındığında, 11/08/2021 tarihli şikâyet başvurusunun idarenin 16/08/2021 tarihli işlemi ile reddedilmesi üzerine 26/08/2021 tarihinde yapılan itirazen şikâyet başvurusu süresinde olduğundan, dava konusu Kurul kararının başvurunun süre yönünden reddine ilişkin kısmında da hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu Kurul kararının, itirazen şikâyet başvurusunun şekil ve süre yönünden reddine ilişkin kısmının iptaline, şikâyet başvurusunun reddi üzerine yapılan itirazen şikâyet başvurusunun reddine ilişkin kısmı yönünden ise davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davacı tarafından, kararın davanın kısmen reddine dair olan kısmının hukuka aykırı olduğu, yaklaşık maliyete ilişkin hususların birim fiyat, rayiçler ve mevzuatta yer alan kararların yanlış uygulanmasından kaynaklandığı, idarece yaklaşık maliyetteki hatalar düzeltilebilecekken hiçbir inceleme yapılmaksızın şikâyet başvurusunun reddedildiği, elindeki mevcut verilerin olanak tanıdığı ölçüde şikâyet gerekçelerinin ve yaklaşık maliyet hesaplamasında yapılan hataların somut olarak belirtildiği, itirazının somut ve ölçülebilir rakamlara dayalı olduğu; Davalı idare tarafından, Mahkeme kararının iptale ilişkin kısmının hukuka aykırı olduğu, ilgili mevzuatta şikâyet başvurusunda belirtilmeyen hususların itirazen şikâyet başvurusuna konu edilemeyeceğinin açıkça ifade edildiği, başvuru sahibi tarafından öncelikle idareye şikâyet başvurusunda bulunulması gerektiği, iki aşamalı idari başvuru usulü öngörüldüğü için şikâyet yoluna başvurulmadan itirazen şikâyet yoluna başvurulamayacağı, ilk aşamada ileri sürülmeyen iddiaların da itirazen şikâyet başvurusunda ileri sürülmesinin mümkün olmadığı, idarenin değerlendirmesine sunulmayan, cevap veya açıklaması alınmayan bir bususun itirazen şikâyet başvurusuna dahil edilmesinin, 4734 sayılı Kanun'da açıklanan iki aşamalı başvuru sistematiğine uygun düşmeyeceği, başvurucu ile idarenin sulh olması imkânının ortadan kaldırılacağı, re'sen inceleme sonucunu da doğurabilecek şekilde, idareye yapılan başvuruda yer almayan ve sonradan eklenen yeni iddiaların Kurumca incelenme olanağının bulunmadığı, böyle bir incelemenin Kurumun yetkisi dahilinde olduğu ileri sürülse bile, söz konusu iddiaların, farkına varıldığı veya varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren 10 gün içerisinde ileri sürülmemesi nedeniyle süre aşımından dolayı incelenmesinin mümkün bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir. Davalı idare tarafından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı, kararın davanın reddine ilişkin kısmının usul ve yasaya uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … 'NUN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçelerde ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Tarafların temyiz istemlerinin reddine,
2. Yukarıda özetlenen gerekçeyle dava konusu işlemin kısmen iptali, kısmen davanın reddi yolundaki … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:… , K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunanlar üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın taraflara iadesine,
5. Kullanılmayan … -TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davalı idareye iadesine,
6. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
7. 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 11/04/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.