Danıştay 9. Daire 2019/6479 Esas 2022/1521 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2019/6479
Karar No : 2022/1521


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : .... Vergi Dairesi Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ....
KARŞI TARAF (DAVACI) : .....
İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:...., K:... sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Serbest muhasebeci mali müşavir olan davacı adına, ... Yapı Maden Petrol Turizm San. Tic. A.Ş'nin vergi borçlarının tahsili amacıyla, müteselsil sorumlu sıfatıyla düzenlenen 30/03/2018 tarih ve ... sayılı ödeme emirlerinin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla; ... Çelik Yapı Maden Petrol Turizm San. Tic. A.Ş. hakkında düzenlenen ... tarih ve ...sayılı vergi tekniği raporunun incelenmesinden, anılan şirketin 2016 hesap dönemine ilişkin muhasebe kayıtlarını tutan ve beyanlarını düzenleyen davacının, şirketin sözde mal alış ve satışlarına ilişkin olarak aldığı ve ciro ettiği 65535, 65536 ve 67793 nolu çekleri birden fazla kişi veya kurumdan aldığı ve yine aynı nolu çekleri birden fazla kişi veya kuruma ciro ettiği ve bu şekilde kayıtlarına yansıttığı, 65524 nolu çekin tutarı 2.970.000,00-TL olduğu halde kayıtlarına 290.000,00-TL olarak kaydettiği, söz konusu 2.680.000,00-TL'lik (2.970.000,00- 290.000,00) açığı kapatmak için dönem sonu kapanış kayıtlarında alınan çekler hesabına 2.680.000,00-TL'lik hayali kayıt yaptığı, bazı faturaları mükerrer, bazı faturaların defterlere düşük tutarlı olarak kaydedildiği, bazı faturaların ise deftere hiç kaydedilmediğinin tespiti üzerine, gerçeğe aykırı muhasebe kaydı tuttuğundan bahisle davacının sorumluluğuna gidilmiş ise de defter kayıtları ve belgeler ile verilen beyannameler arasında uyumsuzluk bulunduğuna dair herhangi bir araştırma yapılmadığı anlaşıldığı ve muhasebe kayıtlarının hileli tutulmuş olmasının davacı için 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 227. maddesinde öngörülen sorumluluğun doğmasına yeterli görülmediği gerekçesiyle davanın kabulüne, ödeme emirlerinin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi Kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:Beyannameleri imzalayan meslek mensuplarının, imzaladıkları beyannamelerde yer alan bilgilerin defter kayıtlarına ve bu kayıtların dayanağını teşkil eden belgelere uygun olmaması nedeniyle ortaya çıkan vergi ziyaına bağlı olarak salınacak vergi, ceza ve gecikme faizlerinden, mükellefle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları, davacı adına, mevzuat hükümleri doğrultusunda düzenlenen ödeme emirlerinin hukuka uygun olduğu iddialarıyla kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY:
Serbest muhasebeci mali müşavir olan davacı adına, ... Çelik Yapı Maden Petrol Turizm San. Tic. A.Ş'nin vergi borçlarının tahsili amacıyla, müteselsil sorumlu sıfatıyla düzenlenen .... tarih ve ... ila ... sayılı ödeme emirlerinin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 54. maddesinde, müddeti içinde ödenmeyen amme alacağının tahsil dairesince cebren tahsil edileceği, 55. maddesinde, amme alacağını vadesinde ödemeyenlere 15 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumunun bir ödeme emri ile tebliğ olunacağı, 58. maddesinde de kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın, böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı hakkında tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde vergi mahkemesi nezdinde dava açabileceği belirtilmiştir.
3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu'nun 1. maddesinde kanunun amacı, işletmelerde faaliyetlerin ve işlemlerin sağlıklı ve güvenilir bir şekilde işleyişini sağlamak, faaliyet sonuçlarını ilgili mevzuat çerçevesinde denetlemeye, değerlendirmeye tabi tutarak gerçek durumu ilgililerin ve resmi mercilerin istifadesine tarafsız bir şekilde sunmak olarak belirlenmiştir.
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavirlerin sorumluluklarını belirleyen 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 227. maddesinde ise, meslek mensuplarının, imzaladıkları beyannamelerde veya düzenledikleri tasdik raporlarında yer alan bilgilerin defter kayıtlarına ve bu kayıtların dayanağını teşkil eden belgelere uygun olmamasından dolayı ortaya çıkan vergi ziyaına bağlı olarak salınacak vergi, ceza, gecikme faizlerinden mükellefle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulacağı düzenlenmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 227. maddesine göre, mükellefin beyannamelerini imzalayan muhasebecilerin sorumluluğunun, imzaladıkları beyannamelerde yer alan bilgilerin defter kayıtlarına ve bu kayıtların dayanağını oluşturan belgelere uygun olmamasından doğan, bir başka ifadeyle defter kayıt ve belgeler ile beyannamelerin birbirleriyle tutarsız olmasından kaynaklanan bir sorumluluk olduğu anlaşılmaktadır.
... Çelik Yapı Maden Petrol Turizm San. Tic. A.Ş. hakkında düzenlenen ... tarih ve .... sayılı vergi tekniği raporunun davacıya ilişkin kısmının incelenmesinden; mükellefin, 2016 yılına ilişkin defter ve belgeleri üzerinde yapılan çalışma sonucunda, şirketin ... tarihleri arasındaki muhasebe kayıtlarını tutan ve beyannamelerini veren ...'un ... tarihinde alınan ifadesinde, ... Yapı Maden Petrol Turizm San. Tic. A.Ş'nin yetkilisi ...'nün isteği üzerine şirket adına fatura ve sevk irsaliyesi siparişi verdiği, verilen bu siparişte matbaaya, şirketteki hisselerinin tamamını 31/07/2015 tarihinde devreden ...'in kimlik fotokopisi, vergi levhası ve imza sirküsünü sehven ibraz ettiği, fatura ve sevk irsaliyeleri 2017 yılında sipariş edilmişken faturaların 2016 tarihli düzenlenmesi hususunda ise, faturaları muhasebeleştirirken faturanın düzenlenme tarihine, kime düzenlendiğine, miktar ve tutara dikkat edildiği, faturanın basım yılı ile ilgilenilmediğini beyan ettiği; diğer yandan, mükellef şirketin 65535, 65536, 67793 numaralı aynı çekleri birden fazla kişi veya kuruma ciro ettiği, bu durumun şirket yetkilisi ... tarafından, "çeklerin ciro işleminin değiştirildiği ve fotokopilerinin sehven iptal edilmediği, defter kayıtlarına da yanlışlıkla işlendiği" şeklinde açıklandığı, mükellef şirket tarafından ...'e ciro edilen ... numaralı çekin tutarı 2.970.000,00-TL olduğu halde, kayıtlara 290.000,00-TL olarak geçirilmesinin ise takdim tehir hatası olduğu ve deftere sehven bu şekilde kaydedildiği, aradaki farkı kapatmak için de mükerrer kayıtlar yapıldığının şirket yetkilisince beyan edildiği hususlarına yer verildiği görülmektedir.
Meslek mensuplarının sorumlulukları, mesleki görev ve yetkileri kapsamında olan işlemlerle sınırlıdır. Bu kapsamda, yukarıdaki tespitlerin değerlendirilmesinden, muhasebe ilmini kullanmak suretiyle defter kayıtlarında usulsüzlükler yaptığı tespit edilen davacının, ... Yapı Maden Petrol Turizm San. Tic. A.Ş'nin vergi borçlarının tahsili amacıyla müteselsil sorumlu sıfatıyla takip edilmesinde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Bununla birlikte, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 227. maddesi uyarınca serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir veya yeminli mali müşavirlerin sadece imzaladıkları beyannamelerden dolayı mesleki sorumlulukları ortaya çıkabileceğinden, davacının, ... Çelik Yapı Maden Petrol Turizm San. Tic. A.Ş'nin ... tarihleri arasındaki muhasebe kayıtlarını tuttuğu ve beyannamelerini verdiği hususunun dikkate alınması suretiyle, bu tarih aralığında verilmesi gereken beyannamelere ilişkin vergiler ile dava konusu ödeme emri içeriği alacak kalemlerinin karşılaştırılması suretiyle bir karar verilmesi gerektiğinden, muhasebe kayıtlarının hileli tutulmuş olmasının, davacı için 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 227. maddesinde öngörülen sorumluluğun doğmasına yeterli görülmediği gerekçesiyle davayı kabul eden Vergi Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunu reddeden Bölge İdare Mahkemesi kararında isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kabulüne,
2. ... Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ... Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 19/04/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.