Danıştay 4. Daire 1988/5272 Esas 1989/4044 Karar Sayılı İlamı

Daire : DÖRDÜNCÜ DAİRE
Karar Yılı : 1989
Karar No : 4044
Esas Yılı : 1988
Esas No : 5272
Karar Tarihi : 22/11/989

TÜRKİYEDE İMAL EDİLMEDİĞİ BELİRLENEN EMTİANIN İHRAÇ EDİLMİŞ GİBİ GÖSTERİLMESİ NEDENİYLE BU İŞTEN SAĞLANAN KURUM KAZANCINDAN SANAYİ ÜRÜNÜ İHRACATI İSTİSNASININ İNDİRİLEMEYECEĞİ HK.
Uyuşmazlık; dış ticaret sermaye şirketi olarak ihracat faaliyeti yürüten yükümlünün 1985 takvim yılı işlemlerinin incelenmesi sonunda düzenlenen rapor ile Türkiye'de imal edilmediği belirlenen emtianın ihraç edilmiş gibi gösterilmesi nedeniyle bu işten sağlanan kurum kazancından sanayi ürünü ihracatı istisnasının indirilemeyeceği, ihraç nedeniyle sağlanan ihracatta vergi iadesinde haksız bir kazanç olmakla birlikte vergiyi doğuran olay gerçekleştiğinden bu gelirin bir bölümünün aralarındaki özel sözleşmelere göre alt ihracatçı firmalara aktarılmayıp yükümlü üzerinde kaldığı gerekçesiyle saptanan matrah farkı üzerinden salınan kurumlar vergisi ile kesilen kaçakçılık cezasını kaldıran Vergi Mahkemesi kararının bozulması, tarhiyatın aynen onanması istenilmektedir.
Kurumlar Vergisi Kanununun 8.maddesinin 2573 sayılı Kanunun 3.maddesiyle değişen 6.bendinde; Sanayi ürünü ihraç eden ve yıllık ihracat tutarı 250.000 Amerikan Doları veya muadili yabancı para karşılığı Türk Lirasını aşan imalatçı kurumların bu ihracattan sağladıkları hasılatın % 20 sinin kurum kazancından indirileceği, ihraç edildiğinin tevsiki şartıyla ihracatçılara yapılan satışların yıllık ihracat tutarının hesabında ihracat sayılacağı, ihraç ettiği malı imal etmeyen ihracatçı kurumlarda bu istisnanın 1/4 oranında uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
Yükümlü şirket 28.1.1985-31.12.1985 vergilendirme dönemi için verilen kurumlar vergisi beyannamesinde ... lira safi kurum kazancı beyan etmiştir. Sanayi ürünleri ihraç ettiği gerekçesiyle yukarıda bahsi geçen Kanun gereğince elde edilen kazanç vergiden müstesna tutulmuştur.Kurumlar Vergisi Kanununun 8/6.maddesinde öngörülen istisnadan yararlanabilmenin ilk koşulu sanayi ürünü ihracının yapıldığını gösteren belgelerin gerçek durumu göstermesidir. Maddenin özünde imal edilmiş bir sanayi ürününün ihracatı olmasından bahsedilmektedir. Oysa yükümlü şirketin 1985 yılı Şubat, Mart, Nisan ve Mayıs dönemleri Katma Değer açısından incelenerek, 30.11.1987-4.12.1987-11.12.1987-20 ve 23.12.987 tarihli inceleme raporları ve diğer tüm belgelerin incelenmesinden,gümrük çıkış beyannamelerinde imalatçı olarak beyan edilen firmaların imalatçı olmadıkları gibi ihraç edilmiş gösterilen sanayi mallarının Türkiye'de imalatçılarınında bulunmadığı anlaşılmıştır. Bu durumda malın Türkiye'de imal edilmediğinin saptanması karşısında K.V.Kanununun 8/6 maddesinin uygulanmasına olanak yoktur.
İhracatta Vergi İadesi Geliri ile ilgi matrah farkına gelince; olayın oluşum biçimi irdelendiğinde, Yükümlü Anonim Şirket ihraç etmiş olduğu mallar karşılığında komisyon aldığı, gelirleri arasında komisyon gelirinin ilk sırada yer aldığı, şirketin ihraç etmiş olduğu mallar için T.C.Merkez Bankasından ihracatta vergi iadesi aldığı ve aldığı bu primleri mal aldığı firmalara aktardığı, şirketin mal almış göründüğü firmalarla özel sözleşmeler yaptığı ve transfer işleminin bu sözleşmeye dayalı olarak yapıldığı dosyanın incelenmesinden anlaşılmaktadır. T.C.Merkez Bankasından alınan vergi iadeleri dekont ve makbuz karşılığında firmalara aktarılmakta ancak karşılığında fatura alınmamaktadır.Yükümlü şirketin lehine vergi iadesi tahakkuk ettirilen … İnşaat ve Seramik Sanayi Lmt. Şirketi, … Uluslararası Pazarlama ve Ticaret Ltd. Şirketi ve … nezdinde yapılan incelemeler sonucu, … İnşaat hakkında 22.8.1985 tarihli inceleme raporu ile Gümrük çıkışbeyannamesinde imal ettiği görülen malların kendileri tarafından imal edilmediği gibi malları aldıklarını ileri sürdükleri firmaların kapalı olduğu, mal satışlarının olmadığı, mal karşılığı olmayan faturalar düzenlediğinin saptandığı, … Uluslararası Pazarlama Şirketi hakkında ise yapılan 22.8.1985 tarihli rapor ile tekstil makinası ve ceviz kaplama ihraç edilmek üzere satıldığı görülmekte ise de, şirketin defter ve belgeleri incelenmek üzere istenildiği halde getirilmediği, bildirdikleri ikametgah adreslerinde bulunamadıkları gibi tanınmadıkları,imal ettikleri gözüken malları … ve … ticaretten aldıklarını beyan ettirmişlerdir. Bu iki şirket nezdinde yapılan araştırmada,Pimoteksin mükellefiyet kaydının bulunmadığı, mal satışının söz konusu olmadığı, faturaların naylon olduğu, … Ticaret İthalat ve ihracat nezdinde yapılan incelemede ise mal satışlarının olmadığı, ticari faaliyetin bulunmadığı belgelerin gerçek dışı olduğu saptanmıştır. Dış sermaye şirketi olan ve mal temin eden firma ve şirketlerin ihracatına aracılık eden yükümlü şirket, gümrük çıkış beyannamelerini, ihracat faturalarını hazırlıyarak, ihracat işleminin tüm prosüdürlerini kendisi yapmaktadır. İhracatı fiilen ve hukuken gerçekleştiren şirketin, ihracatta vergi iadesi olarak adına tahakkuk eden hasılatın bir kısmını özel sözleşmelerle alt firmalara aktardığını beyan etmesi vergi iadelerinin geri ödenmesinde asıl sorumlunun kendileri olduğu gerçeğini değiştirmez.
Vergi Usul Kanununun vergi ehliyetini düzenleyen 9.maddesinin 2.fıkrası, vergiyi doğuran olayın kanunlarla yasak edilmiş bulunmasının mükellefiyeti ve vergi sorumluluğu kaldırmıyacağını hükme bağlamıştır.
Yükümlü Anonim Şirketin, üreticisi bulunmayan malları ihraç etmiş göstererek T.C.Merkez Bankasından almış olduğu vergi iadelerinin alt firmalarla yapılan özel sözleşmeler gereği alt firmalara aktarıldığı öne sürülmekte ise de alt firmalar nezdinde yapılan inceleme ve araştırmalar sonucu defterlerine kaydedilmediği saptanmıştır. Kaldı ki bu firmaların gerçekte sözü edilen malları imal etmedikleri gibi, aldıklarını öne sürdükleri firmaların çoğunluğununda adreslerinde bulunamaması veya naylon fatura düzenleyicisi olmaları karşısında, yükümlü şirketçe alınan vergi iadelerinin haksız kazanç olduğu kanaatine varılarak, bu gelirin vergiyi doğuran bir olay olduğu sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, Vergi Dairesi temyiz iddialarının kabulüne, Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına, tarhiyatın resen onanmasına karar verildi.

AZLIK OY:
Kurumlar Vergisi Kanununun değişik 8.maddesinin 6.fıkrasının son cümlesi "ihraç ettiği malı imal etmeyen ihracatçı kurumlarda bu istisnalar 1/4 oranında uygulanan" hükmünü amirdir.
Yükümlü kurumun, Gümrük çıkış beyannameleriyle belli miktar emtianın ihracatını gerçekleştirdiği açıkça anlaşıldığına göre, bu ihracatın gerçekleştirilmediği saptanıp, ilgililer hakkında gerekli işlemlere Tevessül edilmeksizin yukarda anılan madde hükmünden yararlandırılmaması mümkün değildir.
Çoğunluk kararına yalnızca bu noktadan karşıyım.