Danıştay 8. Daire 2020/5335 Esas 2022/3005 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/5335
Karar No : 2022/3005

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Defterdarlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından; İstanbul İli, Üsküdar İlçesi, … Mahallesi, … Ada, … Parsel sayılı 779,31 m2 yüzölçümlü taşınmazın 6292 sayılı yasanın 6. maddesi uyarınca doğrudan satın alma talebi ile yapmış olduğu 07.12.2016 tarihli başvurunun zımnen reddine yönelik işlemin; iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; taşınmazın Hazine'ye intikal gerekçesinin Orman Kanunu'nun 2/B maddesi olmadığı, … Asliye Hukuk Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında söz konusu taşınmazın Hazine adına tescil edilen bir yerin eski tapu kaydına dayandırılarak kadastro tespiti suretiyle davalıların evvelki malikleri adına (mükerrer) tapu tesis edilmesinin hukuki değer ifade etmemesine dayandırılmış olduğundan haliyle taşınmaza ait şahıs tapusu iptal gerekçesi 2/b olmadığı hususu gözetildiğinde söz konusu taşınmazın 6292 sayılı Kanun'un 7. madde hükmüne göre iade kapsamında değerlendirilemeyeceğinin açık olduğu, bu durumda, 6292 sayılı Kanun çerçevesinde, hem 6. madde kapsamında hak sahipliğinin, hem de 7. madde kapsamında hak sahipliğinin bulunması durumunda, 7. madde kapsamındaki hak sahipliğinin önceliği bulunmakla birlikte, davalı idarece Mahkeme kararına uyulmaksızın taşınmazın 6292 sayılı Kanun'un 7. maddesi kapsamında eski tapu maliklerine hisseleri oranında iade edilmesine hukuken olanak bulunmadığından, davacınınn anılan yasanın 6. maddesi kapsamındaki doğrudan satış başvurusunun değerlendirilmesi suretiyle işlem tesis edilmesi gerekirken, başvurunun zımnen reddedilmesine yönelik dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; idare mahkemesi kararına yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin Dairemizin 13/02/2018 tarih ve E:2018/208, K:2018/280 sayılı kararının, Danıştay Sekizinci Dairesinin 27/02/2020 tarih ve E:2018/2812, K:2020/1328 sayılı kararı ile bozulması üzerine bozma kararına uyularak; dava dışı şahıslar tarafından, taşınmazın doğrudan satılması istemiyle yapılan başvurularının reddine yönelik işlem ile Maliye Bakanlığı'nın 05/05/2015 tarih ve 10833 sayılı iade taleplerinin kabulüne yönelik işlemi ve bu işlemin gereğinin yapılması talimatını içeren İstanbul Valiliği'ne yazılan … tarih ve … sayılı işlemlerin iptali istemiyle açılan davada Danıştay Sekizinci Dairesinin 27/12/2019 tarih ve E:2018/6966, K:2019/12840 sayılı kararı ile iadesi talep edilen taşınmazların bulunduğu mevkii itibariyle hukuki niteliği ve iade talebinde bulunan şahısların tapu kayıtlarının geldisinde "malik" sıfatlarının araştırılarak açık ve net olarak hak sahibi olup olmadıkları ortaya konulmadan iade talep eden şahısların iade taleplerinin kabul edilmesinin yolunu açan iade taleplerinin kabulüne yönelik Maliye Bakanlığı'nın … tarih ve … sayılı işlemi ile bu işlemin gereğinin yapılması talimatını içeren İstanbul Valiliği'ne yazılan … tarih ve … sayılı işlemlerin hukuka uygun olmadığı gerekçesiyle Dairemizin 13/09/2018 gün ve E:2018/947, K:2018/1225 sayılı kararının bozulmasına karar verildiği, Dairemizin 03.06.2020 tarih ve E:2020/479, K:2020/407 sayılı kararıyla da anılan bozma kararına uyularak 05.05.2015 tarihli 10833 sayılı Bakanlık oluru ve … tarihli … sayılı Maliye Bakanlığı işlemlerinin iptaline karar verildiği, Maliye Bakanlığı'nın 05.05.2015 tarihli Olur işlemi ile 06/05/2015 tarihli işlemi hukuka aykırı bulunduğundan, satış talebinde bulunulan taşınmazlar hakkında iade talebi olup olmadığı, iade talebi varsa bunun Dairemizin 03.06.2020 tarih ve E:2020/479, K:2020/407 sayılı kararı göz önünde bulundurularak değerlendirilmesinden ve açılmış olan davaların sonuçlanmasından sonra, şayet iade talebi yok ise davacının satış için Yasa'da aranılan şartları taşıyıp taşımadığı incelendikten sonra bir karar verilmesi gerekmekte olup, davalı idarenin savunmasından anlaşıldığı üzere iade taleplerinin Maliye Bakanlığı'nın … tarihli ve … sayılı Olur işlemi doğrultusunda … ada … parsel sayılı taşınmazın ifrazından oluşan parseller tevhid edilerek yeniden … ada … parsel olarak hazine adına tescil yapılarak 6292 sayılı Kanunun 7. maddesine göre tapusu iptal edilen hak sahiplerine hisseleri oranında tapuda devir işlemleri devam ettiği gerekçesiyle davacının başvurusuna cevap verilmemesi üzerine oluşan zımni ret işleminde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun belirtilen gerekçe ile reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, 6292 sayılı Yasanın amacının eski kayıt maliki olan vatandaşların mağduriyetinin önüne geçmek olduğu, işlemin iptaline dair kararın hazinece tazminatlar ödenmesi sonucu doğurarak hazineyi zarara uğratacağı, 6292 sayılı yasanın 7/1-c bendi uyarınca satış işleminin gerçekleşemeyeceği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararı taşınmazın doğrudan satılması sonucu doğurmayıp, şahıslar tarafından yapılan satış başvurularının, kararın gerekçesi çerçevesinde davalı idarece yeniden değerlendirilerek bir işlem tesis edilebileceği tabiidir.
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının yukarıda yer alan açıklama ile ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, posta gideri avansından artan tutarın Mahkeme tarafından iadesine,
4. Kesin olarak, 22/04/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.