Danıştay 8. Daire 2019/6498 Esas 2022/2984 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/6498
Karar No : 2022/2984


TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : 1- ...
...
7- ...
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Valiliği - ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:..., Temyiz No:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacıların, mülga 2510 sayılı İskan Kanunu uyarınca göçebe ailelerinin tarımsal amaçlı iskanı kapsamında hak sahibi yapılmasına yönelik 22/12/1992 tarih ve 72 sayılı Mahalli İskan Komisyonu kararının, aile temsilcisi ...'ın başvuru ve hak sahipliği kararından önce hem ebeveyninin daha önce devlet eliyle yerleştirilmiş ve topraklandırılmış olduğu, hem de sosyal güvenlik kurumunda (SSK) kaydının bulunduğu, eşi Iraz Göğebakan'ın ise ebeveyninin daha önce devlet eliyle yerleştirilmiş, topraklandırılmış olduğundan bahisle iptal edilmesine ilişkin ... tarih ve ...sayılı Mahalli İskan Komisyon kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararında; olayda, davacılardan aile temsilcisi ...'ın 1991/5 tarihli dilekçe ile Kırıkhan Kaymakamlığı'na başvuru yaparak tarımsal iskana tabi tutulması talebinde bulunduğu, işbu iskan başvurusu esnasında kendi imzası ile davalı idareye sunmuş olduğu beyannamede "aile reisi veya fertlerinden tarım dışı işlerle meşgul olanlar" hanesinin boş bırakılmak suretiyle tarım dışı herhangi bir meşguliyetlerinin bulunmadığının beyan edildiği, söz konusu başvurunun ... tarih ve ... sayılı Mahalli İskan Komisyonu kararı ile kabul edilerek mülga 2510 sayılı Kanun kapsamında hak sahibi sayılmasının kararlaştırıldığı, daha sonra idarece yapılan araştırma neticesinde aile temsilcisi ...'ın başvuru ve hak sahipliği kararından önce hem ebeveyninin daha önce devlet eliyle yerleştirilmiş ve topraklandırılmış olduğu, hem de sosyal güvenlik kurumunda (SSK) kaydının bulunduğu, söz konusu kaydın 1984/09 tarihinden itibaren başladığı ve 1992/02 dönemine kadar kesintisiz devam ettiğinin anlaşıldığı, Mahkemenin 29/12/2017 tarihli ara kararı ile söz konusu kaydın içeriğinin ilgili idareden sorulması üzerine, cevaben Mahkemeye sunulan dilekçede, aile temsilcisinin kaydının 1984 ve 1992 yılları arasında esnaf bağ-kur'u olduğunun beyan edildiği, 01/11/2003- 31/03/2011 yılları arasında ise aynı kişinin tarım bağ-kur kaydının bulunduğunun beyan edildiği, bu durumda davacılardan aile temsilcisinin iskan başvurusu yaptığı tarihte (1991) esnaf olduğunun görüldüğü, bu haliyle davacının beyannamede yer verdiği bilgilerin bu yönüyle gerçeği yansıtmadığının anlaşıldığı, ayrıca eşi Iraz Göğebakan'ın ise ebeveyninin daha önce devlet eliyle yerleştirilmiş, topraklandırılmış olduğundan bahisle dava konusu Mahalli İskan Komisyon kararının alındığı, her ne kadar gerek mülga 2510 sayılı Yasa'da gerekse de İskan Kanunu Uygulama ve Özel İskan Fonu Yönetmeliği'nde göçebe tanımına ve kimlerin hak sahibi olarak kabulü gerektiğine yönelik açık bir düzenlemeye yer verilmemiş ise de, ilgililer lehine hak kazandırıcı olan işlemlerin idarece süre koşulu gözetilmeksizin her zaman geri alınabilmesinin temel şartı olan kazandırıcı işlemin tesisinden önce ilgililerin gerçek dışı beyanda bulunması koşulunun dava konusu olayda gerçekleştiği, davacılardan aile temsilcisi Mehmet Ali Göğebakan'ın başvuru tarihinde devamlı-kesintisiz esnaf bağ-kur kaydı bulunmasına rağmen aksi yönde beyanda bulunmak suretiyle idareyi yanılttığı anlaşıldığından dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacılar tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
Davacılar tarafından anılan kararın temyiz edilmesi üzerine ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:..., Temyiz No:... sayılı kararı ile, 2577 sayılı Kanun'un 46. maddesine göre verilen kararın kesin nitelikte olduğu belirtilerek temyiz isteminin incelenmeksizin reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacılar tarafından, karara karşı temyiz yolunun kapalı olmasının hukuk devleti ilkesine aykırı olduğu, iskan hakkı karşılığında kendilerine bir adet müstakil ev ve on beş dönüm tarla verildiği, bu nitelikteki taşınmazların değerinin açılan tapu iptali davalarında 150-200 bin civarında tespit edildiği; ayrıca aynı konuda farklı Bölge İdare Mahkemeleri kararları arasında değişik kararlar verilerek eşitlik ve hukuk devleti ilkelerinin ihlal edildiği, hak sahipliğinin iptal edilmesinin idari istikrar ilkesine aykırılık teşkil ettiği, davacıların hak sahipliğine karar verildikten sonra idareye olan borçlarını ödedikleri, halen de ödemeye devam ettikleri, yapılan ödemelerden sonra hak sahipliğinin iptal edilmesinin iyiniyetle bağdaşmadığı, hak sahipliği başvurusu sırasında davacılar tarafından herhangi bir sahte belge oluşturulmadığı, SGK kayıtlarının gerçeği yansıtmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin reddine,
2. ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:..., Temyiz No:... sayılı kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, posta gideri avansından artan tutarın Mahkeme tarafından iadesine,
4. Kesin olarak, 22/04/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.