Danıştay 10. Daire 1987/1721 Esas 1989/2362 Karar Sayılı İlamı

Daire : ONUNCU DAİRE
Karar Yılı : 1989
Karar No : 2362
Esas Yılı : 1987
Esas No : 1721
Karar Tarihi : 06/12/989

… GÜMRÜK MÜDÜRLÜĞÜNCE YAPILAN AÇIK ARTTIRMADA DAVACI ORTAKLIK ÜZERİNDE KALAN ARABANIN BEDELİNİN SÜRESİ İÇERİSİNDE YATIRILMADIĞINDAN BAHİSLE İKİ İHALE BEDELİ ARASINDAKİ FARKIN TAHSİLİ AMACIYLA 6183 SAYILI YASAYA GÖRE DÜZENLENEN ÖDEME EMRİNDE; FİYAT FARKININ SATIŞ İŞLEMİ TAMAMLANDIKTAN SONRAKİ SAFHAYA İLİŞKİN OLMASI VE ŞARTNAMEYE DAYANILARAK İSTENMESİ KARŞISINDA KANUNA UYARLIK BULUNMADIĞI HK.
… Gümrük Müdürlüğünce yapılan açık arttırmada 1977 model … binek otomobilinin … liraya … Balıkçılık Adi Ortaklığı üzerinde kaldığı halde, şartnamenin 13.maddesinde belirtilen süre içinde vasıtanın bedelinin ödenerek teslim alınmaması üzerine yapılan ikinci ihalede … lira ya satıldığı gerekçesiyle iki ihale bedeli arasındaki farkın davacıdan tahsili amacıyla 6183 sayılı yasa hükümleri uyarınca düzenlenen ödeme emrinin iptali istemiyle açılan dava sonunda … Vergi Mahkemesince, dava konusu ödeme emrine Konu alacağın amme hizmeti tatbikatından mütevvellit bir alacak olduğu, bu nedenle tebliğ edilen ödeme emrinin yerinde olduğundan bahisle davanın reddine karar verilmiştir.
Davacı, idarenin tamamen hususi şartların içeren şartnameyi ihaleye katılanlara imzalatarak satış şartları ve hükümlerini özel hukuk hükümlerine tabi tuttuğunu bu nedenle alacağın 6183 sayılı yasa hükümlerine göre istenemiyeceğini ileri sürerek Kararın temyizen incelenip bozulmasını istemektedir.
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 1.maddesinde, "Devlete, Vilayet hususi idarelerine ve belediyelere ait vergi, resim, harç, ceza tahkik ve takiplerine ait muhakeme masrafı; vergi cezası, para cezası gibi asli, geçikme zammı, faizi gibi fer'i amme alacakları ve aynı idarelerin akitten, haksız fiil ve haksız iktisaptan doğanlar dışında kalan ve amme hizmetleri tatbikatından mütevellit olan diğer alacakları ile; bunların takip masrafları hakkında bu Kanun hükümleri tatbik olunur." hükmü yer almıştır.
Diğer taraftan İhale Şartnamesinin 13.maddesinde, "satış bedelinin 7 gün içinde yatırılmaması veya satış bedelinin yatırıldığı günü takip eden 15 gün içinde vasıtanın eşya tekrar satışa çıkarılır, ikinci satış bedeli birinciden esas ve güvence miktarı ardiye ve diğer hizmetler karşılığı ücretler ile ilan giderlerini karşılamazsa aradaki fark birinci alıcıdan tahsil edilir" hükmü yer almış; 27.maddesinde de, bu şartnamenin sözleşme yerine geçeceği, hükme bağlanmıştır.
Dava dosyasının incelenmesinden, davanın, … Gümrük Müdürlüğünce İhaleye çıkarılan ve davacı ortaklık üzerinde kalan otunun bedelinin süresinde yatırılmaması sonucu ikinci kez ihaleye çıkarılması nedeniyle iki satış bedeli arasındaki fiyat farkının şartnamenin anılan 13.maddesi uyarınca davacıdan tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emrinin iptali istemiyle açıldığı anlaşılmaktadır. Ödeme emri ile istenen fiyat farkının satış işlemi tamamlandıktan sonraki safhaya ilişkin olduğu ve şartname ya da yanılarak istenildiği dolayısıyla akitten doğduğu ihtilafsızdır. Bu durumda 6183 sayılı Kanunun 1.maddesine göre takip ve tahsili mümkün olmayan alacak için bu Kanuna dayanılarak düzenlenen ödeme emrinin kanuna uyarlık görülmemiştir.
Ödeme emrinin yerinde olduğu gerekçesiyle davanın reddi yolunda verilen kararda da hukuki isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle davacının 2577 sayılı Yasanın 49.maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulü ile Vergi Mahkemesince verilen kararın bozulmasına, aynı maddenin 2.bendi uyarınca işin esasına geçilerek yukarıda belirtilen gerekçeyle dava konusu ödeme emrinin iptaline karar verildi.