MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi



Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Alacaklı tarafından bonoya dayalı olarak kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile başlatılan icra takibine karşı borçlunun icra mahkemesine yaptığı başvuruda, takibe konu senedin teminat senedi olduğunu ileri sürerek borca itiraz ettiği, mahkemece davanın reddine karar verildiği, borçlu tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği görülmektedir.
6102 sayılı TTK.nun 778.maddesinin göndermesiyle bonolar hakkında da uygulanması gereken aynı Kanun"un 681/1. maddesi uyarınca; "Her poliçe (bono) açıkça emre yazılı olmasa da ciro ve zilyetliğin geçirilmesi yoluyla devredilebilir." Aynı Kanunun 686/1. maddesinde ise; “(1) Bir poliçeyi elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa da kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde, yetkili hamil sayılır. Çizilmiş cirolar bu hususta yazılmamış hükmündedir. Bir beyaz ciroyu diğer bir ciro izlerse son ciroyu imzalayan kişi, poliçeyi beyaz ciro ile iktisap etmiş sayılır.” hükmü yer almaktadır. Bonoda ilk cironun lehtara ait olması zorunludur. Ciroların birbirine bağlı olması, her şeyden önce, ilk cironun lehtar tarafından yapılmasıyla mümkündür.
Aynı Kanun"un 683/1. maddesinde; "Cironun poliçe veya poliçeye bağlı olan ve "Alonj" denilen bir kağıt üzerine yazılması ve ciranta tarafından imzalanması gerekir" düzenlemesine yer verilmiştir.
Cironun poliçe veya alonj üzerine yazılması ve ciranta tarafından da imzalanması lazımdır; bu sebeple “yazıyla sorumluluk” esasının tipik bir örneğidir. Ciro şerhi, uygulamada genellikle senedin arka yüzüne yazılır; fakat bu husus şart değildir. Senedin herhangi bir yerine, senette yer kalmadığı takdirde, buna ilave edilen ek üzerine ciro şerhi yazılması mümkündür. Bu ekte, Türk Ticaret Kanunu’nun tabiriyle “alonj”(Anhang)denilmektedir. Ciro, poliçenin nüshaları veya suretleri üzerine de yazılabilir. Senedin arka yüzüne atılan bir imza ciro olarak kabul edilebilir; halbuki senedin ön yüzüne ciro şerhi yazılmadan atılan bir imza aval anlamını taşır. (Fırat Öztan-Kıymetli Evrak Hukuku sh:567).
Somut olayda, takip dayanağı bononun incelenmesinde, bononun keşidecisinin borçlu ..., lehtarının ise... olduğu, bononun sol ön yüzünde;... yazılarak imzalandığı, altında ise ... yazılarak imzalandığı, yazı ve imzaların senet metni dışında kalacak şekilde alonj olarak da kabul edilemeyen senet koçanı üzerinde bulunduğu görülmektedir. Dolayısıyla anılan yazı ve imzaların senet metni dışında yer alması nedeniyle ciro olarak kabulü mümkün değildir. Bu nedenle takip alacaklısı ... yetkili hamil olarak değerlendirilemez.
İİK’nun 170/a-2 maddesi hükmüne göre; icra mahkemesi, müddetinde yapılan şikayet ve itiraz dolayısıyla, usulü dairesinde kendisine intikal eden işlerde takibin müstenidi olan kambiyo senedinin bu vasfı haiz olmadığı veya alacaklının kambiyo hukuku mucibince takip hakkına sahip bulunmadığı hususlarını resen nazara alarak bu fasla göre yapılan takibi iptal edebilir.
O halde, mahkemece, alacaklının takip hakkına sahip bulunmadığından İİK"nun170/a maddesi uyarınca takibin iptaline karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile istemin reddi yönünde hüküm tesisi ve istinaf başvurusunun da Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddedilmesi isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda yazılı nedenlerle 5311 Sayılı Kanun ile değişik İİK"nin 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 Sayılı HMK"nin 373/1. maddesi uyarınca, ... Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesinin 31/05/2019 tarih ve 2018/2384E. - 2019/1273 K. sayılı kararının resen (KALDIRILMASINA) ... 6. İcra Hukuk Mahkemesinin 18/09/2018 tarih ve 2018/416 E. - 2018/651 K. sayılı kararının BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesi"ne, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine 11/02/2021 gününde oy birliğiyle karar verildi.