Danıştay 9. Daire 2019/6438 Esas 2022/1920 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2019/6438
Karar No : 2022/1920


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı
(… Vergi Dairesi Müdürlüğü)

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı şirket adına, Antalya ili Kumluca ilçesi … Köyü … Mevki … ada … ve … parsel, … ada … ve … parsel sayılı taşınmazların satış bedelinin gerçekte olandan düşük gösterdiğinden bahisle vergi inceleme raporuna dayanılarak 2013/Temmuz, Ağustos, Ekim, Kasım dönemleri için salınan vergi ziyaı cezalı tapu harçlarının kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesi'nce verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davacının 2013 yılında yapmış olduğu taşınmaz satışları nedeniyle kayıtdışı hasılat elde ettiğinden bahisle davacı şirket adına yapılan vergi ziyaı cezalı kurumlar vergisine karşı açılan davada, ... Vergi Mahkemesinin E:…, K:… sayılı kararı ile davanın reddine karar verildiği, şirkete ait taşınmazların satış bedellerinin düşük gösterildiği hususunun yargı kararlarıyla ispatlanmış olması nedeniyle davacı şirket adına yapılan vergi ziyaı cezalı tapu harcı tarhiyatlarında hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi Kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:Henüz kesinleşmeyen Vergi Mahkemesi kararına dayanılarak verilen kararın hukuka uygun olmadığı iddiasıyla kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Yasal dayanaktan yoksun olan temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY:
Davacı şirket adına, Antalya ili Kumluca ilçesi … Köyü … Mevki … ada … ve … parsel, … ada … ve … parsel sayılı taşınmazların satış bedelinin gerçekte olandan düşük gösterdiğinden bahisle vergi inceleme raporuna dayanılarak 2013/Temmuz, Ağustos, Ekim, Kasım dönemleri için salınan vergi ziyaı cezalı tapu harçlarının kaldırılması istemine ilişkindir.
İLGİLİ MEVZUAT:
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 57. maddesinde; tapu ve kadastro işlemlerinden bu kanuna bağlı (4) sayılı târifede yazılı olanların tapu ve kadastro harçlarına tâbi olduğu, 58. maddesinde; tapu ve kadastro harçlarını kanuna ekli târifede belirtilen kişilerin ödemekle mükellef olduğu, 63. maddesinin birinci fıkrasında; bu Kanunda sözü edilen "kayıtlı değer" veya "emlak vergisi değeri" deyiminin; 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 29 uncu maddesine göre belirlenen vergi değerini ifâde edeceği, ikinci fıkrasında ise; gayrimenkul devir ve iktisaplarında tapu ve kadastro harcının, emlak vergisi değerinden az olmamak üzere, beyân edilen devir ve iktisap bedeli üzerinden hesaplanacağı belirtilmiş, 492 sayılı Harçlar Kanunu'na bağlı (4) sayılı tarifenin 20/a maddesinde ise; gayrimenkullerin ivaz karşılığında veya ölünceye kadar bakma akdine dayanarak yahut trampa hükümlerine göre devir ve iktisabında gayrimenkulün beyan edilen devir ve iktisap bedelinden az olmamak üzere emlâk vergisi değeri üzerinden (cebri icra ve şüyûun izâlesi hallerinde satış bedeli, istimlâklerde takdir edilen bedel üzerinden) devir eden ve devir alan için ayrı ayrı binde 16,5 tapu harcı alınacağı düzenlenmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 20. maddesinde Danıştay, bölge idare mahkemeleri ile idare ve vergi mahkemelerinin, bakmakta oldukları davalara ait her çeşit incelemeleri kendiliklerinden yapacakları, mahkemelerin, belirlenen süre içinde lüzum gördükleri evrakın gönderilmesini ve her türlü bilgilerin verilmesini taraflardan ve ilgili diğer yerlerden isteyebilecekleri, bu husustaki kararların, ilgililerce, süresi içinde yerine getirilmesinin mecburi olduğu belirtilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden, NSB Turizm İşletmecilik Ticaret Limited Şirketine ait Antalya ili Kumluca ilçesi … Köyü … Mevki … ada … ve … parsel, … ada … ve … parsel sayılı taşınmazların beyan edilen satış bedelleri ile gerçek satış bedelleri arasında fark olduğundan bahisle gerçek satış bedellerinin belirlenmesi amacıyla takdir komisyonuna başvurulduğu, komisyon tarafından belirlenen matrah üzerinden vergi inceleme raporuna dayanılarak 2013/Temmuz, Ağustos, Ekim, Kasım dönemleri için salınan vergi ziyaı cezalı tapu harçlarının kaldırılması istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Olayda, her ne kadar Vergi Mahkemesince, davacı adına 2013 yılı için re'sen tarh edilen bir kat vergi ziyaı cezalı kurumlar vergisinin kaldırılması istemiyle açılan davanın ... Vergi Mahkemesinin E:…, K:.. sayılı kararı ile reddine karar verildiği, şirkete ait taşınmazların satış bedellerinin düşük gösterildiği hususunun yargı kararlarıyla ispatlanmış olması nedeniyle dava konusu tarhiyatta hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, karara karşı davacı tarafından yapılan istinaf başvurusu Bölge İdare Mahkemesince reddedilmiş ise de, Bölge İdare Mahkemesince, davacı adına tarh edilen vergi ziyaı cezalı tapu harcının dayanağını oluşturan … tarih ve … sayılı vergi tekniği raporu ile … tarih ve … sayılı vergi inceleme raporunda, taşınmazın alım-satım işlemine ilişkin olarak banka hesap hareketlerinin incelenip incelenmediği, taşınmazları satın alan kişiler nezdinde karşıt inceleme yapılıp yapılmadığı hususlarının değerlendirilmesi, taşınmazların alış ve satış bedellerinin belirlenmesine ilişkin takdir komisyonu kararlarının incelenme suretiyle arsa değerlerinin tespiti konusunda gerekirse bilirkişi incelemesi yaptırılarak matrahın hukuka uygun olup olmadığının tespit edilmesi ulaşılacak sonucuna göre uyuşmazlığın esası incelenerek karar verilmesi gerkemektedir.
Nitekim, davacı şirket adına 2013 yılı için re'sen tarh edilen bir kat vergi ziyaı cezalı kurumlar vergisinin kaldırılması istemiyle açılan davanın reddine ilişkin ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yapılan istinaf başvurusunun kısmen kabulüne, tarhiyatın taşınmaz satışından kaynaklanan kazancın %75'ine isabet eden kısmı ile ortaklarına kullandırılan borç paralara ait hesaplanan faiz tutarına ilişkin kısmına ilişkin hüküm fıkrası yönünden Vergi Mahkemesi kararının kaldırılmasına, bu kısım yönünden davanın kabulüne, diğer kısımlar yönünden yapılan istinaf başvurusunun reddine dair … Bölge İdare Mahkeme ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının taraflarca temyizi üzerine Danıştay 3. Dairesinin 23/03/2021 tarih ve E:2017/4490, K:2021/1563 sayılı kararıyla arsa satışı kazancından kaynaklanan kısmı yönünden bozulduğu görülmüştür.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 17/05/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.