Danıştay 8. Daire 2018/4312 Esas 2022/3319 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/4312
Karar No : 2022/3319


DAVACI : … Sen
VEKİLİ : Av. …

DAVALI : … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …

DAVANIN KONUSU :
11/04/2018 tarih ve 30388 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Kurumları Yönetmeliği'nin;
1- 14. maddesinin 3. fıkrasında "sendikalara" yer verilmemesi suretiyle tesis edilen eksik düzenlemenin,
2- 20. maddesinin (z) bendinin altında yer alan (ll) bendinin,
3- 21. maddesinin 1. fıkrasının (z) bendinin altında yer alan (çç) bendinin,
4- 22. maddesinin (a) bendinde yer alan "öğretmenlere derslerinin olmadığı" ibaresinin ve
5- 67. maddesinin 1. fıkrasında "öğretmenler kurulunda görüşülmesi" hususuna yer verilmemesi suretiyle tesis edilen eksik düzenlemenin iptali istemiyle açılmıştır.

DAVACININ İDDİALARI :
Dava konusu düzenlemede sendikalara yer verilmemesi nedeniyle eksik düzenlendiği, kamu çalışanı olmayan siyasi parti, dernek ve vakıfların yine kamu çalışanı olmayan kişilere yönelik faaliyetlerinde kamuya ait salonların tahsis edilirken sadece kamu çalışanlarının üye olduğu sendikaların, kamu çalışanlarına yönelik olarak yapacakları faaliyetlerinde tahsisten mahrum bırakılmasının hukuki bir gerekçesinin bulunmadığı, 2003/37 sayılı Başbakanlık Genelgesinin 2. maddesinde, 4688 sayılı Kanun’un 23. maddesinin son fıkrası gereğince sendika iş yeri temsilcilerine yer tahsisi ve ilan panosu teminin fiziki imkanlar çerçevesinde, kamu kurum ve kuruluşlarının toplantı veya konferans salonlarının ise uygun olması halinde işyeri sendikal faaliyetleri için sendikalara tahsisi konusunda gerekli kolaylıklar sağlanacağının belirtildiği; dava konusu düzenlemelerde muğlak ve ucu açık ifadeye yer verildiği, maddelerin iyi niyetli olmayan müdürler ve amirler tarafından tehdit unsuru olarak kullanılabileceği, dolayısıyla mobbing uygulamasına yasal zemin oluşturacağı; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 99. maddesi, 439 Sayılı Milli Eğitim Bakanlığı’na Bağlı Yüksek Ve Orta Dereceli Okullar Öğretmenleri İle İlkokul Öğretmenlerinin Haftalık Ders Saatleri İle Ek Ders Ücretleri Hakkında Kanun’un 3. maddesi, Milli Eğitim Bakanlığı yönetici ve Öğretmenlerin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Kararın 5. ve 6. maddeleri dikkate alındığında, öğretmen ve yöneticilerin aylık karşılığı ve ek ders karşılığı görevleri haricinde herhangi bir mesaisi ve görevinin bulunmadığı, bu hükümlere göre öğretmenlerin okulda ders görevi bulunmadığı sürece izinli sayıldığı, öğretmenlere verilen nöbet görevinin ücret karşılığı verilen bir görev olduğu, öğretmenin dersinin bulunmadığı güne nöbet görevi verilmesinin hukuka aykırı olduğu; Yönetmeliğin 67. maddesinin 1. fıkrasında “öğretmenler kurulunda görüşülmemesi” hususuna yer verilmemesi nedeniyle eksik düzenlemenin bulunduğu, haftalık ders dağıtım çizelgesinin, öğretmenler kurulunda görüşülmeksizin hazırlanması ve uygulamaya konulmasında tek yetkilinin yönetim olduğu, öğretmenlerin görüş ve talepleri alınmaksızın hazırlanan çizelgede haksızlıkların oluşabileceği, nitekim; 28/10/2016 tarih ve 29871 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile, haftalık ders programının öğretmenler kurulunda görüşüleceğine ilişkin ibarenin Yönetmelikten çıkarıldığı, söz konusu düzenlemeye karşı açılan davada verilen yürütmenin durdurulması isteminin reddine ilişkin karara yapılan itiraz üzerine, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun 23/10/2017 tarih ve YD İtiraz No: 2017/710 sayılı kararıyla itirazın kabulü ile anılan düzenlemenin yürütmesinin durdurulmasına karar verildiği ileri sürülmektedir.

DAVALININ SAVUNMASI :
Dava konusu Yönetmeliğin 14. maddesinin 2. fıkrasında; “Kurumlara ait çok amaçlı salon ve müştemilatı, eğitim öğretim faaliyetlerinden artakalan zamanlarda kişi veya kuruluşların etkinliklerine ücret karşılığında tahsis edilebilir. Tahsis işlemleri, döner sermayesi olan kurumlarda döner sermaye işletmesi kapsamında, döner sermayesi olmayan kurumlarda Milli Eğitim Bakanlığı Okul-Aile Birliği Yönetmeliği hükümlerine göre yapılır.” hükmünün yer aldığı, dolayısıyla sendikaların bu hüküm gereğince tahsis hakkından yararlandığı, 3. fıkrada, kurum dışı sayılan siyasi parti, dernek ve vakıfların ayrı bir değerlendirmeye tabi tutulduğu, düzenlemenin sendikal yönünden bir sınırlama getirmediği, sonuç olarak; 14. maddenin 2. ve 3. fıkraları birlikte değerlendirildiğinde sendikaların çok amaçlı salonları kullanmalarında bir engel bulunmadığı; Yönetmeliğin 20. ve 21. maddelerinde müdür yardımcısı ve öğretmenlerin belli başlı ve öngörülen görevlerinin düzenlendiği, gelişen ve değişen gerek eğitim imkan ve şartları gerekse ülkenin mali ve idari yapısı dikkate alındığında bütün görevlerin Yönetmelikte yazılmasının hem mevzuat yazımı açısından uygun olmadığı hem de görevleri öngörmek açısından mümkün olmadığı, kurumlarda iş ve işlemlerin sağlıklı ve düzenli yürütülebilmesi için bu hükümlere ihtiyaç duyulduğu, düzenlemede, müdür yardımcılarına ve öğretmenlere görevi dışında herhangi bir angarya görev verilmediği gibi bunu çağrıştıracak bir ifadenin de düzenlemede yer almadığı; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 99. maddesinde; “Memurların haftalık çalışma süresi genel olarak 40 saattir. Bu süre cumartesi ve Pazar günleri tatil olmak üzere düzenlenir. Ancak; bu kanuna, özel kanunlarla, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerine veya bunlara dayanılarak çıkarılacak yönetmeliklerle, kurumların ve hizmetlerin özellikleri dikkate alınmak suretiyle farklı çalışma süreleri tespit olunabilir.” hükmünün yer aldığı, buna göre öğretmenlerin hafta içi derslerinin olmadığı veya en az olduğu günlerde nöbet görevi verilmesinde herhangi bir hukuka aykırılığın bulunmadığı; Okulun idari ve eğitim öğretime ilişkin iş ve işlemlerinin yürütülmesinden okul yönetiminin sorumlu olduğu, kaldı ki; okul yönetiminin öğretmenlerle istişare yapmasının önünde herhangi bir engelin bulunmadığı, sonuç olarak.; eksik düzenlemeden söz edilemeyeceği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Davanın kısmen reddi; kısmen iptali gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …

DÜŞÜNCESİ : Dava, 11/04/2018 tarih ve 30388 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Kurumları Yönetmeliği'nin; 14. maddesinin 3. fıkrasında "sendikalara" yer verilmemesi suretiyle tesis edilen eksik düzenlemenin, 20. maddesinin (z) bendinin altında yer alan (ll) bendinin, 21. maddesinin 1. fıkrasının (z) bendinin altında yer alan (çç) bendinin, 22. maddesinin (a) bendinde yer alan "öğretmenlere derslerinin olmadığı" ibaresinin ve 67. maddesinin 1. fıkrasında "öğretmenler kurulunda görüşülmesi" hususuna yer verilmemesi suretiyle tesis edilen eksik düzenlemenin iptali istemiyle açılmıştır.
222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu, 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu ile diğer ilgili kanun ve kanun hükmünde kararnamelere dayanılarak hazırlanıp 11/04/2018 tarih ve 30388 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren, Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Kurumları Yönetmeliği'nin 1. maddesinde, bu Yönetmeliğin amacının; Millî Eğitim Bakanlığına bağlı hayat boyu öğrenme kurumları (halk eğitimi merkezi, olgunlaşma enstitüsü ve açık öğretim okulları) nın kuruluş, görev, yönetim, eğitim, öğretim ve işleyişi hakkındaki yöntem ve ilkeler ile diğer resmî ve özel kurum ve kuruluşlar, belediyeler, meslek kuruluşları, dernekler, vakıflar ve gönüllü kuruluşlarca hayat boyu öğrenme kurumlarının iş birliğinde özel öğretim kurumları mevzuatı dışında açılacak kurslarda yönetim, eğitim, öğretim, üretim, rehberlik, gözetim ve denetime ilişkin usul ve esasları düzenlemek olduğu belirtilmiştir.
Yönetmeliğin "Çok amaçlı salonlar" başlıklı 14. maddesinde, "(1) Kurumların bünyesinde, yarışma, konser, toplantı, tiyatro, panel, sergi, seminer ve benzeri etkinliklerin düzenlenmesi amacıyla binanın durumu dikkate alınarak çok amaçlı salonlar oluşturulabilir.
(2) Kurumlara ait çok amaçlı salon ve müştemilatı, eğitim öğretim faaliyetlerinden artakalan zamanlarda kişi veya kuruluşların etkinliklerine ücret karşılığında tahsis edilebilir. Tahsis işlemleri, döner sermayesi olan kurumlarda döner sermaye işletmesi kapsamında, döner sermayesi olmayan kurumlarda Millî Eğitim Bakanlığı Okul-Aile Birliği Yönetmeliği hükümlerine göre yapılır.
(3) Tahsis işlemlerinde; siyasi partiler, dernekler ve vakıfların talepleri mülki idare amirince değerlendirilir, uygun görüldüğü takdirde tahsis yapılır. Salonun dışındaki yerlere afiş, pankart ve benzeri tanıtım/duyuru araçları asılamaz.
(4) Tahsis işlemlerinde ilgili kurum müdürlüğü ve tahsis talebinde bulunan kişi veya kurum ve kuruluşlar arasında iş birliği belgesi hazırlanır. Tahsis süresince doğan zarar, salonun tahsis edildiği kişi veya kuruluştan en kısa sürede tazmin edilir." hükmü yer almıştır.
"Müdürün görev, yetki ve sorumlulukları" başlıklı 19. maddesinin (a) bendinde, "Eğitim öğretim yılı başlamadan önce personelin iş bölümünü yaparak personele yazılı olarak bildirmek, yetkili kurul, komisyon ve ekipleri oluşturmak, öğretmenlerin de görüşlerini alarak okutacakları dersler ile atölye, laboratuvar ve işletmelere ilişkin görevlerin dağılımını yapmak, aylık karşılığı ders görevini dolduramayan öğretmenler ile boş geçen dersleri süresi içerisinde millî eğitim müdürlüğüne bildirmek, öğretim programları ile eğitim öğretimle ilgili kaynakların kurumda bulundurulmasını sağlamak."; (d) bendinde, "Eğitim öğretim çalışmalarını etkili, verimli duruma getirmek ve geliştirmek, sorunlara çözüm üretmek için öğretmenler kurulunu, alan/dal, atölye, tesis ve laboratuvar şeflerini, sınıf, zümre ve rehberlik öğretmenlerini toplantıya çağırmak, zümre öğretmenleri arasında eş güdümü sağlamak amacıyla zümre başkanları ile toplantılar yapmak, bu kurulların kararlarını onayladıktan sonra uygulamaya koymak ve gerektiğinde üst makama bildirmek." müdürün görev yetki ve sorumlulukları arasında sayılmıştır.
"Müdür yardımcılarının görev, yetki ve sorumlulukları" başlıklı 20. maddesinin (z) bendinin altında yer alan (ll) bendinde "Müdür tarafından verilen görevin gerektirdiği diğer görev ve sorumlulukları yerine getirmek." ; "Öğretmenlerin görevleri ve sorumlulukları" başlıklı 21. maddesinin 1. fıkrasının (z) bendinin altında yer alan (çç) bendinde "Amirleri tarafından verilen görevin gerektirdiği diğer görev ve sorumlulukları yerine getirmek." düzenlemelerine yer verilmiştir.
"Öğretmenlerin nöbet görevi" başlıklı 22. maddesinin 1. fıkrasında; öğretmenlerin, nöbet çizelgesine göre nöbet tutacakları ve nöbetlerde aşağıdaki esaslara uyulacağı belirtildikten sonra (a) bendinde, "Kurumun imkân ve koşulları dikkate alınarak nöbetlerini en iyi şekilde yapabilmelerini sağlamak için öğretmenlere derslerinin olmadığı veya en az olduğu günlerde nöbet görevi verilir." yolunda düzenleme yapılmıştır.
Yönetmeliğin 33. maddesinde; "Kurumlarda; eğitim öğretim, yönetim ve üretim etkinliklerinin verimliliğini sağlamak, kurum, çevre, sektör iş birliğini gerçekleştirmek, yerel yönetimler ve sivil toplum örgütlerinin her türlü desteğini almak ve iş birliği yapmak amacıyla kurullar, komisyonlar ve ekipler oluşturulur." hükmü yer almış, "Öğretmenler kurulu" başlıklı 39. maddesinde de; öğretmenler kurulunun, kurumun öğretmen ve eğitici personelinden oluşacağı, ders yılı başı ve sonu ile okul müdürünün gerekli gördüğü diğer zamanlarda ve belirlenen gündemle toplanacağı hükme bağlanmıştır.
"Haftalık ders dağıtımı" başlıklı 67. maddesinin 1. fıkrasında ise, "Yönetici ve öğretmenlerin aylık karşılığı ve ücretli okutacakları dersleri gösteren haftalık ders dağıtım çizelgesi yönetimce hazırlanır ve ilgililere tebliğ edilir." hükmüne yer verilmiştir.
11/04/2018 tarih ve 30388 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Kurumları Yönetmeliği'nin:
14. maddesinin 3. fıkrasında "sendikalara" yer verilmemesi suretiyle tesis edilen eksik düzenlemenin iptali istemi yönünden;
Dava konusu Yönetmeliğin ''Çok amaçlı salonlar'' başlıklı 14. maddesinin 1. ve 2. fikralarında; Kurumların bünyesinde, yarışma, konser, toplantı, tiyatro, panel, sergi, seminer ve benzeri etkinliklerin düzenlenmesi amacıyla binanın durumu dikkate alınarak çok amaçlı salonların oluşturulabileceği belirtilmiş ve kurumlara ait çok amaçlı salon ve müştemilatın, eğitim öğretim faaliyetlerinden artakalan zamanlarda kişi veya kuruluşların etkinliklerine ücret karşılığında tahsis edilebileceği kurala bağlanmıştır.
Anılan kural gereği, kuruluş tanımı içerisinde yer alacak olan sendikalara, ''Çok amaçlı salonlar''ın faaliyetleri kapsamında tahsis edilmesine engel bir durum bulunmamaktadır. Madde metninde açıkça sendikalara ibaresine yer verilmemiş olması bu hakkın kullanımına engel değildir.
Kaldi ki davalı idare de savunmasında, sendikaların çok amaçlı salonları kiralamalarında herhangi bir engel bulunmadığı, bu haktan sendikaların da yararlanabileceği açıkça ifade edilmiş bulunmaktadır.
Bu bağlamda madde hükmünde sözü edilen hususa ilişkin eksik düzenlemenin varlığından söz etme imkanı bulunmamaktadır.
20. maddesinin (z) bendinin altında yer alan (ll) bendinin, iptali istemi yönünden;
"Müdür yardımcılarının görev, yetki ve sorumlulukları" başlıklı 20. maddesinin (z) bendinin altında yer alan (ll) bendinde "Müdür tarafından verilen görevin gerektirdiği diğer görev ve sorumlulukları yerine getirmek." çümlesinden kastın, kurumsal işbölümü çerçevesinde yürütülecek olan kamu hizmetinin gerektirdiği görev ve iş olduğu konusunda bir duraksama bulunmamaktadır. Başta Anayasa olmak üzere, kamu personeli mevzuatımız, hiçbir kamu görevlisine görevin gerektirdiği ödev ve sorumluluklar dışında amirin kendi insiyatifi doğrultusunda özel ya da başka saiklerle iş yaptırmasına izin vermediği konusunda herhangi bir duraksama bulunmamaktadır.
Bu çereçevede, söz konusu düzenlemeden amacın, müdür yardımcılarının görevleri ile ilgili olarak madde metninde sayılanların dışında görevin gerektirdiği benzer diğer görev ve sorumlulukların da açıkta bırakılmaması amacına yönelik genel bir ifade olduğu anlaşılmaktadır.
Bu bağlamda, söz konusu düzenlemede hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmaktadır.
21. maddesinin 1. fıkrasının (z) bendinin altında yer alan (çç) bendinin, iptali istemi yönünden;
Üst maddede de müdür yardımcıları konusunda yapılan değerlendirme; "Öğretmenlerin görevleri ve sorumlulukları" başlıklı 21. maddesinin 1. fıkrasının (z) bendinin (çç) alt bendinde yer alan "Amirleri tarafından verilen görevin gerektirdiği diğer görev ve sorumlulukları yerine getirmek." maddesi bakımından da geçerlidir.
22. maddesinin (a) bendinde yer alan "öğretmenlere derslerinin olmadığı" ibaresinin iptali istemi yönünden;
Eğitim ve öğretimin bir parçası olan nöbet görevinin daha iyi bir şekilde yürütülmesi, ders görevinin öğrenciye daha faydalı bir şekilde yerine getirilmesine engel teşkil etmemesi bakımından nöbetçi öğretmenlik görevinin derslerinin olmadığı ya da az olduğu günlere denk getirilmesini öngören Yönetmelik hükmünde kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırı bir durum bulunmamaktadır.
67. maddesinin 1. fıkrasında "öğretmenler kurulunda görüşülmesi" hususuna yer verilmemesi suretiyle tesis edilen eksik düzenlemenin iptali istemi yönünden;
Yönetmeliğin, yukarıda belirtilen müdürün görev, yetki ve sorumluluklarını düzenleyen 19. maddesinin (a) ve (d) bentleri, 33. maddesi ile "Öğretmenler kurulu" başlıklı 39. maddesindeki düzenlemelerin birarada değerlendirilmesinden, öğretmenler kurulunda okuldaki bütün eğitim ve öğretim işlerini kapsayan hemen her hususun görüşüleceğinin düzenlendiği, yine öğretmenler kurulunun Yönetmelikte düzenlenen toplantı zamanları dışında da toplanmasına imkan sağlanarak tartışılması istenen konuların kurul gündemine taşınmasının amaçlandığı anlaşılmaktadır.
Haftalık ders dağıtım çizelgesinin öğretmenler kurulunda görüşülmesinin, çizelgenin öğretmenler kurulunda tartışılarak değerlendirilmesi imkanını sağlayacağı, aksi durumda okul müdürünün, öğretmenler kurulunda görüşülmesine de gerek kalmadan çizelgeyi doğrudan onaylayıp, uygulamaya koymak suretiyle bu konuda tek yetkili haline geleceği ve öğretmenlerin ders dağıtımından kendilerine yapılan tebliğ ile haberdar olacakları görüldüğünden, haftalık ders dağıtım çizelgesi konusunda öğretmenler kurulunu devre dışı bırakan maddede, öğretmenler kurulunda görüşülmesine yer verilmemesi nedeniyle hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Kurumları Yönetmeliği'nin; 67. maddesinin 1. fıkrasında "öğretmenler kurulunda görüşülmesi" hususuna yer verilmemesi suretiyle tesis edilen eksik düzenlemenin iptaline; diğer hükümlerin iptali istemlerinin ise reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci ve İkinci Dairelerince 2575 sayılı Yasaya 3619 sayılı Yasayla eklenen Ek 1 maddesi hükmü uyarınca birlikte yapılan toplantıda işin gereği görüşüldü.

İNCELEME VE GEREKÇE:
İlgili mevzuat:
Anayasa'nın 124. maddesinde; Cumhurbaşkanı, bakanlıklar ve kamu tüzelkişileri, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabilecekleri kuralı yer almıştır. Anayasanın aktarılan hükmü ve normlar hiyerarşisi bağlamında, bir yasa hükmüne dayalı olarak hazırlanan yönetmelikler ile yasa hükümlerine açıklık getirilmesi ve yasa hükümlerinin uygulamaya geçirilmesi amaçlanmaktadır.
10/07/2018 tarih ve 30474 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin "Milli Eğitim Bakanlığı" başlıklı onuncu bölümünde düzenlenen "Görevler" başlıklı 301. maddesinde; "Milli Eğitim Bakanlığının görev ve yetkileri şunlardır.
a) Okul öncesi, ilk ve orta öğretim çağındaki öğrencileri bedenî, zihnî, ahlakî, manevî, sosyal ve kültürel nitelikler yönünden geliştiren ve insan haklarına dayalı toplum yapısının ve küresel düzeyde rekabet gücüne sahip ekonomik sistemin gerektirdiği bilgi ve becerilerle donatarak geleceğe hazırlayan eğitim ve öğretim programlarını tasarlamak, uygulamak, güncellemek; öğretmen ve öğrencilerin eğitim ve öğretim hizmetlerini bu çerçevede yürütmek ve denetlemek,
b) Eğitim ve öğretimin her kademesi için ulusal politika ve stratejilerin belirlenmesi amacıyla gerekli çalışmaları yapmak, uygulamak, uygulanmasını izlemek ve denetlemek, ortaya çıkan yeni hizmet modellerine göre güncelleyerek geliştirmek,
c) Eğitim sistemini yeniliklere açık, dinamik, ekonomik ve toplumsal gelişimin gerekleriyle uyumlu biçimde güncel teknik ve modeller ışığında tasarlamak ve geliştirmek,
ç) Eğitime erişimi kolaylaştıran, her vatandaşın eğitim fırsat ve imkânlarından eşit derecede yararlanabilmesini teminat altına alan politika ve stratejilerin geliştirilmesi amacıyla çalışmalar yapmak, belirlenen politikaları uygulamak, uygulanmasını izlemek ve koordine etmek,
d) Kız öğrencilerin, engellilerin ve toplumun özel ilgi bekleyen diğer kesimlerinin eğitime katılımını yaygınlaştıracak politika ve stratejilerin geliştirilmesi amacıyla gerekli çalışmaları yapmak, belirlenen politikaları uygulamak ve uygulanmasını koordine etmek,
e) Özel yetenek sahibi kişilerin bu niteliklerini koruyucu ve geliştirici özel eğitim ve öğretim programlarını tasarlamak, uygulamak ve uygulanmasını koordine etmek,
f) Yükseköğretim kurumları dışındaki eğitim ve öğretim kurumlarını açmak, açılmasına izin vermek ve denetlemek,
g) Yurtdışında çalışan veya ikamet eden Türk vatandaşlarının eğitim ve öğretim alanındaki ihtiyaç ve sorunlarına yönelik çalışmaları ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği içinde yürütmek,
ğ) Yükseköğretim dışında kalan ve diğer kurum ve kuruluşlarca açılan örgün ve yaygın eğitim ve öğretim kurumlarının denklik derecelerini belirlemek, program ve düzenlemelerini hazırlamak,
h) Yükseköğretimin millî eğitim politikası bütünlüğü içinde yürütülmesini sağlamak için, 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu ile Bakanlığa verilmiş olan görev ve sorumlulukları yerine getirmek,
ı) Kanunlarla ve Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle verilen diğer görevleri yapmak." düzenlemesi yer almaktadır.
1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu'nun "Genel amaçlar" başlıklı 2. maddesinin 3. fıkrasında; "İlgi, istidat ve kabiliyetlerini geliştirerek gerekli bilgi, beceri, davranışlar ve birlikte iş görme alışkanlığı kazandırmak suretiyle hayata hazırlamak ve onların, kendilerini mutlu kılacak ve toplumun mutluluğuna katkıda bulunacak bir meslek sahibi olmalarını sağlamak" genel amaçlar arasında sayılmış olup; "Eğitim hakkı" başlıklı 7. maddesinde; "İlköğretim görmek her Türk vatandaşının hakkıdır. İlköğretim kurumlarından sonraki eğitim kurumlarından vatandaşlar ilgi, istidat ve kabiliyetleri ölçüsünde yararlanırlar." hükmüne yer verilmiştir.
11/04/2018 tarih ve 30388 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Kurumları Yönetmeliği'nin "Amaç ve kapsam" başlıklı 1. maddesinde; "(1) Bu Yönetmeliğin amacı, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı hayat boyu öğrenme kurumlarının kuruluş, görev, yönetim, eğitim, öğretim ve işleyişi hakkındaki yöntem ve ilkeler ile diğer resmi ve özel kurum ve kuruluşlar, belediyeler, meslek kuruluşları, dernekler, vakıflar ve gönüllü kuruluşlarca hayat boyu öğrenme kurumlarının iş birliğinde özel öğretim kurumları mevzuatı dışında açılacak kurslarda yönetim, eğitim, öğretim, üretim, rehberlik, gözetim ve denetime ilişkin usul ve esasları düzenlemektir." hükmü; "Dayanak" başlıklı 2. maddesinde; "(1) Bu Yönetmelik, 5/1/1961 tarihli ve 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu, 14/6/1973 tarihli ve 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu, 16/6/1983 tarihli ve 2841 sayılı Zorunlu İlköğrenim Çağı Dışında Kalmış Okuma-Yazma Bilmeyen Vatandaşların, Okur-Yazar Duruma Getirilmesi veya Bunlara İlkokul Düzeyinde Eğitim-Öğretim Yaptırılması Hakkında Kanun, 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu, 30/5/1997 tarihli ve 573 sayılı Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine dayanılarak hazırlanmıştır." hükmü; "Çok amaçlı salonlar" başlıklı 14. maddesinde; "(1) Kurumların bünyesinde, yarışma, konser, toplantı, tiyatro, panel, sergi, seminer ve benzeri etkinliklerin düzenlenmesi amacıyla binanın durumu dikkate alınarak çok amaçlı salonlar oluşturulabilir.
(2) Kurumlara ait çok amaçlı salon ve müştemilatı, eğitim öğretim faaliyetlerinden artakalan zamanlarda kişi veya kuruluşların etkinliklerine ücret karşılığında tahsis edilebilir. Tahsis işlemleri, döner sermayesi olan kurumlarda döner sermaye işletmesi kapsamında, döner sermayesi olmayan kurumlarda Milli Eğitim Bakanlığı Okul-Aile Birliği Yönetmeliği hükümlerine göre yapılır.
(3) Tahsis işlemlerinde; siyasi partiler, dernekler ve vakıfların talepleri mülki idare amirince değerlendirilir, uygun görüldüğü takdirde tahsis yapılır. Salonun dışındaki yerlere afiş, pankart ve benzeri tanıtım/duyuru araçları asılamaz. (Eksik düzenlendiği iddia edilen fıkra)
(4) Tahsis işlemlerinde ilgili kurum müdürlüğü ve tahsis talebinde bulunan kişi veya kurum ve kuruluşlar arasında iş birliği belgesi hazırlanır. Tahsis süresince doğan zarar, salonun tahsis edildiği kişi veya kuruluştan en kısa sürede tazmin edilir.
yer almaktadır."
Yine anılan Yönetmeliğin, "Müdür yardımcılarının görev, yetki ve sorumlulukları" başlıklı 20. maddesinde, müdür yardımcılarının görev, yetki ve sorumlulukları düzenlenmiş olup; müdür yardımcılarının, müdür tarafından verilen görevin gerektirdiği diğer görev ve sorumlulukları yerine getireceği; "Öğretmenlerin görevleri ve sorumlulukları" başlıklı 21. maddesinde öğretmenlerin görev ve sorumlulukları düzenlenerek; öğretmenlerin, amirleri tarafından verilen görevin gerektirdiği diğer görev ve sorumlulukları yerine getireceği; "Öğretmenlerin nöbet görevi" başlıklı 22. maddesinde, öğretmenlerin, nöbet çizelgesine göre nöbet tutatacağı, öğretmenlerin, kurumun imkan ve koşulları dikkate alınarak nöbetlerini en iyi şekilde yapabilmelerini sağlamak için öğretmenlere derslerinin olmadığı veya en az olduğu günlerde nöbet görevi verileceği; "Haftalık ders dağıtımı" başlıklı 67. maddesinin dava konusu halinde ise; yönetici ve öğretmenlerin aylık karşılığı ve ücretli okutacakları dersleri gösteren haftalık ders dağıtım çizelgesinin yönetimce hazırlanacağı ve ilgililere tebliğ edileceği belirtilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME
11/04/2018 tarih ve 30388 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Kurumları Yönetmeliği'nin 14. maddesinin 3. fıkrasının "sendikalara" yer verilmemesi nedeniyle tesis edilen eksik düzenlendiği iddiası yönünden yapılan inceleme:
Anılan Yönetmeliğin, "Tanımlar" başlıklı 3. maddesinde; hayat boyu öğrenme kurumlarının; Genel Müdürlüğe bağlı hayat boyu öğrenme faaliyetlerini düzenleyen halk eğitimi merkezi, olgunlaşma enstitüsünü ve açık öğretim okulları; açık öğretim okullarının; uzaktan eğitim teknolojilerini uygulayarak ortaokul, lise, imam hatip lisesi, meslek lisesi ile kurs ve sertifika program eğitimlerini veren okullarını; olgunlaşma enstitüsünün; kültürel değerleri ve geleneksel sanatları araştıran, özelliklerini bozmadan geliştiren, arşivleyen, gelecek kuşaklara aktaran, ulusal ve uluslararası alanlarda tanıtımını sağlayan, bünyesinde araştırma, tasarım, tanıtım ve pazarlama birimleri bulunabilen, sanatsal ağırlıklı eğitim ve üretim çalışmalarını birlikte sürdüren, kurs programları ve her türlü yatay ve dikey geçişlere elverişli denklik programları uygulayarak belge almayı sağlayan eğitim kurumlarını; yaygın eğitimin; Örgün eğitim yanında veya dışında düzenlenen eğitim faaliyetlerinin tümünü; hayat boyu öğrenmenin; bireysel, toplumsal ve istihdam ile ilgili bir yaklaşımla bireyin bilgi, beceri ve yetkinliklerini geliştirmek amacıyla örgün eğitimin dışında hayatı boyunca katıldığı her türlü öğrenme etkinliklerini tanımladığı ifade edilmiştir.
Yine, Yönetmeliğin, "Kurumların kuruluşu ve görevleri" başlıklı 5. maddesinde; "(1) Yerleşim birimi ve çevresinin gelişmişlik düzeyi, iş gücü ve istihdam durumu, eğitim ihtiyacı göz önüne alınarak il ve ilçelerde hayat boyu öğrenme kurumlarının açılması, kapatılması ve hayat boyu öğrenme kurumlarına ad verilmesi ile ilgili iş ve işlemler, 24/6/2017 tarihli ve 30106 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Kurum Açma, Kapatma ve Ad Verme Yönetmeliği ve ilgili diğer mevzuat hükümlerine göre yapılır.
(2) Bu kurumlar;
a) Halk eğitimi merkezlerinden,
b) Olgunlaşma enstitülerinden,
c) Açık öğretim okullarından, oluşur.
..." kuralına yer verilmiştir.
4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu'nun "İşyeri sendika temsilcileri ve sendika işyeri temsilcileri" başlıklı 23. maddesinde, kamu işvereni, yönetim ve hizmetin işleyişini engellemeyecek biçimde sendika temsilcilerine çalışma saatleri içinde ve dışında görevlerini yapabilmeleri için imkanlar ölçüsünde kolaylıklar sağlayacağı kurala bağlanmış olup; anılan hüküm uyarınca12/06/2003 tarih ve 25136 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 2003/37 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanununun Uygulanmasından Doğacak İhtilafların Çözümüne Dair Başbakanlık Genelgesinde, 4688 sayılı Kanunun 23'üncü maddesinin son fıkrası hükmü gereğince, sendika işyeri temsilcilerine yer tahsisi ve ilan panosu temininin fiziki imkanlar çerçevesinde; kamu kurum ve kuruluşlarının toplantı veya konferans salonlarının ise uygun olması halinde işyeri sendikal faaliyetleri için sendikalara tahsisi konusunda gerekli kolaylıkların sağlanacağı belirtilmiştir.
Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Kurumları Yönetmeliğinin "Çok amaçlı salonlar" başlıklı 14. maddesinde; "(1) Kurumların bünyesinde, yarışma, konser, toplantı, tiyatro, panel, sergi, seminer ve benzeri etkinliklerin düzenlenmesi amacıyla binanın durumu dikkate alınarak çok amaçlı salonlar oluşturulabilir.
(2) Kurumlara ait çok amaçlı salon ve müştemilatı, eğitim öğretim faaliyetlerinden artakalan zamanlarda kişi veya kuruluşların etkinliklerine ücret karşılığında tahsis edilebilir. Tahsis işlemleri, döner sermayesi olan kurumlarda döner sermaye işletmesi kapsamında, döner sermayesi olmayan kurumlarda Milli Eğitim Bakanlığı Okul-Aile Birliği Yönetmeliği hükümlerine göre yapılır.
(3) Tahsis işlemlerinde; siyasi partiler, dernekler ve vakıfların talepleri mülki idare amirince değerlendirilir, uygun görüldüğü takdirde tahsis yapılır. Salonun dışındaki yerlere afiş, pankart ve benzeri tanıtım/duyuru araçları asılamaz. (Eksik düzenlendiği iddia edilen fıkra)
(4) Tahsis işlemlerinde ilgili kurum müdürlüğü ve tahsis talebinde bulunan kişi veya kurum ve kuruluşlar arasında iş birliği belgesi hazırlanır. Tahsis süresince doğan zarar, salonun tahsis edildiği kişi veya kuruluştan en kısa sürede tazmin edilir." düzenlemesi yer almaktadır.
Davacı Sendika tarafından, dava konusu Yönetmeliğin 14. maddesinin 3. fıkrasında "sendikalara" yer verilmeyerek eksik düzenlendiği ileri sürülmekte ise de; yukarıda yer alan düzenlemelerden de anlaşıldığı üzere; kurumlara ait çok amaçlı salon ve müştemilatının, eğitim öğretim faaliyetlerinden artakalan zamanlarda kişi veya kuruluşların etkinliklerine ücret karşılığında tahsis edilebileceği, kurumlara ait çok amaçlı salon ve müştemilatının sendikalara tahsisini engelleyen bir hükme yer verilmediği görülmektedir.
Bu itibarla; anılan düzenlemenin üst norm hükümlerine, hukuka ve mevzuata uygun olduğu anlaşıldığından, bu kısım yönünden davanın reddi gerekmektedir.
11/04/2018 tarih ve 30388 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Kurumları Yönetmeliği'nin 20. maddesinin 1. fıkrasının (ll) bendi ile 21. maddesinin 1. fıkrasının (çç) bendi yönünden yapılan inceleme:
Dava konusu Yönetmeliğin, 20. maddesinde, müdür yardımcılarının görev, yetki ve sorumlulukları düzenlenmiş olup; müdür yardımcılarının, müdür tarafından verilen görevin gerektirdiği diğer görev ve sorumlulukları yerine getireceği; 21. maddesinde öğretmenlerin görev ve sorumlulukları düzenlenerek; öğretmenlerin, amirleri tarafından verilen görevin gerektirdiği diğer görev ve sorumlulukları yerine getireceği hüküm altına alınmıştır.
Davacı Sendika tarafından, dava konusu düzenlemelerde muğlak ve ucu açık ifadeye yer verildiği, maddelerin iyi niyetli olmayan müdürler ve amirler tarafından tehdit unsuru olarak kullanılabileceği, dolayısıyla mobbing uygulamasına yasal zemin oluşturacağı ileri sürülmektedir.
Anayasa'nın, 124. maddesinde; Cumhurbaşkanlığı, bakanlıklar ve kamu tüzelkişileri, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabilecekleri kuralı yer almıştır. Anayasanın aktarılan hükmü ve normlar hiyerarşisi bağlamında, bir yasa hükmüne dayalı olarak hazırlanan yönetmelikler ile yasa hükümlerine açıklık getirilmesi ve yasa hükümlerinin uygulamaya geçirilmesi amaçlanır.
Kanun koyucu tarafından idareye tanınan düzenleme yetkisinin başta kamu yararı olmak üzere hizmet gereklerine, hukuk devleti, hukuk güvenliği ve kazanılmış haklara riayet ilkelerine uygun olarak kullanılması gerekmektedir.
Kamu yararı kavramı, tüm devlet organlarının işlem ve eylemlerinin genel nitelikteki amacını ve aynı zamanda nedenini oluşturmakta, çeşitli hak ve özgürlükler açısından bir sınırlama nedeni niteliği de taşımakta olup, bu kavram genel bir ifadeyle bireysel, özel çıkarlardan ayrı ve bunlara üstün olan toplumsal yararı ifade etmektedir.
Bu bağlamda; hayatın olağan akışı içerisinde gelişen ve değişen koşullar, teknolojide yaşanan hızlı gelişmeler ve çeşitlenen toplum ihtiyaçları dikkate alındığında, hizmetin gerekleri doğrultusunda, kamu yararı gereği müdür yardımcısı ve öğretmenlerin Yönetmelikte sayılan görevlerinin dışında kalmak suretiyle yasalara uygun olarak yapması gereken bir hizmetin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, dava konusu düzenlemelerde hukuka ve üst normlara aykırılık bulunmamaktadır.
Bu itibarla; anılan kısım yönünden davanın reddi gerekmektedir.
Öte yandan, Anayasa'nın "Kanunsuz emir" başlıklı 137. maddesi uyarınca, kamu hizmetlerinde herhangi bir sıfat ve suretle çalışmakta olan kimsenin, üstünden aldığı emri, yönetmelik, tüzük, kanun veya Anayasa hükümlerine aykırı görmesi halinde yerine getirmeyeceği ve bu aykırılığı o emri verene bildireceği; ancak, üstünün emrinde ısrar etmesi ve bu emrini yazı ile yenilemesi halinde emrin yerine getirileceği, bu halde de, emri yerine getirenin sorumlu olmayacağı hükmü karşısında; müdür yardımcısı ve öğretmenlere müdür tarafından verilen görevin gerektirdiği diğer görev ve sorumlulukların yönetmelik, tüzük, kanun veya Anayasa hükümlerine aykırı olamayacağı tabiidir.
11/04/2018 tarih ve 30388 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Kurumları Yönetmeliği'nin 22. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde yer alan, "öğretmenlere derslerinin olmadığı" ibaresi yönünden yapılan inceleme:
1739 sayılı Kanun'un "Yürütme, gözetim ve denetim" başlıklı 56. maddesinde eğitim ve öğretim hizmetinin, bu kanun hükümlerine göre Devlet adına yürütülmesinden, gözetim ve denetiminden Milli Eğitim Bakanlığı'nın sorumlu olduğu belirtilmiştir.
439 sayılı Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Yüksek ve Orta Dereceli Okullar Öğretmenleri ile İlkokul Öğretmenlerinin Haftalık Ders Saatleri İle Ek Ders Ücretleri Hakkında Kanun'un Ek-1. maddesinde; anaokullarında, anasınıflarında, yetiştirme yurtlarında, okuma yazma kurslarında, gezici köy kurslarında görevli öğretmenler ile ilköğretim kurumlarında görevli sınıf öğretmenlerinin aylıkları karşılığında haftada 18 saat, branş öğretmenlerinin 15 saat ders okutmakla yükümlü olduğu, bunlara; kanun, tüzük, yönetmelik ve eğitim programlarında verilen görevlerin yerine getirilebilmesi için zorunlu olarak ek ders görevi verildiği, ikinci fıkrasında ise belirtilen kurumlarda öğretmen ve yönetici olarak görev alanlarla diğer eğitim kurumlarında ve Milli Eğitim Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatında görev alanlardan kimlerin zorunlu ek ders görevi alacağı ve haftalık çalışmalarının ne kadarının zorunlu ek ders görevinden sayılacağı; birden fazla sınıf okutan öğretmenlere verilecek haftalık zorunlu ders görevinin sayısı, öğretmen ve yöneticilere haftada verilecek zorunlu ek ders sayısı ve diğer hususların 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 89 uncu maddesi hükümleri uyarınca düzenleneceği kuralına yer verilmiştir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "Ders görevi" başlıklı 89. maddesinde ise "Her derecedeki eğitim ve öğretim kurumları ile Üniversite ve Akademi (Askeri Akademiler dahil), okul, kurs veya yaygın eğitim yapan kurumlarda ve benzeri kuruluşlarda öğretmen veya öğretim üyesi bulunmaması halinde öğretmenlere, öğretim üyelerine veya diğer memurlara veyahut açıktan atanacaklara ücret ile ek ders görevi verilebilir. Ücretle okutulacak ders saatlerinin sayısı, ders görevi alacakların nitelikleri ve diğer hususlar ilgili Bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulunun kararı ile tespit olunur.", 99. maddesinde "Memurların haftalık çalışma süresi genel olarak 40 saattir. Bu süre Cumartesi ve Pazar günleri tatil olmak üzere düzenlenir. Ancak bu kanuna, özel kanunlara, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerine veya bunlara dayanılarak çıkarılacak yönetmeliklerle, kurumların ve hizmetlerin özellikleri dikkate alınmak suretiyle farklı çalışma süreleri tespit olunabilir" düzenlemesine yer verilmiştir.
439 sayılı Kanun ile verilen yetkiye dayanılarak hazırlanan 16.12.2006 tarihli ve 26378 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Bakanlar Kurulu Kararı'nın 1. maddesinde bu kararın amacının Millî Eğitim Bakanlığının yönetici, öğretmen, uzman ve usta öğreticileri ile diğer görevlilerinin aylık ve ek ders ücreti karşılığında okutacakları ve okutmuş sayılacakları haftalık ders saatlerinin sayısını, ders görevi alacakların niteliklerini ve diğer hususları düzenlemek olduğu, 5. maddesinde kapsama dâhil örgün ve yaygın eğitim kurumlarında görevli okul öncesi ve sınıf öğretmenlerinin haftada 18 saat ders okutmakla yükümlü olduğu, bu yükümlülüğün öncelikle alanlarında, alanlarında ders bulunmayanlara ise ihtiyaç hâlinde ve istekleri üzerine alanları dışında ders görevi verilmek suretiyle yerine getirildiği, 6. maddesinin ikinci fıkrasında ise kapsama dâhil örgün ve yaygın eğitim kurumlarında görevli olup, aylık karşılığı ders görevini tamamlayan okul öncesi ve sınıf öğretmenleri ile okuma-yazma kurs öğretmenlerinin aylık karşılığı okutmak zorunda oldukları ders saati dışında ilgili mevzuatına göre fiilen okuttukları her ders saatinin zorunlu ek ders görevi sayıldığı, ancak, bu şekilde verilecek ek ders görevinin haftada, okul öncesi öğretmenlerinden anaokulları ile kız teknik öğretim okul ve kurumları bünyesindeki uygulama sınıflarında görevli olanlar için bir sınıfta bir öğretmenle tam gün eğitim yapılması şartına bağlı olarak 24 saati, diğer ana sınıflarında görevli öğretmenler ile sınıf ve okuma yazma kurs öğretmenleri için 12 saati geçemeyeceği düzenlemesine yer verilmiştir.
Hukukumuzda, idarenin düzenleme yetkisi konu bakımından sınırlandırılmamıştır. İdareler bir kanuna dayanmak ve varsa düzenleyici işlemin bir üst normuna uygun olmak şartıyla düzenleme yapabilmektedir. Anayasanın 124 üncü maddesine göre ise; yönetmelikler, kanunların uygulanmasını sağlamak ve bunlara aykırı olmamak şartıyla çıkarılabilmektedir.
Ancak; idarelere takdir yetkisi tanınmakla birlikte, bu yetkinin sınırsız kullanımı da söz konusu değildir. İdareler; eşitlik, kamu yararı, hizmet gerekleri, hak ve nesafet ilkelerine göre takdir yetkisini kullanmakla yükümlüdürler.
Davacı Sendika tarafından düzenlemenin, “Angarya yasaktır” ilkesinin ihlali niteliğinde olduğu, ayrıca bu çalışmalar için bir ücret öngörülmediği iddia edilmekte olup; davalı idarece, öğretmenlerin nöbet görevini mesai saatleri içerisinde ifa ettikleri, dolayısıyla nöbet görevinin eğitim öğretim faaliyetinin ayrılmaz bir parçası olduğu savunulmaktadır.
Eğitim ve öğretim hizmetlerinin etkin, verimli, sağlıklı ve güvenli bir şekilde yürütülmesini sağlamak amacıyla idareler tarafından bir takım önlemlerin alınması ve kuralların konulması gerektiği tabiidir.
Bu bağlamda, okullarda eğitim-öğretimin öğrenciler için gerek fiziki; gerekse duygusal gelişimine uygun olarak yürütülmesinde okul yöneticilerine ve öğretmenlere ciddi görevler düşmektedir.
Dava konusu düzenlemeyle öğretmenlerin nöbet günlerine yönelik olarak; kurumun imkan ve koşulları dikkate alınarak nöbetlerini en iyi şekilde yapabilmelerini sağlamak için öğretmenlere derslerinin olmadığı veya en az olduğu günlerde nöbet görevi verileceği kurala bağlanmıştır.
Burada, düzenlemeyle, gerek öğretmenlerin görev ve sorumluluklarını gereği gibi yerine getirebilmelerine imkan sağlamak gerekse eğitim öğretim hizmetinin etkin ve verimli şekilde sunulmasını sağlamak amacıyla seçenekli şekilde nöbet planlaması yapılabilmesine olanak sağlandığı görülmektedir.
Dolayısıyla, eğitim öğretim faaliyetleri devam ederken, hayatın olağan akışı içerinde, günün koşullarına göre, öğretmenlerin nöbet planlaması yapılarak nöbet çizelgeleri oluşturulacak olup; çizelge hazırlanırken, nöbet görevini ifa edecek öğretmenin yoğun olmadığı günlerin tercih edilmesi; hem eğitim öğretim hizmetleri sırasında denetim ve gözetim görevinin yerine getirilmesi hem de öğretmenin yoğun iş yükü altında çalışmasınının engellenmesi için, nöbet çizelgesinin, öğretmenin ders saatinin az olduğu ya da hiç olmadığı günde planlanması hizmet gereğidir.
Bu itibarla; Yönetmeliğin, öğretmenlere nöbet görevi verilmesinin esaslarını düzenleyen 22. maddesiyle, 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu'nun 56. maddesinde belirtilen eğitim öğretim hizmetinin yürütülmesi, gözetim ve denetim görevi çerçevesinde, Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı yaygın eğitim kurumlarındaki eğitim ve öğretimin kalitesinin arttırılması, öğrencilerin ders saatleri dışında denetim ve gözetiminin sağlanması ve bu suretle öğrencilerin güvenliğinin sağlanmasının amaçlandığı anlaşılmakta olup; nöbet görevinin, öğretmenliğin asli görevi ve eğitimin bir parçası olması, mesai ve ders saatleri içinde yapılan bir görev olması nedeniyle fazla çalışma kapsamında değerlendirilmesinin mümkün olmadığı da dikkate alındığında, bu hali ile söz konusu düzenlemenin kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun olduğu, düzenlemede hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Bu durumda; kamu yararı ile hizmet gereklerine ve üst norm hükümlerine uygun olan dava konusu düzenleme yönünden davanın reddi gerekmektedir.
11/04/2018 tarih ve 30388 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Kurumları Yönetmeliği'nin 67. maddesinin 1. fıkrasında "öğretmenler kurulunda görüşülmesi" hususuna yer verilmemesi nedeniyle tesis edilen eksik düzenlendiği iddiası yönünden yapılan inceleme:
Yönetmeliğin, "Müdürün görev, yetki ve sorumlulukları" başlıklı 19. maddesinin (a) bendinde, "Eğitim öğretim yılı başlamadan önce personelin iş bölümünü yaparak personele yazılı olarak bildirmek, yetkili kurul, komisyon ve ekipleri oluşturmak, öğretmenlerin de görüşlerini alarak okutacakları dersler ile atölye, laboratuvar ve işletmelere ilişkin görevlerin dağılımını yapmak, aylık karşılığı ders görevini dolduramayan öğretmenler ile boş geçen dersleri süresi içerisinde millî eğitim müdürlüğüne bildirmek, öğretim programları ile eğitim öğretimle ilgili kaynakların kurumda bulundurulmasını sağlamak."; (d) bendinde, "Eğitim öğretim çalışmalarını etkili, verimli duruma getirmek ve geliştirmek, sorunlara çözüm üretmek için öğretmenler kurulunu, alan/dal, atölye, tesis ve laboratuvar şeflerini, sınıf, zümre ve rehberlik öğretmenlerini toplantıya çağırmak, zümre öğretmenleri arasında eş güdümü sağlamak amacıyla zümre başkanları ile toplantılar yapmak, bu kurulların kararlarını onayladıktan sonra uygulamaya koymak ve gerektiğinde üst makama bildirmek." müdürün görev yetki ve sorumlulukları arasında sayılmıştır.
Yönetmeliğin 33. maddesinde; "Kurumlarda; eğitim öğretim, yönetim ve üretim etkinliklerinin verimliliğini sağlamak, kurum, çevre, sektör iş birliğini gerçekleştirmek, yerel yönetimler ve sivil toplum örgütlerinin her türlü desteğini almak ve iş birliği yapmak amacıyla kurullar, komisyonlar ve ekipler oluşturulur." hükmü yer almış, "Öğretmenler kurulu" başlıklı 39. maddesinde de; öğretmenler kurulunun, kurumun öğretmen ve eğitici personelinden oluşacağı, ders yılı başı ve sonu ile okul müdürünün gerekli gördüğü diğer zamanlarda ve belirlenen gündemle toplanacağı hükme bağlanmıştır.
Yönetmeliğin, yukarıda belirtilen müdürün görev, yetki ve sorumluluklarını düzenleyen 19. maddesinin (a) ve (d) bentleri, 33. maddesi ile "Öğretmenler kurulu" başlıklı 39. maddesindeki düzenlemelerin birarada değerlendirilmesinden, öğretmenler kurulunda okuldaki bütün eğitim ve öğretim işlerini kapsayan hemen her hususun görüşüleceğinin düzenlendiği, yine öğretmenler kurulunun Yönetmelikte düzenlenen toplantı zamanları dışında da toplanmasına imkan sağlanarak tartışılması istenen konuların kurul gündemine taşınmasının amaçlandığı anlaşılmaktadır.
Haftalık ders dağıtım çizelgesinin öğretmenler kurulunda görüşülmesinin, çizelgenin öğretmenler kurulunda tartışılarak değerlendirilmesi imkanını sağlayacağı, aksi durumda okul müdürünün, öğretmenler kurulunda görüşülmesine de gerek kalmadan çizelgeyi doğrudan onaylayıp, uygulamaya koymak suretiyle bu konuda tek yetkili haline geleceği ve öğretmenlerin ders dağıtımından kendilerine yapılan tebliğ ile haberdar olacakları görüldüğünden, haftalık ders dağıtım çizelgesi konusunda öğretmenler kurulunu devre dışı bırakan maddede, öğretmenler kurulunda görüşülmesine yer verilmemesi nedeniyle hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Bu itibarla; dava konusu düzenlemenin eksik düzenleme nedeniyle iptali gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
11/04/2018 tarih ve 30388 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Kurumları Yönetmeliği'nin
1. "Çok amaçlı salonlar" başlıklı 14. Maddesinin 3. Fıkrası yönünden davanın REDDİNE,
2. "Müdür yardımcılarının görev, yetki ve sorumlulukları" başlıklı 20. maddesinin 1. fıkrasının (ll) bendi ile "Öğretmenlerin görevleri ve sorumlulukları" başlıklı 21. maddesinin 1. fıkrasının (çç) bendi yönünden davanın REDDİNE,
3. "Öğretmenlerin nöbet görevi" başlıklı 22. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde yer alan, "öğretmenlere derslerinin olmadığı" ibaresi yönünden davanın REDDİNE,
4. "Haftalık ders dağıtımı" başlıklı 67. maddesinin 1. fıkrasında "öğretmenler kurulunda görüşülmesi" hususuna yer verilmemesi nedeniyle tesis edilen eksik düzenleme yönünden İPTALİNE,
5. Dava kısmen ret; kısmen iptal ile sonuçlandığından ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam … TL yargılama giderinin 1/2'si tutarı olan … TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına; kalan … TL'nin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
6. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca … TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesi,
7. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca … TL vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesi,
8. Posta giderleri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra istemi halinde davacıya iadesine,
9. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere,
17/05/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.