Danıştay 6. Daire 2019/1589 Esas 2022/5741 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/1589
Karar No : 2022/5741

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ...Büyükşehir Belediye Başkanlığı/...
VEKİLİ : Av. ...

DİĞER DAVALI İDARE : ...Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : .... İdare Mahkemesinin ...tarihli, E:..., K:...sayılı kısmen davanın reddi, kısmen dava konusu işlemin iptaline ilişkin kararının iptale ilişkin kısmına yönelik istinaf başvurusunu reddeden ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Sakarya ili, Karapürçek ilçesi, Büyük Karapürçek Mahallesi, 360 parsel sayılı taşınmazın da içinde bulunduğu 45 numaralı düzenlenme bölgesi olarak belirlenen alanda, 3194 sayılı Kanunun 18. maddesi ve 2981 sayılı Kanunun Ek-1. maddesi uyarınca parselasyon yapılmasına ilişkin Sakarya Büyükşehir Belediye Encümenin ...tarihli, ...sayılı kararı ile dayanağı Karapürçek Belediye Meclisinin ...tarihli, ...sayılı kararıyla onaylanan 1/1000 ölçekli uygulama imar planının ve Sakarya Büyükşehir Belediye Meclisinin ...tarihli, ...sayılı kararı ile onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planının iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesince verilen ...tarihli, E:..., K:...sayılı kararda; yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi üzerine düzenlenen raporun dosyadaki bilgi ve belgelerle birlikte değerlendirilmesinden, uyuşmazlık konusu taşınmazın büyük kısmının imar planlarında 10 metrelik yolda kaldığı, bu yolun sürekliliği olan bir taşıt yolu olduğu, ulaşım şeması açısından şehircilik ilkelerine aykırı bir durum bulunmadığı, öngörülen sosyal-teknik donatı alanlarının nüfus değerleri için yeterli olduğu ve mahalle merkezi oluşturacak şekilde bir arada planlandığı bu nedenle imar planlarının şehircilik ilkelerine uygun olduğu, parselasyon işlemine dahil edilen ve DOP alınmayan parsellerin tamamına yakın bir kısmının daha önceden 3194 sayılı İmar Kanununun 15. ve 16.maddelerine göre yola terk/ifraz işlemi sonucu oluştukları, bu parsellerin yapmış oldukları terk oranlarının dava konusu düzenleme işleminde belirlenen DOP oranından az olduğu, bu durumda dava konusu düzenleme işleminde DOP kesilen diğer parseller aleyhine bir durum ortaya çıkarıldığı bu nedenle parselasyon işleminin hukuka aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu imar planları hukuka uygun bulunarak davanın reddine, parselasyon işlemine ilişkin kısım ise hukuka aykırı bulunarak dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının parselasyon işleminin iptaline ilişkin kısmının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : İfraz ve terklerin yapıldığı parsellerden DOP alınıp alınmayacağının idarenin insiyatifine bırakıldığı, taşınmaz maliklerinin bu yönde bir taleplerinin olmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacıların taşınmazlarının bulunduğu alanda Karapürçek Belediye Encümeninin ...tarihli, ...sayılı kararı ile parselasyon yapma yetkisi Sakarya Büyükşehir Belediyesine devredilmiş, Sakarya Büyükşehir Belediye Encümeninin ...tarihli, ...sayılı kararı ile davaya konu alanda 3194 sayılı Kanunun 18. maddesi ve 2981 sayılı Kanunun Ek-1. maddesi uyarınca parselasyon yapılmış, bunun üzerine parselasyon işlemi ve dayanağı 1/5000 ölçekli nazım imar planı ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planının iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 2. maddesinde, idari dava türleri arasında idarî işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlâl edilenler tarafından açılan iptal davaları sayılmıştır.
3194 sayılı İmar Kanununun 18. maddesinin işlem tarihinde yürürlükte olan halinde; "İmar hududu içinde bulunan binalı veya binasız arsa ve arazileri malikleri veya diğer hak sahiplerinin muvafakatı aranmaksızın, birbirleri ile, yol fazlaları ile, kamu kurumlarına veya belediyelere ait bulunan yerlerle birleştirmeye, bunları yeniden imar planına uygun ada veya parsellere ayırmaya, müstakil, hisseli veya kat mülkiyeti esaslarına göre hak sahiplerine dağıtmaya ve re'sen tescil işlemlerini yaptırmaya belediyeler yetkilidir... " hükmü, 19. maddesinde de; "İmar planlarına göre parselasyon planları yapılıp, belediye ve mücavir alan içinde belediye encümeni, dışında ise il idare kurulunun onayından sonra yürürlüğe girer. Bu planlar bir ay müddetle ilgili idarede asılır... " hükmü yer almaktadır.
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun "Büyükşehir, İlçe ve İlk Kademe Belediyelerinin Görev ve Sorumlulukları" başlıklı 7. maddesinin, 1 fıkrasının (b) bendinde; çevre düzeni plânına uygun olmak kaydıyla, büyükşehir belediye ve mücavir alan sınırları içinde 1/5.000 ile 1/25.000 arasındaki her ölçekte nazım imar plânını yapmak, yaptırmak ve onaylayarak uygulamak; büyükşehir içindeki belediyelerin nazım plâna uygun olarak hazırlayacakları uygulama imar plânlarını, bu plânlarda yapılacak değişiklikleri, parselasyon planlarını ve imar ıslah plânlarını aynen veya değiştirerek onaylamak ve uygulanmasını denetlemek; nazım imar plânının yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde uygulama imar plânlarını ve parselasyon plânlarını yapmayan ilçe ve ilk kademe belediyelerinin uygulama imar plânlarını ve parselasyon plânlarını yapmak veya yaptırmak, anılan Kanun'un 7/c maddesinde; kanunlarla büyükşehir belediyesine verilmiş görev ve hizmetlerin gerektirdiği proje, yapım, bakım ve onarım işleriyle ilgili her ölçekteki imar plânlarını, parselasyon plânlarını ve her türlü imar uygulamasını yapmak ve ruhsatlandırmak, 20.7.1966 tarihli ve 775 sayılı Gecekondu Kanununda belediyelere verilen yetkileri kullanmak büyükşehir belediyesinin görev, yetki ve sorumlulukları arasında sayılmaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdare Hukukunun bilinen ilkelerinden olan kanunilik ilkesi, idarelerin yasalarla kurulması, yasalardan yetki alması, yasalar çerçevesinde ve yasalara aykırı olmamak koşuluyla işlemlerde bulunabilmesini ifade etmektedir. Bu ilkenin gereği olarak yetkili idarenin ve yetki devrine imkan veren hususların yasayla belirlenmesi gerekir. Bir makam ya da organın idari işlem yapma yetkisini başka bir makam veya organa devretmesi yetki düzenini değiştireceğinden yetki devri yapılabilmesi için de açık yasal dayanak gerekmektedir.
Olayda, öncelikle dava konusu işlemi yapma yetkisinin hangi belediyeye ait olduğunun tespiti gerekmektedir. Bu bağlamda yukarıdaki yasa hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; imar planlarına uygun olarak parselasyon yapma ve onaylama yetkisinin ilçe belediyesine ait olduğu, 5216 sayılı Kanunun 7. maddesinin, 1. fıkrasının, (b) bendi uyarınca, ilçe belediyelerin onayladıkları parselasyon planlarını büyükşehir belediyesine göndermesi gerektiği, anılan maddenin (c) bendinde ise, (b) bendinden farklı bir husus belirtilerek özel olarak kanunlarla büyükşehir belediyesine verilmiş görev ve hizmetlerin gerektirdiği proje, yapım, bakım ve onarım işleriyle ilgili her ölçekteki imar plânları ile parselasyon işlemlerini yapma ve onaylama yetkisinin düzenlendiği dolayısıyla, parselasyon işlemlerinin ilçe belediyesince yapılıp onaylanacağı ve ardından büyükşehir belediyesinin onayına sunulacağı kanunla düzenlendiğinden ve ilçe belediyesinin bu yetkisini büyükşehir belediyesine devredeceğine yönelik herhangi bir yasal düzenleme bulunmadığından büyükşehir belediyesince doğrudan yapılıp onaylanan parselasyon işleminde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Bu durumda dava konusu işlemin iptaline ilişkin kararda sonucu itibariyle isabetsizlik görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle kısmen reddine, kısmen dava konusu işlemin iptaline yönelik Mahkeme kararının iptale ilişkin kısmına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki .... İdari Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı temyize konu kararının yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın .... İdare Mahkemesine gönderilmesine, 17/05/2022 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.