Danıştay 7. Daire 2019/5629 Esas 2022/2130 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/5629
Karar No : 2022/2130

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı adına
… Gümrük Müdürlüğü
VEKİL : Av. …

KARŞI TARAF(DAVACI) : …
VEKİLİ : Av….

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: Davacı adına 2017 yılında tescilli 30 adet muhtelif tarih ve sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı "taze muz" ticari tanımlı eşyanın kıymetinin yurt dışı gider gösterilmesi suretiyle referans kıymete yükseltilerek beyanı üzerine ödenen gümrük vergilerinin yurt dışı gidere isabet eden kısmının geri verilmesi istemiyle yapılan başvuruların reddine dair kararlara vaki itirazların reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; Mahkemelerince verilen 05/02/2019 tarihli ara kararı ile davalı idareden mezkur serbest dolaşıma giriş beyannameleri için referans kıymet hesaplanması, referans kıymet ile faturadaki satış bedeli yöntemine göre beyan edilen kıymet belirtilerek fazladan beyan edilen referans kıymete isabet eden gümrük vergisine ilişkin olarak düzenlenecek tablo ile birlikte bu hususlara ait tüm bilgi ve belgelerin ibrazının istenildiği, ara kararına cevaben davalı idarece gönderilen yazı ve eki hesaplama tablosunun incelenmesinden, davacı tarafından beyan edilen yurt dışı giderin tamamının referans kıymet olmadığı yolunda davalı idarece bir tespitte bulunulmadığı ve davacı tarafından ithalat işlemleri esnasında başkaca bir yurt dışı giderin de yapılmadığı açık olduğundan, yurt dışı giderin tamamının referans kıymete dayalı beyan olduğundan bahisle fazladan tahsil edilen gümrük vergilerinin geri verilmesi istemi üzerine tesis edilen davalı idare işleminin iptali ile fazladan ödenen toplam 739.643,00 TL tutarındaki gümrük vergilerinin tahsil tarihinden itibaren işletilecek 3095 sayılı Kanun'da öngörülen yasal faiziyle birlikte davacıya iadesine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı adına tescilli muhtelif tarih ve sayılı serbest dolaşıma giriş beyannameleri muhteviyatı eşyalara ilişkin yurt dışı giderin davacı tarafından özgür iradeyle beyan edildiği, davacının beyanı dikkate alınarak söz konusu vergilerin hesaplandığı, davaya konu eşyanın kıymetini ortaya koyacak bilgi ve belgelerin davacı tarafından idareye ibraz edilmediği, davanın davacı tarafından asaleten açıldığı, davacı vekilinin sonradan vekalet sunduğu ancak bunun ötesinde davayla ilgili başka bir işlem yapmadığı, vekalet ücretine hükmedilmemesinin gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Davalı idarece dosyaya sunulan beyanname bazında referans kıymet ve fatura kıymetin karşılaştırma tablosunun dikkate alınmak suretiyle karar verilmesi gerektiğinden, temyize konu kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden, ilk derece mahkemesince 05/02/2019 tarihinde verilen ara kararına cevaben davalı idarece gönderilen yazı ve eki hesaplama tablosunun incelenmesinden, beyanname bazında referans kıymet ile fatura kıymetinin karşılaştırıldığı, bunun neticesinde bir kısım beyannamelerde, fatura kıymetinin referans kıymetten fazla olduğundan iade edilecek vergi bulunmadığı, bir kısım beyannamelerde ise referans kıymetin fatura kıymetinden yüksek olduğu, görülmüş olup, her bir beyanname için hesaplanan referans kıymete isabet eden vergilerin iade edilmesi gerekmekte olup, anılan ara kararı üzerine davalı idarece gönderilen cevap yazısı ve eki belgelerinin dikkate alınması suretiyle beyanname bazında iade edilmesi gereken vergilerin tespitinin yapılarak hüküm kurulması icap ettiğinden, istemin özeti bölümünde yazılı gerekçeyle verilen iptale ilişkin karara yönelik istinaf isteminin reddine dair kararda hukuki isabet görülmemiştir.
Öte yandan, davalı idarenin, davacı lehine vekalet ücretine hükmedilemeyeceğine ilişkin iddiasının da yeniden verilecek kararda göz önünde bulundurulacağı açıktır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kabulüne,
2…. Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Daireye gönderilmesine,
4. 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 13. maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü uyarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere, yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 17/05/2022 tarihinde kesin olarak oyçokluğuyla karar verildi.



(X).KARŞI OY :

Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, ilk derece mahkemesi kararına yönelik istinaf isteminin reddine ilişkin kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte bulunmadığından, temyiz isteminin reddedilerek kararın onanması gerektiği oyuyla, Daire kararına katılmıyorum.



(XX).KARŞI OY :
Gümrük mevzuatımıza göre, gümrük vergileri de genel olarak diğer vergilerde olduğu gibi beyana dayalıdır. Bu beyanın doğruluğunun idarece muayene sırasında, denetleme veya teslimden sonra kontrol edilebileceği 4458 sayılı Gümrük Kanunu ve Gümrük Yönetmeliğinde düzenlenmiştir. Gümrük idaresinin kendisine yapılan beyanın gerçekliği ve doğruluğu konusunda yapılacak incelemede kullanılmakta ve beyanın ayrıntılı olarak incelenmesine gerek olup olmadığı yönünden yol gösterici olamak üzere, belli ürün gruplarına yönelik olarak asgari fiyat belirlenmesi halinde "referans fiyat" tan söz edilmektedir. Bu bağlamda, beyan edilen kıymet referans fiyatın altında ise beyanın ayrıntılı olarak incelenmesine ve kıymet araştırmasına gidilerek eşyanın gerçek kıymetinin tespiti yapılmaktadır.
Dosya içeriğinden, idarenin referans fiyat uygulamasına tabi eşyaya ilişkin daha düşük fatura bedeline tabi ithal edilmek istenen ürünün, ithalatını gerçekleştirmek amacıyla beyannameye yurt dışı gider adı altında ithalatçının kendi iradesiyle gider göstermek suretiyle referans fiyatın üstünde beyanda bulunulduğu, bu durumda matrah referans fiyat üzerinde kalmakla, kıymet araştırmasının yapılması engellenmekle içinde neleri ihtiva ettiği ve ne kadarının gerçekten yurt dışı gider olduğu, ne kadarının referans fiyata ulaşmak için arttırıldığı bilinmeyen yurt dışı giderler, eşyanın kıymetinin araştırılmasını etkisiz kılmak amacıyla kullanılmakta ve daha sonra fazladan ödendiği ileri sürülen vergilerin 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 211. maddesi uyarınca geri verilmesinin istenildiği işbu davalarda ikrar edilmekle anlaşılmaktadır.
Aynı Kanunun 61. maddesinin 3. fıkrasında beyanın bağlayıcılığının esas olduğu yönündeki emredici hüküm karşısında yurt dışı gider olmaksızın kasten yapılan matrah arttırıcı beyan sebebiyle iade taleplerinin yerine getirilemeyeceği 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 211. maddesinin 1. fıkrasında "...kanunen ödenmemesi veya tahakkuk ettirilmemesi gereken gümrük vergileri ilgili kişinin kasten yaptığı bir tahrifat sonucunda ödenmiş veya tahakkuk ettirilmişse..." şeklinde açıkça emredici hüküm olarak yer alan düzenleme ve herkesin haklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken uymak zorunda olduğu ve hakkın açıkça kötüye kullanılmasının hukuk düzenince korunmayacağına ilişkin 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 2. maddesinde düzenlenen dürüstlük kuralının herkes ve her hukuki durum için geçerli olması, kanun ve sözleşmeden doğan tüm hakların kullanımında uygulama alanı bulması göz önüne alındığında ve Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulu’nun 02/07/1966 tarih ve E:1965/13, K:1966/6 sayılı kararı gereği iade talebinin reddi gerektiğinden davalı idarenin temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararına yönelik istinaf istemini reddeden bölge idare mahkemesi kararının bu gerekçeyle bozulması gerektiği oyu ile, karara katılmıyorum.