Danıştay 6. Daire 2018/2348 Esas 2022/5733 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2018/2348
Karar No : 2022/5733


TEMYİZ EDEN (DAVALILAR) : 1- … Büyükşehir Belediye Başkanlığı/…
VEKİLİ : Av. … 2- … Belediye Başkanlığı/…
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACILAR) : 1- … 2- …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Sakarya ili, Adapazarı ilçesi, … Mahallesi … ada, … parsel sayılı taşınmaza ilişkin imar durumu ve yapı ruhsatı verilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin … tarihli, … sayılı Adapazarı Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğü işlemi ile dayanağı Adapazarı İlçesi Kent Merkezi 1/1000 ölçekli Revizyon Uygulama İmar Planına ait 1. sayılı plan notu değişikliğinin onaylanmasına ilişkin Sakarya Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararı ve bu kararların dayanağı Sakarya Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararının iptali istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı kararda; dava konusu1 … tarihli, … sayılı belediye meclisi kararıyla hmax ve emsal değerlerinin revize edilerek değiştirildiği, değiştirilen hmax ve emsal değerlerin yapı kullanma izin belgesi almış veya yapı ruhsatı alarak inşaata başlamış yapılarda uygulanmayacağı, sadece boş parsellerde yapılacak binalarda uygulanacağının karara bağlandığı, bu durumun mevcut veya inşaatına başlamış yapılar ile inşaatına yeni başlanacak yapılar arasında eşitsizliğe neden olacağı, anılan kararda hakkaniyete, eşitlik ilkesine, nesafet kurallarına ve hukuka uyarlık bulunmadığı, ayrıca Adapazarı Kent Merkezi 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planının Sakarya Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararı dayanak alınarak hazırlandığı, iptali istenilen plan notunun anılan meclis kararındaki kurallar dikkate alınarak düzenlendiği, bu nedenle Adapazarı Kent Merkezi 1/1000 ölçekli Revizyon Uygulama İmar Planı plan notlarının özel hükümler kısmında bulunan 1. sayılı plan notu değişikliğini onaylayan Sakarya Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararının da hukuka aykırı olduğu, ruhsat değişikliği talebine ilişkin ise çekme mesafeleri, binanın statik durumu ve diğer kriterler açısından inceleme yapılmaksızın Belediyesi Başkanlığının … tarihli, … sayılı işlemiyle başvurunun reddinde de hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI :
Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından; dava konusu plan notunun Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliğinde verilen yetkiye istinaden hazırlandığı, mevcut yapılar ile ilgili düzenlemeler getirildiği ileri sürülmektedir.
Adapazarı Belediye Başkanlığı tarafından; davanın süresinde açılmadığı, dava konusu işlemlerin Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanlığının … tarihli, … sayılı kararı üzerine tesis edildiği, aynı işlemin iptali istemiyle açılan davalarda farklı gerekçelerle iptal kararı verildiği, eşitlik ilkesine aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ … 'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Sakarya ili, Adapazarı ilçesi, … Mahallesi … ada, … parsel sayılı taşınmaza ilişkin olarak Adapazarı Belediye Başkanlığınca 17/05/2013 tarihinde ayrık nizam 2 kat olarak yapı ruhsatı verilmiş, davacılar tarafından bu yapı ruhsatına bağlı olarak inşaata başlanılmış, Sakarya Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararı ile ilçe belediyelerinin 1/1000 ölçekli uygulama imar planları ve plan notlarında değişiklik yapılmasına ilişkin genel bir karar alınmış, anılan meclis kararının D) ve E) bentlerinde; ek tabloda belirtilen hmax ve emsal değerlerinin boş parsellerde yapılacak binalarda uygulanması, ek tabloda belirtilen h max ve emsal değerlerinin tamamlanmış veya yapımı devam eden binalarda uygulanmamasına karar verilmiş, daha sonra Sakarya Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarih ve … sayılı kararı ile onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planına dayalı olarak Adapazarı İlçesi Kent Merkezi 1/1000 ölçekli Revizyon Uygulama İmar Planı Adapazarı Belediye Meclisince kabul edilmiş, bu plan ile dava konusu taşınmazın bulunduğu alanın yapılaşma koşulları ayrık nizam 2 kattan ayrık nizam 3 kata çıkarılmış, Sakarya Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararıyla daha önce … tarihli, … sayılı kararda kabul edilen D) ve E) bentlerinde getirilen şartlar değiştirilerek kat artışının tamamlanmış veya yapımı devam eden binalarda uygulanmayacağına ilişkin plan notu eklenerek anılan plan onaylanmış sonrasında davacı tarafından 21/08/2015 tarihinde Adapazarı Belediyesine kat artışı talebinde bulunulmuş, dava konusu Adapazarı Belediye Başkanlığı'nın … tarih ve … sayılı işlemi ile Sakarya Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarih ve … sayılı işlemi neden olarak gösterilerek talebin reddedilmesi üzerine bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanununun 7/b maddesinde, büyükşehir belediyesinin görevleri arasında "Çevre düzeni planına uygun olmak kaydıyla, büyükşehir belediye ve mücavir alan sınırları içinde 1/5.000 ile 1/25.000 arasındaki her ölçekte nazım imar planını yapmak, yaptırmak ve onaylayarak uygulamak büyükşehir içindeki belediyelerin nazım plana uygun olarak hazırlayacakları uygulama imar planlarını, bu planlarda yapılacak değişikleri, parselasyon planlarını ve imar ıslah planlarını aynen veya değiştirerek onaylamak ve uygulanmasını denetlemek; nazım imar planının yürürlüğe girdiği tarihten bir yıl içinde uygulama imar planlarını ve parselasyon planlarını yapmayan ilçe ve ilk kademe belediyelerinin uygulama imar planlarını ve parselasyon planlarını yapmak veya yaptırmak." hükmü yer almaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlığın Sakarya Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararına yönelik kısmının incelenmesinden;
Yukarıda yer verilen kanun maddesinde planlama süreci ve büyükşehir belediyesinin yetkisi belirlenmiştir. Bu doğrultuda 1/5000 ile 1/25000 arasındaki ölçeklerde nazım imar planlarının büyükşehir belediyelerince yapılacağı, ancak uygulama imar planlarının yapım yetkisi ve görevinin ilçe belediyelerine ait olduğu açıktır. Uygulama imar planlarında büyükşehir belediyerinin yetkisi ilçe belediyelerince yapılan uygulama imar planını aynen veya değiştirerek onaylamak ve uygulanmasını denetlemekten ibarettir. Bu durumun tek istisnası ise nazım imar planının yürürlüğe girdiği tarihten bir yıl içinde ilçe ve ilk kademe belediyelerince uygulama imar planlarının yapılmaması halinde büyükşehir belediyelerince uygulama imar planlarının yapılması veya yaptırılması durumudur. Dava konusu işleme bakıldığında büyükşehir belediye meclisinin, bütün ilçeleri kapsayacak şekilde 1/1000 ölçekli uygulama imar planında ve plan notunda değişiklik yapılması yönünde bir karar aldığı dolayısıyla yukarıda açıklanan plan yapım sürecine riayet edilmediği açıktır. Kaldı ki yetkisinde olmamakla beraber alanın deprem bölgesi olduğu, burada getirilen kat artışının uygun olup olmadığı konusunda bir araştırma yapılmadığı da görülmektedir.
Bu itibarla, anılan işlemde yetki yönünden hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna ulaşıldığından işlemin iptaline karar veren İdare Mahkemesi kararına ilişkin istinaf başvurusunu reddeden temyize konu Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararında sonucu itibariyle isabetsizlik görülmemiştir.
Uyuşmazlığın … tarihli, … sayılı Adapazarı Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğü işlemi ile bu işleme dayanak teşkil eden Adapazarı İlçesi Kent Merkezi 1/1000 ölçekli Revizyon Uygulama İmar Planına ait 1. Sayılı plan notunun onaylanmasına ilşikin Sakarya Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararına yönelik kısmının incelenmesinden;
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalıların temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının Sakarya Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararına yönelik kısmının yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA, diğer kısmının ONANMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesine gönderilmesine, 17/05/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.