(...Davacı vekili, müvekkilinin dava dışı İMKB ile yaptığı sözleşme uyarınca temin ettiği borsa verilerini anında elektronik ortamda müşterilere transfer işi ile iştigal eden bir şirket olduğunu, müvekkili çalışanlarınca yazılmış işin mahiyetine uygun yazılım ve programlarla çalıştıklarını, bu program ve yazılımların müvekkili şirkette daha önce çalışıp ayrılan kişilerce aynı faaliyet alanında kurulan davalı şirket tarafından kullanılmak üzere girişimde bulunulduğunu öğrendiklerini, müvekkilinin faaliyet alanı olan veri dağıtım alanında hizmet vermek için İMKB’na başvuruda bulunduklarının öğrenildiğini, davalı şirketin kurucularından Fuat E.’nin kardeşi olan ve müvekkili şirkette yazılım müdürü olarak çalıştıktan sonra işten ayrılan Murat E.’nin bilgisayarında müvekkile ait yazılım programlarının davalı lehine geliştirilmesine yönelik çalışmalar yapıldığının noter vasıtası ile tespit edildiğini, müvekkili şirketin eski çalışanları ve denetçileri olan bazı kişilerin davalı şirkette çalışmaya başladıklarını, müvekkili şirkete TMSF tarafından el konulmasından 12 gün sonra davalı şirketin İMKB’na aynı faaliyet için başvurmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, müvekkili şirkete ait yazılım programlarının müvekkili şirketin önceki çalışanları tarafından izinsiz şekilde kopya edilerek şirket dışına çıkarılıp davalı şirketin kullanımına sunulmasının ve davalı şirketçe kullanılmasının haksız rekabet yarattığını ileri sürerek, haksız rekabetin tespiti ve men’i talep ve dava etmiş, birleşen davaya cevabında, davanın reddini savunmuştur.

Davalı, birleşen davanın davacısı şirket vekili, asıl davaya cevabında, davacının iddialarının gerçeği yansıtmadığını, davacının dava konusu yazılım üzerinde hak sahibi olduğunu   kanıtlaması  gerektiğini,  davacının  tek  taraflı  olarak  yaptırdığı  noter  tespitinin müvekkili aleyhine delil olamayacağını, davacının ihtiyati tedbir taleplerinin reddedildiğini, müvekkili şirketin kuruluşundan itibaren yazılım programı geliştirmek için çalıştığını savunarak, asıl davanın reddini istemiş, birleşen dava dilekçesinde ise davacı karşı davalı P. AŞ’nin müvekkili şirketin piyasaya girmesini engellemek amacıyla müşteriler ve İMKB nezdinde girişimlerde bulunduğunu, P. A.Ş’nin eski çalışanlarınca aşırılan program ve verilerin müvekkilince kullanıldığı yönünde asılsız iddialar ile müvekkilinin itibarını zedeleyici, çalışma imkanlarını olumsuz şekilde etkileyecek isnatlarda bulunduğunu, müvekkilinin İMKB ile sözleşme imzalamasını engellemek için mahkemelerden tedbir talep ederek haksız rekabet yarattığını ileri sürerek, haksız rekabetin tespiti ve menini, hükmün ilanını talep ve dava etmiştir.

Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamına göre, davacı şirket tarafından kullanılan “BDP line” isimli yazılım programı ile davalı şirketin ürünü olan “matriks” adlı programlar arasındaki benzerliğin “chartBDP.ocx” bileşeninden ibaret olduğu, bu bileşenin ise davacı şirketin ürünü olmayıp dava dışı B. Data Paz. A.Ş. tarafından geliştirilen bir program olduğu, lisans hakkının davacı şirkete verildiğine dair bir kayda rastlanmadığı, bu bileşenin davalı tarafından kullanılmasına izin verme yetkisinin davacı şirkete ait olmayıp dava dışı B.Data Paz. A.Ş’ye ait olduğu, bu bileşenin davalının ürününün güncel sürümünde kullanılmadığı, ürünün geneli açısından düşünüldüğünde bu bileşenin önemli bir etkinliğe sahip olmadığı, davacının “BDP line”adlı programı için geliştirilen “chartBDP.ocx” adlı bileşenin davalı şirketin “Matriks” adlı ürününde kullanılmasının haksız rekabet oluşturmayacağı, aksi halde dahi dava konusu ürün dava dışı bir firma tarafından üretildiği için davacının davalı aleyhine dava açma hakkı bulunmadığı, birleşen dava yönünden de davalı P. A.Ş’nin davacı M. A.Ş aleyhine müşteriler nezdinde kötüleyici beyanda bulunduğuna, davacının piyasaya girmesini engelleyici davranışlarda bulunduğuna dair yeterli delil sunulmadığı, ihtiyati tedbir taleplerinde ve İMKB’na verilen yazıda davacıyı kötüleme amacına yönelik hareket edilmediği, davacı açısından zarar tehlikesi yaratılmadığı, davalının eylemlerinin haksız rekabet yaratmadığı gerekçesiyle asıl ve birleşen davaların reddine dair tesis edilen karar, asıl davanın davacısı vekilinin temyizi üzerine, Dairemizce onanmıştır.

Asıl davanın davacısı vekili, karar düzeltme isteminde bulunmuştur.

Asıl ve birleşen dava, haksız rekabetin tespiti, önlenmesi ve diğer fer’i taleplere ilişkindir.

Mahkemece yazılı gerekçe ile asıl davanın da reddine karar verilmiştir. Davacı-birleşen davanın davalısı vekili, davalı-birleşen davanın davalısının ticari faaliyetlerinde müvekkilinin hak sahibi olduğu yazılımı izinsiz şekilde kullandığını, eylemin haksız rekabet teşkil ettiğini ileri sürmüştür. Düzenlenen bilirkişi raporlarında davacı-birleşen davanın davalısının hak sahibi olduğunu ileri sürdüğü ‘BDP Line’ ibareli yazılımın ‘ChartBDP.ocx’ ibareli bileşenin, davalı-birleşen davanın davalısı şirketin ‘Matriks’ ibareli yazılımının iki ayrı sürümünde kullanıldığı ve bu bileşenin davalı yazılımında önemli bir etkinliğe sahip olmadığı tespitlerine yer verilmiştir. Ayrıca, davacı-birleşen davanın davalısı yazılımına herkesin ulaşamayacağı ve internet yoluyla elde edilemeyeceği de belirtilmiştir. Mahkemece, bu ürünün davalı yazılımında önemli bir etkinliğe sahip olmadığı, kaldı ki, anılan bileşenin davacıya değil, dava dışı B.Data Paz. A.Ş’ne ait olduğu, davacının izin verme yetkisinin bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TTK’nun 56. maddesinde haksız rekabet, ekonomik rekabetin objektif iyi niyet kurallarına aykırı her türlü suiistimali olarak tanımlanmıştır. Anılan Kanun"un 57. maddesinde de haksız rekabet halleri örnek olarak sayılmış, bir sınırlama getirilmemiştir. TTK’nun 56. maddesindeki tanım, geniş bir alanı kapsamaktadır. Yasa koyucu, anılan düzenlemelerle bir yandan rakiplerin ekonomik çıkarlarını korumak amacı taşırken, diğer yandan da sağlıklı ve kurallara dayalı ekonomik yapının ortaya çıkması ve korunmasını hedeflemiştir.

Somut olayda davacı-birleşen davanın davalısı hak sahibi olduğunu iddia ettiği yazılımla ilgili bu yazılımı satın aldığı dava dışı B. Data Paz. A.Ş ile yapılan sözleşmeyi ibraz ederek bilirkişi raporuna itiraz etmiştir. Anılan sözleşmenin 6 ncı maddesinde davacı-birleşen davanın davalısının dava dışı Boğaziçi firmasına işbu sözleşme kapsamında devir alacağı Ek-1 müşterileri nedeniyle KDV hariç 300.000 USD ödeyeceği, bu bedelin 100.000 USD’nin uyuşmazlık konusu ‘BDPLine’ programının yazılım telif ücreti olarak ödeneceği kararlaştırılmıştır. Anılan sözleşme hükmü değerlendirildiğinde davacının hak sahibi olduğunu iddia ettiği yazılım programının mali haklarını satın aldığı anlaşılmaktadır. Mali hak sahibi sıfatı bulunan davacı-birleşen davalının, yazılımın izinsiz şekilde kullanılması halinde, hak sahibi sıfatıyla haksız rekabetin tespiti, kullanımın önlemesi gibi davaları açmak yetkisine sahip olduğunun kabulü gerekir. Öte yandan, davacının yazılımının bir bileşeni olan ‘ChartBDP.oxc’ ibareli bileşenin davalı-birleşen davalının yazılımında kullanıldığı da çekişmesizdir. Davacı-birleşen davanın davalısı bu kullanıma izin vermediği gibi yazılım sahibi olduğu ileri sürülen dava dışı firmadan satın alındığı veya onun izniyle bir kullanımın olduğu hususu da savunulup, kanıtlanmamıştır. Ayrıca, haksız rekabetin varlığı için, anılan bileşenin yazılıma katkısının öneminin az veya çok olmasının bir etkisi de bulunmamaktadır.

Bu durum karşısında, yukarıda açıklanan hususlar çerçevesinde asıl dava bakımından taraf kanıtlarının değerlendirilmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile asıl davanın reddi yönünde hüküm kurulması doğru görülmemiş, Dairemizin 21.03.2011 tarih, 2009/10609 Esas-011/2947 karar sayılı onama kararının kaldırılarak mahkeme kararının asıl dava yönünden bozulması gerekmiştir...)

gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

                HUKUK GENEL KURULU KARARI

Hukuk Genel Kurulu’nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

Dava, haksız rekabetin tespiti ve önlenmesi  istemine ilişkindir.

Mahkemece, davacı şirket tarafından kullanılan “BDP line” isimli yazılım programı ile davalı şirketin kullandığı programlar arasındaki benzerliğin “chartBDP.ocx” bileşeninden ibaret olduğu, bu bileşenin ise davacı şirketin ürünü olmayıp dava dışı B. Data Paz. A.Ş. tarafından geliştirilen bir program olduğu, lisans hakkının davacı şirkete devredildiğine dair bir kaydın bulunmadığı, davacı programının geneli açısından bu bileşenin önemli bir etkinliğe sahip olmadığı, bu nedenle davacının programı için geliştirilen “chartBDP.ocx” adlı bileşenin davalı şirketin “Matriks” adlı ürününde kullanılmasının haksız rekabet oluşturmayacağı, ayrıca; dava konusu ürün dava dışı bir firma tarafından üretildiği için davacının davalı aleyhine dava açma hakkının bulunmadığı, birleşen dava yönünden ise; iddiaya konu eylemlerinin haksız rekabet oluşturmadığı gerekçesiyle asıl ve birleşen davaların reddine karar verilmiştir.

Davacı-birleşen davada davalı vekilinin temyizi üzerine karar, Özel Daire"ce yukarıda başlık bölümünde gösterilen nedenlerle bozulmuştur.

Yerel Mahkemece, önceki kararda direnilmiş; hükmü temyize davacı-birleşen davada davalı  vekili getirmiştir.

Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; dava konusu olan bilgisayar program yazılımının mali haklarının davacı şirkete ait olup olmadığı, burada varılacak sonuca göre davacının işbu davayı açma hakkının bulunup bulunmadığı ve davacı yazılımının bir bileşeni olan "ChartBDP.oxc" ibareli bileşenin davalı tarafından kullanılan yazılımda da bulunmasının haksız rekabet oluşturup oluşturmadığı noktalarında toplanmaktadır.

5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK) kapsamında genel olarak mali haklar; eserden ekenomik olarak yararlanma ve bu yararlanmanın şeklini tayin etme imkanını münhasıran sahibine veren mutlak haklardandır. Mali hak sahibi, henüz alenileşmemiş eserden üçüncü kişilerin  faydalanmalarına engel olma yetkisine sahiptir (Ünal Tekinalp,  Fikri Mülkiyet Hukuku, İstanbul 2012, s.180 vd.).

Somut olayda dava konusu bilgisayar proğram yazılımının "eser" niteliğinde olduğu bilirkişi raporu ile belirlenmiş olup,  davacı tarafından kullanılan "BDPLINE" isimli proğramın bir bileşeni olan "ChartBDP.ocx" yazılımının, davalı tarafından kullanılan "Matriks" adlı yazılımın ilk sürümlerinde de kullanıldığı ve bu bileşenin dava dışı B. Data Pazarlama AŞ çalışanlarınca geliştirildiği yine yerel mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporları ile belirlenmiştir.

Bu durumda, eser olduğu bildirilen yazılımın davalı tarafından kullanılmasının davacı tarafından engellenmesinin mümkün olup olmadığının tespiti için bu eserin mali haklarının davacı şirkete devir edilip edilmediğinin belirlenmesi gereklidir. Bu aşamada; davacı şirket ile dava dışı B. Data Pazarlama AŞ arasında 20.05.2003 tarihinde imzalanan sözleşmenin 6. maddesinin (a) bendi aynen; "Plato, işbu sözleşme kapsamında devralacağı Ek-1 deki müşteriler nedeniyle BDP’ye toplam KDV hariç 300.000 USD ödeyecektir. Bu bedelin 100.000 USD  ‘BDPLine’ programının yazılım telif ücreti olarak ödenecek ve belgelenecektir. Geri kalan 200.000 USD ise donanım, server VBI kart ücreti ve müşteri devir komisyon karşılığıdır." şeklinde düzenleme içermekte olup, aynı sözleşme maddesinin (f) bendinde; "...işbu sözleşme bedeli olarak gerek komisyon ve gerekse yazılım ve donanım karşılığı alınan toplam 300.000 USD..." şeklindedir.

Açıklanan sözleşme hükümlerinden de anlaşıldığı üzere dava dışı  B. Data Pazarlama AŞ, dava konusu eserin mali haklarını davacı şirkete 100.000 USD bedelle devretmiş durumdadır.Eserin mali haklarını bu şekilde devralmış olan davacı şirket, davalıya karşı işbu davayı haksız rekabet hükümleri çerçevesinde açma hakkına sahip olduğu gibi,  "ChartBDP.ocx" adlı bileşenin yazılımın geneli açısından az yada çok etkili olmasının salt haksız rekabet olgusunun tespiti yönünden bir önemi bulunmamaktadır.

O halde; tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere göre, Hukuk Genel Kurulu’nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır.

Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.

SONUÇ: Davacı-birleşen dosyada davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile direnme kararının yukarıda ve Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı 6217 sayılı Kanunun 30.maddesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na eklenen “Geçici madde 3” atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 429. Maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının yatırana geri verilimesine, aynı Kanunun 440/1 maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 18.09.2013 gününde oyçokluğu ile karar verildi.