(....Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalının, aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,

Dava, davacının emekli maaşına  konulan haczin kaldırılması ve yapılan kesintilerin yasal faiziyle tahsili istemine ilişkindir.

Mahkemece, davanın kabulü ile, davacının emekli maaşına konulan haczin kaldırılmasına ve yapılan kesintilerin yasal faiziyle davacıya ödenmesine karar verilmiştir.

Dosyadaki kayıt ve belgelerden; Kurum tarafından davacıya, kayıt ve belgelerin ibraz edilmemesi nedeniyle idari para cezası verildiği, cezanın ödenmemesi üzerine davacı hakkında 6183 sayılı Yasa hükümlerine göre icra takibine başlanıldığı, ödeme emrinin tebliğ edildiği, Nisan/2010 itibariyle davacının emekli maaşından 1/3 oranında kesinti yapılmaya başlanıldığı anlaşılmaktadır.

5510 sayılı Yasa"nın 93/1.maddesine göre bu Kanun gereğince sigortalılar ve hak sahiplerinin gelir, aylık ve ödenekleri, sağlık hizmeti sunucularının genel sağlık sigortası hükümlerinin uygulanması sonucu Kurum nezdinde doğan alacakları, devir ve temlik edilemez. Gelir, aylık ve ödenekler; 88"inci maddeye göre takip ve tahsili gereken alacaklar ile nafaka borçları dışında haczedilemez. Bu fıkraya göre haczi yasaklanan gelir, aylık ve ödeneklerin haczedilmesine ilişkin talepler, borçlunun muvafakati bulunmaması halinde, icra müdürü tarafından reddedilir.

5510 sayılı Yasa"nın 3.maddesinin 17.bendine göre aylık; malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları ile vazife malûllüğü halinde yapılan sürekli ödemeyi ifade etmektedir.

5510 sayılı Yasa"nın 88/16.maddesine göre Kurumun süresi içinde ödenmeyen prim ve diğer alacaklarının tahsilinde, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usûlü Hakkında Kanunun 51"inci, 102"nci ve 106 ncı maddeleri hariç, diğer maddeleri uygulanır. Kurum, 6183 sayılı Kanunun uygulanmasında Maliye Bakanlığı ile diğer kamu kurum ve kuruluşları ve mercilere verilen yetkileri kullanır. Dolayısıyla idari para cezası da Kurum alacağıdır. Ödenmediğinde Kurum tarafından 6183 sayılı yasa hükümlerine göre  takip ve tahsili gerekir

Somut olayda; davacının Kurumdan almakta olduğu emekli maaşına konulan haczin dayanağı 88"inci maddeye göre takip ve tahsili gereken Kurum alacağı olduğundan haciz işlemi hukuka uygundur.

Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir....)

gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.  

                                 HUKUK GENEL KURULU KARARI

Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:  

Dava, idari para cezasının tahsili amacıyla, 6183 sayılı Kanun’a göre başlatılan takip sonucu, davacının yaşlılık aylığına  konulan haczin kaldırılması ve yapılan kesintilerin faizi ile birlikte tahsili istemine ilişkindir.  

Mahkemece, 5510 sayılı Kanun’un 93.maddesine göre; gelir  aylık  ve ödeneklerin  88.maddeye göre  takip ve tahsili gereken  alacaklar ile  nafaka  borçları dışında haczedilemeyeceğini, kanundaki 88.madde prim alacaklarını düzenlediğini, aynı kanunun 89.maddesinde 88.maddesinde bahsi geçen “diğer alacaklar” ibaresinden anlaşılması gereken,  prim alacaklarına bağlı gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer ferileri olduğunu somut olayda; kurumca, davacının aylığından yapılan kesintinin kuruma olan idari para cezası borcuna ilişkin olduğu ve idari para cezalarının 5510 sayılı Kanun’un 88.maddesinde sayılan kurum alacaklarından olmadığı, gerekçesiyle istemin kabulüne karar verilmiş, davalının temyiz istemi üzerine yukarıda belirtilen gerekçe ile mahkeme kararı bozulmuştur.  

Mahkemece önceki gerekçeler ile direnilmiştir.  

Direnme hükmü davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Hukuk Genel Kurulunun önüne gelen uyuşmazlık; Sosyal Güvenlik Kurumu’nun idari para cezasından kaynaklanan alacağının 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun’un 88. Maddesine göre takibi gereken alacak olup olmadığı, buradan varılacak sonuca göre, davacının yaşlılık aylığına konulan haczin hukuka uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.

Uyuşmazlığın çözümünde öncelikle konuya ilişkin yasal düzenlemelerin irdelenmesinde yarar vardır:  

5510 sayılı Kanunun “Devir, Temlik, Haciz ve Kurum Alacaklarında Zamanaşımı” başlığını taşıyan 5754  sayılı Kanunun  56.maddesi ile değişik 93.maddesinin birinci fıkrasında “ Bu Kanun gereğince sigortalılar ve hak sahiplerinin gelir, aylık ve ödenekleri, sağlık hizmeti sunucularının genel sağlık sigortası hükümlerinin uygulanması sonucu Kurum nezdinde doğan alacakları, devir ve temlik edilemez. Gelir, aylık ve ödenekler; 88"inci maddeye göre takip ve tahsili gereken alacaklar ile nafaka borçları dışında haczedilemez.”  denilmektedir. Bu düzenleme ile  sigortalı ve hak sahiplerine bağlanan gelir, aylık  ve ödeneklerin, nafaka borcu ve 6183 sayılı Kanuna göre takip ve tahsili gereken, Kurum alacakları dışında haczinin mümkün olmadığı kabul edilmiştir.

5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunun,  “Kurum gelir ve giderleri” başlığını taşıyan   34.maddesinde, “Kurumun gelirleri şunlardır:

a)Sosyal sigorta ve genel sağlık sigortası prim gelirleri, idarî para cezaları, gecikme cezaları, gecikme zamları ve katılım payları.

b)Sosyal sigorta ile genel sağlık sigortasına yapılan Devlet katkısı.

c)Taşınır ve taşınmaz gelirleri.

ç)(Mülga bend:03.06.2011-633 S. KHK./35.mad)

d)Kurumca hazırlanan her türlü standart form, manyetik, elektronik veya akıllı kart satışından elde edilecek gelirler ile her türlü data hattı, internet kullanımı ve benzeri kira gelirleri.

e)Merkezî yönetim bütçesinden yapılacak diğer transferler.

f)Gerçek veya tüzel kişiler tarafından doğrudan veya vasiyet yoluyla yapılan bağışlar.

g)Primlerin ve diğer gelirlerin değerlendirilmesinden elde edilen gelirler.

h)Diğer gelirler.”  olarak Sosyal Güvenlik Kurumu’nun gelirleri sayılmıştır. Bu nedenle usulüne uygun verilen ve kesinleşen idari para cezaları Kurum alacağı haline geldiğinden 6183 sayılı Kanuna göre takip edilmektedir.

5510 sayılı  Kanunun “primlerin ödenmesi” başlıklı 88.maddesinin 16 fıkrasında  yer alan “Kurumun süresi içinde ödenmeyen prim ve diğer alacaklarının tahsilinde, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usûlü Hakkında Kanunun 51"inci, 102"nci ve 106"ncı maddeleri hariç, diğer maddeleri uygulanır. Kurum, 6183 sayılı Kanunun uygulanmasında Maliye Bakanlığı ile diğer kamu kurum ve kuruluşları ve mercilere verilen yetkileri kullanır.” düzenlemesi ile  Kurumun prim ve diğer alacakları kamu alacağı kabul edilerek, sözkonusu alacakların, kamu alacaklarının tahsilinin usul ve esaslarını düzenleyen 6183 sayılı Kanuna göre yapılacağı kabul edilmiştir.

Aynı Kanunun,  89.maddesinin ikinci fıkrasında “Kurumun prim ve diğer alacakları süresi içinde ve tam olarak ödenmezse, ödenmeyen kısmı sürenin bittiği tarihten itibaren ilk üç aylık sürede her bir ay için %2 oranında gecikme cezası uygulanarak artırılır. Ayrıca, her ay için bulunan tutarlara ödeme süresinin bittiği tarihten başlamak üzere borç ödeninceye kadar her ay için ayrı ayrı Hazine Müsteşarlığınca açıklanacak bir önceki aya ait Yeni Türk Lirası cinsinden iskontolu ihraç edilen Devlet iç borçlanma senetlerinin aylık ortalama faizi bileşik bazda uygulanarak gecikme zammı hesaplanır. Ancak, ödemenin yapıldığı ay için gecikme zammı günlük hesaplanır. Bakanlar Kurulu, ilk üç ay için uygulanan gecikme cezası oranını iki katına kadar artırmaya veya bu oranı %1 oranına kadar indirmeye, yeniden kanunî oranına getirmeye ve uygulama tarihini belirlemeye yetkilidir. Dava ve icra takibi açılmış olsa bile, prim ve diğer Kurum alacaklarının ödenmemiş kısmı için gecikme cezası ve gecikme zammı tahsil edilir.” düzenlemesi bulunmaktadır. Anılan madde ile, Kurumun prim ve diğer alacaklarına gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanacağı kabul edilmiştir. Bu nedenle  Kanunun 88 ve 89.maddesindeki “diğer alacaklar” ibaresinin prim alacağına uygulanacak gecikme cezası ve gecikme zammı dışındaki alacakları ifade ettiği anlaşılmalıdır.

Tüm bu düzenlemeler göz önüne alınarak somut olayın değerlendirildiğinde, kayıt ve belgelerin ibraz edilmemesi nedeniyle, Kurum tarafından davacıya, verilen idari para cezasının ödenmemesi üzerine, 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre davacı hakkında başlatılan icra takibi sonucu, davacının yaşlılık aylığına konulan haciz işlemi usul ve yasaya uygun olup, davanın reddi yerine kabulüne karar verilmesi hatalıdır.

O halde, Hukuk Genel Kurulu’nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulması gerekirken, Yerel mahkemece önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır.

Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.

S O N U Ç : Davalı (SGK) vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı 6217 sayılı Kanunun 30.maddesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na eklenen “Geçici Madde 3” atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 429.maddesi gereğince BOZULMASINA, 5521 sayılı Kanunun 8/son maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 18.09.2013 gününde  oybirliğiyle  karar verildi.