Danıştay 4. Daire 1988/178 Esas 1990/15 Karar Sayılı İlamı

Daire : DÖRDÜNCÜ DAİRE
Karar Yılı : 1990
Karar No : 15
Esas Yılı : 1988
Esas No : 178
Karar Tarihi : 09/01/990

ŞİRKETTE MÜDÜR OLARAK ÇALIŞAN KİŞİ ADINA BANKADA AÇILAN ŞAHSİ VADESİZ MEVDUAT HESABININ, ŞİRKETLE İLGİLİ OLDUĞU VE BU HESAPTAKİ PARA HAREKETLERİNİN ŞİRKET HASILATINI GİZLEMEK AMACI İLE KULLANDIĞI SOMUT DELİLLERLE ORTAYA KONULMADAN ŞİRKET KAYITLARININ DOĞRU OLMADIĞINDAN BAHİSLE TARHİYAT YAPILAMIYACAĞI HK.
Uyuşmazlık; yükümlü şirkette müdür olarak çalışan kişi adına bir bankada açılan şahsi vadesiz mevduat hesabının, gerçekte şirkete ait hasılatın gizlenmesi amacıyla açılmış bir hesap olup olmadığı hususunun belirlenmesine ilişkindir.
Türk Vergi Sistemi, esas olarak maddi olay ve delillerle elde edildiği saptanan kazanç ve iratların beyan ve vergilendirilmesini öngören bir sistemdir. Bu nedenle gerek ikmalen ve gerek resen tarhlarda öncelikle vergi mevzuuna giren veya vergilendirme dışında bırakılmaz kazanç ve iratların maddi olaylar ve delillere dayalı olarak ortaya konulmasını amaçlayan usul ve esaslar vergi kanunlarında açıklıkla düzenlenmiştir. Kanaate ve varsayıma dayalı vergilendirme yapmak sistemin özüne aykırıdır.
İhtilafa konu olay yükümlü şirkette müdür olarak çalışan … adına bir banka şubesinde açılmış olan şahsi vadesiz mevduat hesabının gerçekte şirkete ait hasılatın yatırılıp çekildiği, elde edilen kazancın gizlenmesi amacına yönelik işlem gören bir hesap olduğu kabul edilmek suretiyle saptanan matrah farkı üzerinden cezalı tarhiyat yapılmasından kaynaklanmaktadır.
İnceleme elemanınca hesap sahibi olan …'ın işyerinde asgari ücretle çalıştığı ve hesapta gözlenen hareketleri sağlayacak ekonomik güçten yoksun olduğu, ayrıca da şirkete ait banka hesaplarında yıl içinde hiç bir işlem yapılmadığı, bu hususların ise söz konusu şahsi banka hesabının gerçekte şirkete ait işlemler için kullanıldığını gösterdiği ve bu durumun da defter ve belgelerin ihticaca salih olmadığının kanıtı olduğu kabul edilmek suretiyle re'sen matrah farkı tespiti yoluna gidilmiştir.
Ancak anılan hesabın şirkete ait bir hesap olduğu yönünde ne hesap sahibince, ne de şirketin diğer yetkilileri veya ortaklarınca bir beyanda bulunulmadığı gibi bu yönde başkaca bir tespitte mevcut değildir.Bunun yanında banka hesabına ilişkin tespit dışında, şirket defter ve belgelerinin ihticaca salih olmadığına ilişkin başka bir inceleme ve araştırma da yapılmadığı açıktır.
Durum böyle olunca, sözü edilen şahsi banka hesabının, şirketle ilgili olduğu ve bu hesaptaki para hareketlerinin şirket hasılatını gizlemek amacıyla kullanıldığı somut delillerle ortaya konulamadığına göre, salt bu husustaki tespitler resen takdir nedeni olarak kabul edilemeyeceğinden, şirket kayıtlarının doğru olmadığını da göstermez.
Bütün bu hususlar cezalı vergilemeye dayanak olan incelemenin noksan yapıldığını gösterdiğinden, eksik incelemeye dayalı olarak vergileme yapılamayacağı vergi hukukunun temel prensiplerinden olduğundan, şirket adına resen tarholunan cezalı verginin yasal dayanaktan yoksun bulunduğu tartışmasızdır.
Açıklanan nedenlerle yükümlü temyiz isteminin kabulü ile Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına, cezalı tarhiyatın kaldırılmasına karar verildi.