14. Hukuk Dairesi 2015/16351 E. , 2018/1472 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 17.06.2009 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ve tescil ikinci kademede tazminat istenmesi üzerine Yargıtay 16. Hukuk Dairesinin bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 21.05.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı Hazine, davalılar ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile ... Belediye Başkanlığı tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_ K A R A R _
Dava, kadastral mülkiyet durumunun ihyasına yönelik tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
Davacı Hazine vekili; davacının kayden maliki olduğu ... Köyü 705 sayılı kadastral parselin, davalı ... Belediyesinin 37 nolu düzenleme bölgesinde yaptığı imar uygulaması kapsamında kaldığını ve daha sonra da davalı ... tarafından imar düzenlemesine tabi tutularak çok sayıda imar parselinin oluşturulduğunu; anılan imar uygulamalarından önce Hazine adına kayıtlı 705 sayılı kök parselin kadastro sınırları içerisine de şuyulandırmalar sonucunda yol alanı ile ... Köyü 5524 ada 5; 5527 ada 2, 3 ve 4 ile 5489 ada 9 sayılı imar parsellerinin meydana getirildiğini; ancak, gerek ... Belediyesince yapılan 37 nolu imar düzenlemesinin ve gerekse aynı bölgede ... Büyükşehir Belediyesince yapılan imar uygulamasının idari yargı yerinde iptal edildiklerini, kaldı ki ... Belediyesinin imar uygulamasının iptalinden sonra açtıkları kadastral parselin ihyası davasının da lehe sonuçlanmış olduğunu ileri sürerek; 705 sayılı parsele geri dönüşümü teminen tapu iptali ve Hazine adına tescil, mümkün olmadığı takdirde tazminata karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı belediyeler ile davalılar ... ve ...; davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, “davacı Hazinenin ... aleyhine açtığı davanın, yasal zorunluluk nedeniyle taraf sıfatı kalmayan ... hakkında karar verilmesine yer olmadığına; davacı Hazine vekilinin diğer davalılar yönünden açtığı davasının kabulüne" dair verilen kararın, Yargıtay 16. Hukuk Dairesinin, 18.04.2014 tarih, 2014/6912 Esas- 2014/4762 Karar sayılı ilamı ile "...usulüne uygun olarak taraf teşkili sağlanmaksızın işin esası bakımından yazılı olduğu üzere hüküm kurulmuş olması doğru değildir. Kabule göre de; çekişmeli imar parsellerinin 705 sayılı kadastral parsel sınırları içerisinde kalan kısımları açıkça belirtilmek suretiyle bu bölümlerin tapu kayıtlarının iptaline, bu bölümler ile yol ve park alanlarında kalan kısımları da açıklanarak kadastral parselin ihyasına ve ihya edilen parselin Hazine adına tesciline hükmedilmesi gerekirken, iptal ve tescil yönünde hüküm kurulmayıp infaza elverişli olmayacak biçimde ihya hükmü ile yetinilmiş olması doğru olmadığı gibi; taraflar arasında mülkiyet ihtilafı bulunmayıp, davadaki istek kamusal tasarruftan kaynaklanan sicil kaydının düzeltilmesine ilişkin bulunduğuna göre, hüküm altına alınması gereken karar ilam harcı ile vekalet ücretinin maktu olması gerektiğinin düşünülmemesi de isabetsizdir" gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda; ... Belediyesine yönelik dava yönünden karar verilmesine yer olmadığına," diğer davalılar bakımından kadastral parsellerin ihyasına karar verilmiştir.
Hükmü, davacı vekili, davalılar ... vekili ile ... Belediyesi vekili ayrı ayrı temyiz etmişlerdir.
1-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya kapsamına göre taraf vekillerinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Hemen belirtilmelidir ki; tapu sicilinin tutulması prensiplerinden biri tescil, diğeri sicilin aleniliği (güvenilirliği), bir diğeri Hazinenin kusursuz sorumluluğu, sonuncusu ise geçerli bir hukuki sebebinin bulunması, yani kaydın illetten mücerret olmamasıdır. İmar parselinin dayanağı olan idari işlemin iptal edilmesi ile sicilin dayanıksız kalacağı ve TMK"nın 1025. maddesi hükmü uyarınca yolsuz tescil durumuna düşeceği; bu durumda; dayanıksız kalan tapu kaydının iptal edilerek kadastral parselin geometrik ve hukuki durumunun ihyasına karar verilmesi gerekeceği tartışmasızdır.
Somut olayda her ne kadar mahkemece sicil kayıtlarının illiyetini teşkil eden idari işlemin idari yargı yerinde iptal edilerek kayıtların dayanaksız hale geldiği ve sicil kaydının yolsuz tescil durumuna düştüğü belirlenmek ve benimsenmek suretiyle davalı ... Belediyesi yönünden karar verilmesine yer olmadığına, diğer davalılar yönünden bilirkişi rapor ve krokisinde gösterildiği üzere çekişmeli imar parsellerinin 705 sayılı kadastral parsel sınırları içerisinde kalan kısımları açıkça belirtilmek suretiyle bu bölümlerin tapu kayıtlarının iptaline, bu bölümler ile yol ve park alanlarında kalan kısımları da açıklanarak kadastral parselin ihyasına ve ihya edilen parselin Hazine adına tesciline karar verilmiş olmasında bir isabetsizlik bulunmamakta ise de hükmün 1 numaralı bendi 2. paragrafında bulunan "hisselerinden eşit iptal uygulaması yapılması suretiyle" şeklinde ibarenin yazılması ve aynı bendin son paragrafında "ayrı ayrı iptaline" ibaresinden önce "imar sicil kayıtlarının" ibaresinin yazılmaması hükmün infazında tereddüt oluşturacağından doğru görülmemiş ise de bu husus kararın bozulmasını ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HUMK"nın 438/7. maddesi gereğince hüküm sonucunun aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1.) bentte açıklanan nedenlerle davacı vekili, davalılar ... vekili ile ... Belediyesi vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (2.) bentte açıklanan nedenlerle hüküm sonucunun 1 numaralı bendi 2. paragrafında bulunan "hisselerinden eşit iptal uygulaması yapılması suretiyle" ibaresinin hükümden çıkarılmasına, ve aynı bendin son paragrafında "ayrı ayrı iptaline" ibaresinden önce "imar sicil kayıtlarının" ifadesinin eklenmesine, hükmün HUMK"nın 438/7. maddesi gereğince değiştirilmiş ve DÜZELTİLMİŞ bu şekliyle ONANMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde davalılar ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile ... Belediye Başkanlığına iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 27.02.2018 gününde oybirliği ile karar verildi.