MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi



Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklılar tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Alacaklı tarafından başlatılan bonoya dayalı kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibinde borçlunun icra mahkemesine başvurusunda; taraflar arasında 01.01.2017 tarihinde imzalanan kira sözleşmesinin hususi şartlar kısmının 7. maddesine göre senedin teminat senedi olarak verildiği nedenle kambiyo vasfına haiz olmadığından takibin iptalini talep ettiği, ilk derece mahkemesince davanın kabulüne ve takibin iptaline karar verdiği, alacaklılar tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine, bölge adliye mahkemesi’nce ilk derece mahkemesi kararının HMK’nin 353/1-b.2. maddesi gereğince kaldırılmasına ve takibin durdurulmasına karar verildiği görülmektedir.
6102 Sayılı TTK."nın 776/1-b maddesine göre bono "kayıtsız ve şartsız belirli bir bedeli ödemek vaadini" ihtiva etmelidir. Ödenmesi (tahsili) şarta bağlanmış bir senet bono niteliğinde sayılamaz. Bononun taraflar arasında düzenlenmiş bir sözleşme nedeniyle verilmiş olması (teminat senedi gibi) halinde, sözleşmenin karşılıklı edimleri içermesi nedeniyle senet bedelinin tahsilinin gerekip gerekmeyeceği yargılamayı gerektirir. Bu durumda senet kayıtsız şartsız bir ödeme vaadini içermediğinden bono vasfında olmaz ve anılan senede dayalı olarak kambiyo senetlerine özgü yol ile takip yapılamaz.
Takip dayanağı senedin teminat senedi olduğu iddiasının, hangi ilişkinin teminatı olduğu senet üzerine yazılmak suretiyle ya da takip dayanağı senede açık atıf yapan İİK"nın 169/a-1. maddesinde yazılı nitelikte bir belge ile ispatlanması gerekmektedir (HGK"nun 06.03.2013 tarih ve 2012/12-768 E., 2013/312 K. ve 20.06.2001 tarih ve 2001/12-496 sayılı kararları).
Somut olayda; Bölge Adliye Mahkemesi’nce, alacaklılar vekili tarafından sunulan 15.11.2018 tarihli istinaf dilekçesinde yer alan “... kira alacağına ilişkin olarak verilmiş olmakla kira alacağından dolayı takip yapılabileceği gibi kambiyo vasfına ilişkin de takip yapılabilir...” beyanı esas alınarak, takip konusu senedin söz konusu kira sözleşmesi kapsamında verildiği ve sözleşmenin taraflara karşılıklı edimler yüklediğinden bahisle, takibe dayanak senet teminat senedi olarak kabul edilmiş ve takibin durdurulmasına karar verilmiş ise de, dosyada mevcut kira sözleşmesinin 7. bendine göre takibe dayanak bononun kira bedeline ilişkin olarak ödeme amaçlı verildiği, sözleşme klasik kira sözleşmesi olup kiralayan ve kiraya veren hakkında bir takım yükümlülüklerin yer almasının sözleşmenin doğasında
olduğu, ancak senedin tahsili hususunda taraflara karşılıklı edim yüklenmediği gibi, aynı sözleşmenin 8. maddesi ise; ödeme amaçlı olarak verilen senetlerin, kiralanan yer boşaltılmak istendiğinde, haber verilmesi halinde iade edileceğine ilişkin olup, taraflara yine karşılıklı edim yüklemediği görülmekle senet hakkında kambiyo takibi yapılmasına engel bir durumun söz konusu olmadığı anlaşılmaktadır.
O halde, alacaklı vekilinin istinaf dilekçesindeki beyanının yukarıda açıklandığı üzere senedi teminat senedi haline getirmeyeceği, sözleşme kapsamında verilen her senet teminat senedi olmayıp ödeme amaçlı olarak da verilebileceği nitekim somut olayda da senedin teminat senedi olarak verildiği hususunun İİK"nun 169. maddesi kapsamındaki delillerden biriyle ispat edilemediği anlaşılmış olmakla Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması cihetine gidilmiştir.
SONUÇ: Alacaklıların temyiz itirazlarının kabulü ile ... Bölge Adliye Mahkemesi 19. Hukuk Dairesi’nin 17.06.2020 tarih ve 2018/3648 E. - 2020/1114 K. sayılı kararının yukarıda yazılı nedenlerle, 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK"nun 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK"nun 373/2. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 10/02/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.