Danıştay 9. Daire 1988/2444 Esas 1990/1122 Karar Sayılı İlamı

Daire : DOKUZUNCU DAİRE
Karar Yılı : 1990
Karar No : 1122
Esas Yılı : 1988
Esas No : 2444
Karar Tarihi : 02/04/990

1984 YILINDA VERGİ DAİRESİNCE TAHSİL EDİLEN HARÇLARIN AİT OLDUĞU İLÇE BELEDİYESİNE ÖDENMESİNDEN, TAHSİLATI YAPAN VERGİ DAİRESİ MÜDÜRÜNÜN ŞAHSEN SORUMLU OLDUĞU VE BU PAYIN BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİNİN BORCUNDAN MAHSUBUNA OLANAK BULUNMADIĞI HK.
İstem, 1984 Ağustos ve Eylül aylarında Yenimahalle Emlak Vergi Dairesi Müdürlüğünce tahsil edilen Temizleme ve Aydınlatma Harcından, Yenimahalle Belediyesine ait hissenin nakden ödenmemesi nedeniyle 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 51.maddesi gereğince ilgili vergi dairesi müdürü adına düzenlenen ihbarnamelerin iptali istemiyle açılan davayı kabul eden Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına ilişkindir.
Dosyanın incelenmesinden Ankara Belediyesinin vergi dairelerine 1.1.1984-30.11.1984 dönemine ait gelir vergisi borcu olduğu, 3030 sayılı Kanunla kurulan Yenimahalle Belediyesinin de 1984 ağustos-Eylül aylarında Yenimahalle Vergi Dairesi Müdürlüğü tarafından tahsil edilen Temizleme ve Aydınlatma Harcı alacağının bulunduğu, Maliye ve Gümrük Bakanlığınca belediye borçları ile ilgili olarak 3.6.1983 tarihli bir genelge düzenlediği bu genelge üzerine yapılması gereken işlerin koordinatörlüğünü Ulus Vergi Dairesi Müdürlüğüne verildiği, Ulus Vergi Dairesi Müdürlüğünce Yenimahalle Vergi Dairesi Müdürlüğüne yazılan yazıda Ankara Vergi Dairelerine borçlu olan il belediyesinin bu borçları bitene kadar Temizleme ve Aydınlatma Harcının mahsuben tahsilinin Bakanlığın 3.6.1983 tarihli emri gereğince yapılacağının belirtildiği, bu nedenle tahsil edilen Temizleme ve Aydınlatma Harcından Ankara Belediyesine herhangi bir ödemede bulunulmaması istendiği, bunun üzerine Yenimahalle Emlak Vergi Dairesi Müdürlüğünce 1984 Ağustos, Eylül aylarında tahsil edilen Temizleme ve Aydınlatma Harcından Yenimahalle Belediyesinin hissesine düşen kısmının anılan belediyeye nakden verilmeyerek Ankara Belediyesinin Ulus Vergi Dairesi Müdürlüğüne olan borcuna mahsup edilmediği suretiyle hesaben ödendiği, Yenimahalle Belediyesinin de hissesine düşen bu harcı 2464 sayılı Kanunun 51.maddesine göre Yenimahalle Vergi Dairesi Müdüründen ihbarname ile istediği ve bunun ihtilaf konusu yapıldığı anlaşılmıştır.
2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun ihtilaflı yılda yürürlükte olan 51.maddesinin 1.fıkrasında, vergi dairelerince tahsil olunan Temizleme ve Aydınlatma Harcı Tahsilatının, faaliyet bölgesi içinde tek belediye bulunması halinde bu belediyeye, birden fazla belediye bulunması halinde de her belediyeye nüfusları oranında hesaplanıp dağıtılacağı öngörülmüş, aynı maddenin 2.fıkrasında ise Temizleme ve Aydınlatma Harcı tahsilatının Maliye Vergi Dairelerince her ay sonu itibariyle hesaplanıp, müteakip ayın sonuna kadar ilgili belediyeye ödenmesinin mecburi olduğu ve harcı belediyelere zamanında intikal ettirmeyen vergi dairesi müdürlerinden harç tutarlarının yüzde 10 fazlasıyla tahsil olu
nacağı hükme bağlanmıştır.
Sözü edilen maddede tahsil edilen Temizleme ve Aydınlatma harçlarının ait olduğu belediyeye ödenmesinden, tahsilatı yapan vergi dairesi müdürünün şahsen sorumlu olduğu açıkça belirtilmiştir.
Ülke çapında uygulanmak üzere belediye borçları ile ilgili olarak Maliye ve Gümrük Bakanlığınca düzenlenen 3.6.1983 günlü yazının 2.maddesinde, vergi dairelerince tahsil edilen Temizleme ve Aydınlatma Harcının vadesi geldiği halde ödenmemiş vergi borçları bulunan belediyelere nakden değil, bu vergi borçlarına mahsup edilmek suretiyle hesaben ödenmesi istenmiş olup, 4.maddesinde ise vergi borcu bulunmayan belediyelere Temizleme ve Aydınlatma Harcının 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununda öngörülen şekilde ödenmesine devam edilmesi gerektiği bildirilmiştir.
Buna göre 9.7.1984 tarihinde yürürlüğe giren 3030 sayılı kanunla yeni kurulan Yenimahalle Belediyesine ait bir borcun bulunmaması karşısında Yenimahalle Vergi Dairesi Müdürlüğünce 3.6.1983 günlü Bakanlık yazısının 4.maddesinin uygulanması ve adı geçen belediyenin hissesine düşen Temizleme ve Aydınlatma Harcının 2464 sayılı Kanunda öngörülen şekilde belediyeye nakden ödenmesi gerekmektedir.
Zira, Yenimahalle Belediyesi 3030 sayılı Kanunla kurulmuş olup, bu kanunda, kurulan ilçe belediyelerinin eski belediye borçlarından sorumlu olacağına dair bir hüküm bulunmadığı gibi Ankara Belediyesi borcundan ancak Büyükşehir Belediyesi sorumlu tutulabilir.
Bu durumda, Yenimahalle Emlak Vergi Dairesi Müdürlüğünce tahsil edilen 1984 ağustos ve Eylül aylarına ait Temizleme ve Aydınlatma Harcından Yenimahalle Belediyesine ait hissesinin Bakanlık yazısının 2.maddesine göre belediyeye nakden ödenmemesi sonucunda ilgili belediye tarafından 2464 sayılı Kanunun 51.maddesi gereğince Vergi Dairesi Müdürü adına düzenlenen ihbarnamelerin vergi mahkemesince iptaline karar verilmesin de yasal isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına, tarhiyatın onanmasına, karar verildi.

AYRIŞIK OY:
2464 sayılı yasanın olay tarihinde mer'i 51.maddesi 2.fıkrasında; Temizleme ve Aydınlatma Harcı tahsilatının vergi dairelerince, her ayın sonu itibariyle hesaplanıp müteakip ayın sonuna kadar ilgili belediyeye ödenmesi mecburidir. Harcı belediyelere zamanında intikal ettirmeyen vergi dairesi müdürlerinden harç tutarları yüzde on fazlasıyla tahsil olunur. Hükmü yer almıştır.
Hüküm açıktır. Hükmün muhatabı vergi dairesi müdürüdür. Hükme göre ödemenin şekli ve zamanı bellidir. Maliye Bakanlığı veya başka bir kurum yasada yazılı ödeme şekli ve zamanını emir veya genelgeyle değiştiremez. Böylece uygulama olsa bile hükmün muhatabı vergi dairesi müdürü dorumluluktan kurtulamaz.
Yasada yazılı ödeme şekline uymayan vergi dairesi müdürü adına yapılan tarhiyat yerindedir. Belediyenin borcu olması ödeme şeklinin değiştirilmesine neden olamaz.
Kararın gerekçesine karşıyız.