Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava Türü : Alacak


YARGITAY İLAMI

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay"ca incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
1.Dosyadaki yazılara, hükmün Dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayandığı maddi delillere ve özellikle bu delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre tarafların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine.
2.Kıdem tazminatı hesabında dikkate alınması gereken ücret noktasında taraflar arasında uyuşmazlık söz konusudur.
Kıdem tazminatı hesabında esas alınacak ücret, işçinin son ücretidir. Başka bir anlatımla, iş sözleşmesinin feshedildiği anda geçerli olan ücrettir. İhbar öneli tanınmak suretiyle yapılan fesihte önelin bittiği tarihte fesih gerçekleştiğinden, önelin bittiği tarihteki ücret esas alınmalıdır. Bildirim öneli tanınmaksızın ve ihbar tazminatı da ödenmeden (tam olarak ödenmeden) işverence yapılan fesih durumunda ise, bildirim öneli sonuna kadar işyerinde uygulamaya konulan ücret artışından, iş sözleşmesi feshedilen işçinin de yararlanması ve tazminatının bu artan ücret esas alınarak hesaplanması gerekir.
Kıdem tazminatı hesabında dikkate alınması gereken ücret, işçinin brüt ücretidir. O halde, kıdem tazminatı, işçinin fiilen eline geçen ücreti üzerinden değil, sigorta primi, vergi sendika aidatı gibi kesintiler yapılmaksızın belirlenen brüt ücret göz önünde tutularak hesaplanır.
Tazminata esas aylık ücret, saat ücretinin önce yedibuçuk sonra da otuz ile çarpımı sonucu belirlenmelidir. Aksine, aylık ücretin tespitinin işçinin fiilen çalıştığı gün sayısı üzerinden hesaplanması doğru olmaz.
Kıdem tazminatına esas alınacak olan ücretin tespitinde 4857 sayılı İş Kanununun 32 nci maddesinde sözü edilen asıl ücrete ek olarak işçiye sağlanan para veya para ile ölçülebilen menfaatler göz önünde tutulur. Buna göre ikramiye, devamlılık arz eden prim, yakacak yardımı, giyecek yardımı, kira, aydınlatma, servis yardımı, yemek yardımı ve benzeri ödemeler kıdem tazminatı hesabında dikkate alınır. İşçiye sağlanan özel sağlık sigortası yardımı ya da hayat sigortası pirim ödemeleri de para ile ölçülebilen menfaatler kavramına dahil olup, tazminata esas ücrete eklenmelidir. Satış rakamları ya da başkaca verilere göre hesaplanan pirim değişkenlik gösterse de, kıdem tazminatı hesabında genişletilmiş ücret kavramı içinde değerlendirilmelidir.
İşçiye sağlanan koruyucu elbise, işyerinde kullanılmak üzere verilen havlu, sabun yardımı, arızi fazla çalışma, ulusal bayram genel tatil, hafta tatili alacakları dikkate alınmaz.
Somut olayda, davacının giydirilmiş ücreti belirlenirken asgari geçim indirimi eklenmiştir. İşçiye ücreti dışında ödenen asgari geçim indirimi yasa ile getirilmiş olup, bireyin veya ailenin asgari geçim düzeyini sağlayacak bölümünün toplam gelirden düşülerek vergi dışı bırakılmasıdır. Bu nedenle ücretin eki değildir. Ücret olarak nitelendirilemez ve tazminat ve işçilik alacaklarının hesaplanmasına esas ücrete dahil edilemez. Asgari geçim indirimin giydirilmiş ücrette dikkate alınması hatalı olduğu gibi davacı aşçı olup yemekleri işyerinde yediği anlaşılmasına rağmen yemek maliyet ücretinin giydirilmiş ücrete eklenmemesi de hatalı olup kararın bozulması gerekmiştir.
3. Yıllık izin, fazla çalışma ve ulusal bayram genel tatil ücretleri giydirilmiş değil çıplak ücret üzerinden hesaplanmalıdır. Hükmedilen bu alacaklar hesaplanırken asgari geçim indiriminin brüt ücrete dahil edilmesi hatalı olup bozma nedenidir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenlerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde taraflara iadesine, 28.12.2015 gününde oyçokluğuyla karar verildi.


KARŞI OY

4857 sayılı Yasanın 120.maddesinde 1475 sayılı İş Kanununun 14.maddesi hariç diğer maddelerinin yürürlükten kaldırıldığı, geçici 1"inci maddesinin ikinci fıkrasında ise bu Kanunun 120"nci maddesi ile yürürlükte bırakılan 1475 sayılı İş Kanununun 14"üncü maddesinini birinci fıkrasının 1"inci ve 2"nci bendi ile onbirinci fıkrasında anılan Kanunun 16, 17 ve 26"ncı maddelerine yapılan atıfların, bu Kanunun 24, 25 ve 32"nci maddelerine yapılmış sayılacağı bildirilmiştir.
1475 sayılı Yasanın 14"üncü maddesinde kıdem tazminatına esas olacak ücretin hesabında 26"ncı maddenin birinci fıkrasında yazılı ücrete ilaveten işçiye sağlanmış olan para ve para ile ölçülmesi mümkün akdi ve kanundan doğan menfaatlerin gözönünde tutulacağı ifade edilmiş, 4857 sayılı Yasanın 32"nci maddesinde ise genel anlamda ücretin "bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para olarak ödenen tutar" olarak tarif edilmiştir.
Asgari geçim indirimi ile bireyin veya ailenin asgari geçim düzeyini sağlayacak bölümünün toplam gelirden düşülerek vergi dışı bırakılması suretiyle işçiye Devlet tarafından sağlanan kanuni ve nakdi bir yardımdır. 1475 sayılı Yasanın 14"üncü maddesine göre kıdem tazminatına esas alınacak ücretin hesabında para ile ölçülebilecek "KANUNDAN" doğan menfaatlerin gözönünde tutulacağının, 4857 sayılı Yasanın 32"nci maddesindede ücretin bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya "üçünçü kişiler tarafından sağlanan ve "para" olarak ödenen tutar olarak tarif edilmesine göre davacı işçiye Devlet tarafından Kanunla vergi indirimi şeklinde sağlanan parasal bir menfaat olan asgari geçim indirimi tutarının kıdem ve ihbar tazminatı hesabında esas alınacak giydirilmiş ücretin bulunmasında nazara alınması gerektiğinden mahkemenin bu yöndeki kabulünün doğru olduğu görüşünde olduğumdan diğer bozma nedenlerine katılmakla birlikte Sayın Çoğunluğun bu yöne ilişkin bozma kararı gerekçesine katılmıyorum.