(Kapatılan) 7. Hukuk Dairesi 2014/19844 E. , 2015/26827 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava Türü : Alacak
YARGITAY İLAMI
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay"ca incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
1.Dosyadaki yazılara, hükmün Dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayandığı maddi delillere ve özellikle bu delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre tarafların aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine.
2.Kıdem tazminatı hesabında dikkate alınması gereken ücret noktasında taraflar arasında uyuşmazlık söz konusudur.
Kıdem tazminatı hesabında esas alınacak ücret, işçinin son ücretidir. Başka bir anlatımla, iş sözleşmesinin feshedildiği anda geçerli olan ücrettir. İhbar öneli tanınmak suretiyle yapılan fesihte önelin bittiği tarihte fesih gerçekleştiğinden, önelin bittiği tarihteki ücret esas alınmalıdır. Bildirim öneli tanınmaksızın ve ihbar tazminatı da ödenmeden (tam olarak ödenmeden) işverence yapılan fesih durumunda ise, bildirim öneli sonuna kadar işyerinde uygulamaya konulan ücret artışından, iş sözleşmesi feshedilen işçinin de yararlanması ve tazminatının bu artan ücret esas alınarak hesaplanması gerekir.
Kıdem tazminatı hesabında dikkate alınması gereken ücret, işçinin brüt ücretidir. O halde, kıdem tazminatı, işçinin fiilen eline geçen ücreti üzerinden değil, sigorta primi, vergi sendika aidatı gibi kesintiler yapılmaksızın belirlenen brüt ücret göz önünde tutularak hesaplanır.
Tazminata esas aylık ücret, saat ücretinin önce yedibuçuk sonra da otuz ile çarpımı sonucu belirlenmelidir. Aksine, aylık ücretin tespitinin işçinin fiilen çalıştığı gün sayısı üzerinden hesaplanması doğru olmaz.
Kıdem tazminatına esas alınacak olan ücretin tespitinde 4857 sayılı İş Kanununun 32"nci maddesinde sözü edilen asıl ücrete ek olarak işçiye sağlanan para veya para ile ölçülebilen menfaatler göz önünde tutulur. Buna göre ikramiye, devamlılık arz eden prim, yakacak yardımı, giyecek yardımı, kira, aydınlatma, servis yardımı, yemek yardımı ve benzeri ödemeler kıdem tazminatı hesabında dikkate alınır. İşçiye sağlanan özel sağlık sigortası yardımı ya da hayat sigortası pirim ödemeleri de para ile ölçülebilen menfaatler kavramına dahil olup, tazminata esas ücrete eklenmelidir. Satış rakamları ya da başkaca verilere göre hesaplanan pirim değişkenlik gösterse de, kıdem tazminatı hesabında genişletilmiş ücret kavramı içinde değerlendirilmelidir.
İşçiye sağlanan koruyucu elbise, işyerinde kullanılmak üzere verilen havlu, sabun yardımı, arızi fazla çalışma, ulusal bayram genel tatil, hafta tatili alacakları dikkate alınmaz.
Somut olayda, davacının 12 saatlik nöbeti sırasında iki öğün yemeğin işveren tarafından karşılandığı anlaşılmakla bir yemeğin işverene maliyeti belirlenerek giydirilmiş ücret hesabında dikkate alınmaması hatalıdır.
3-Diğer yandan davalı tarafından ...’tan 20.03.2013 tarihinde kıdem ve yıllık izin adı altında 1.921,23 TL ödeme yapıldığı görülmekle mahsup konusunda değerlendirme yapılmaması da hatalıdır.
4.Davacının 7 gün ve günde 12 saat çalıştığı sabittir. Bilirkişi fazla çalışma alacağını hafta tatili alacağı talep edildiğinden 6 gün üzerinden hesaplamıştır. Hesaplamanın 6 gün üzerinden yapılması doğru olmakla beraber 7.gün hafta tatili çalışmasının 7,5 saati aşan 3 saatlik kısmının haftalık fazla çalışma süresinde toplama dahil edilmemesi hatalı olup kararın bozulması gerekmiştir.
5.Davacı ödenmeyen ücret alacaklarını talep etmiştir. Mahkemece davacı ödenmeyen ücret alacaklarının hangi döneme ilişkin olduğunu açıklamadığından ücret talebinin reddine karar verilmiştir.
Ücretin ödendiğinin ispat yükü işveren üzerindedir. Mahkemece davacıya yapılan ödemeler getirilerek ödenen ve ödenmesi gereken ücretler karşılaştırılmak suretiyle davacının ücret alacağı talebi hakkında bir değerlendirme yapılması gerekirken eksik inceleme ve yerinde olmayan yazılı gerekçe ile ücret alacağının reddine karar verilmesi hatalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenlerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde taraflara iadesine, 28.12.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.