17. Hukuk Dairesi 2016/14839 E. , 2019/8501 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ... vekili ve davalı ... Trz. Oto Kiral. Ve Alım Satım Hizm. San. Ve Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Davacılar vekili; davalıların sürücüsü, işleteni ve trafik sigortacısı olduğu aracın davacıların murisi ..."a çarpması neticesinde meydana gelen trafik kazasında murisin kaldırıldığı hastanede vefat ettiğini belirterek davacılar ... için 1.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatı ile yapılan masraflar için 1.000,00 TL, ... için 1.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatı olmak üzere toplam 3.000,00 TL maddi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile, ..."ın eşini kaybetmesi nedeniyle 15.000,00 TL, kızı ..."ın babasını kaybetmiş olması nedeniyle 10.000,00 TL, kızı ..."ın babasını kaybetmesi ve 2 kız çocuğu ile birlikte babasının desteği ile yaşımını sürdürme olanağını kaybetmiş olması nedeniyle 10.000,00 TL olmak üzere toplam 35.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte, davalı ... şirketinin sigorta limiti ile sınırlı olmak kaydıyla diğer iki davalıdan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
Birleşen dava dosyasında davacı vekili; asıl davada davacı ... yönünden düşen davanın 3 aylık süre içerisinde yenilenmediğinden açılmamış sayıldığından bahisle babasının vefatı nedeniyle 10.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile asıl dava ile birleştirme talep etmiştir.
Davalı ...Ş vekili; ..."ın geçirmiş olduğu kazaya istinaden tedavi masrafları olarak Dokuz Eylül Üniversitesi"ne -11.690,00-TL ödendiğini, karar verilirken bu tutarın da göz önünde bulundurulmasını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... vekili; kazanın oluşumunda müvekkilinin hiç bir kusuru bulunmadığını, kaza sonrası müvekkili tarafından murisin derhal sağlık kuruluşuna götürülerek tedavisinin yaptırılmasına çalışıldığını, kaza tarihinden yaklaşık 20 gün sonra ise davacıların murisinin solunum ve dolaşım durması sonucu vefat ettiğini, ölüm olayı ile kaza sonucu yaralanma arasında hiç bir illiyet bağı bulunmadığını ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... Kiralama ve Tic. Ltd. Şti. vekili; müvekkilinin araç kiralama faaliyeti gösteren bir firma olduğunu, dava konusu kazaya karışan aracın davalı sürücüye 04/09/2010-11/09/2010 tarihleri arasında kiralandığını, bu nedenle müvekkil firmanın kira dönemi içerisindeki 3.kişilere verilen zarardan sorumluluğu bulunmadığını, bu nedenle husumet itirazlarının bulunduğunu, davacı yanın murislerinin kusursuz olduğunu ispat etmesi gerektiğini, maddi tazminat yönünden kalemlere ilişin ayrı ayrı açıklama yapması gerektiğini, manevi tazminat olarak talep edilen miktarın da fahiş olduğunu ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma ve toplanan delillere göre; asıl dava yönünden davacı ... tarafından açılan dava süresinde yenilenmediğinden HMK.150 maddesi uyarınca açılmamış sayılmasına, davacılar ... ve yargılama devam ederken vefat eden ... mirasçılarının açtığı maddi tazminat davasının konusu kalmadığından bu davanın esası hakkında karar verilmesine gerek ve yer olmadığına, davacı ... ve ... mirasçılarının manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile her bir davacı için 8.500,00 TL olmak üzere toplam 17.000,00 TL manevi tazminatın 30.09.2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ... Ltd. Şti "nden müştereken ve müteselsilen tahsiline, birleşen dava yönünden davacı ..."ın manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile 8.500,00 TL manevi tazminatın 30.09.2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ... Ltd. Şti."den müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili ve davalı ... Oto Kiral. Ve Alım Satım Hizm. San. Ve Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde, dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, ceza dosyasının yargıtay denetiminden geçerek düzeltilerek onanmış olmasına göre davalı ... vekilinin ve davalı ... Oto Kiral. Ve Alım Satım Hizm. San. Ve Tic Ltd Şti vekilinin aşağıdaki 2 nolu bent dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
6100 Sayılı HMK"nun 297/1-2 maddeleri uyarınca, mahkeme kararında; hüküm sonucunun, taraflara yükletilen hak ve sorumlulukların şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde ayrı ayrı ve açıkça gösterilmesi gerekmektedir. Yine, HMK. 297/c maddesi gereğince hükmün gerekçesinde tarafların iddia ve savunmalarının özeti, anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususlar, çekişmeli konular hakkında toplanan deliller, delillerin tartışılması ve değerlendirilmesi, sabit görülen vakıalarla bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebeplerin gösterilmesi gerekmektedir.
Bütün mahkemelerin her türlü kararlarının gerekçeli olarak yazılması gerektiği T.C. Anayasasının 141/3.maddesinde de açıkça belirtilmiştir.
Bu hükümler yargıda açıklık ve netlik prensibinin gereği ve kamu düzeni ile ilgili olup, yasanın aradığı anlamda oluşturulacak kısa ve gerekçeli kararların hüküm fıkralarının açık, anlaşılır, çelişkisiz, uygulanabilir olmasının gerekliliği kadar, kararın gerekçesinin de, sonucu ile tam bir uyum içinde, ifadeleri özenle seçilmiş ve kuşkuya yer vermeyecek açıklıkta olması zorunludur. Zira, tarafların o dava yönünden, hukuk düzenince hangi nedenle haklı veya haksız görüldüklerini anlayıp değerlendirebilmeleri, davaya konu maddi olguların mahkemece nasıl nitelendirildiğini bilmeleri gerekir.
Yargıtay"ın hukuka uygunluk denetimini yapabilmesi için de ortada usulüne uygun şekilde oluşturulmuş bir hükmün bulunması gerektiği açıktır. Gerekçesiz bir kararın Yargıtay tarafından denetlenmesi mümkün değildir. Ayrıca kararda maddi olguların mahkemece nasıl nitelendirildiği, kurulan hükmün hangi nedenlere ve hukuksal düzenlemelere dayandırıldığı ortaya konulmalı, maddi olgular ile hüküm arasındaki mantıksal bağlantı açıklanmalıdır.
Somut olayda, mahkemece yazılan karar gerekçesi ve hüküm fıkrası denetime elverişli değildir. Davacı ... yargılama sırasında vefat etmiştir. Mahkemece, asıl davada, manevi tazminat yönünden davacı ... ve ... mirasçılarının manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile her bir davacı için 8.500,00-TL olmak üzere toplam 17.000,00-TL manevi tazminatın 30.09.2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ... Ltd. Şti"nden müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa verilmesine karar verilmiştir. Gerekçede ve hükümde davacı ...’ın mirasçıları da gösterecek şekilde hangi davacıya ne kadar manevi tazminat hükmettiği açıkça belli değildir. Bu husus yukarıda açıklanan ilkelere aykırılık oluşturduğundan, hükmün bozulması gerekmiştir.
3-Bozma sebep ve şekline göre davalı ... vekilinin ve davalı ... Trz. Oto Kiral. Ve Alım Satım Hizm. San. Ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin manevi tazminata yönelik sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin ve davalı ... Trz. Oto Kiral. Ve Alım Satım Hizm. San. Ve Tic Ltd Şti vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin ve davalı ... Trz. Oto Kiral. Ve Alım Satım Hizm. San. Ve Tic Ltd Şti vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin ve davalı... Trz. Oto Kiral. Ve Alım Satım Hizm. San. Ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin manevi tazminata yönelik sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar ... Trz. Oto Kiral. Ve Alım Satım Hizm. San. Ve Tic. Ltd. Şti. Ve ..."ye geri verilmesine 25/09/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.