Danıştay Danıştay 5. Daire Başkanlığı 2015/6106 Esas 2016/311 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2015/6106
Karar No : 2016/311

Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı) :
Vekili :
Karşı Taraf (Davalılar) :
1-
Vekili :
2- -
İsteğin Özeti : … İdare Mahkemesi'nce verilen … günlü, … sayılı kararının dilekçede yazılı nedenlerle temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.
nın Cevabının Özeti : Temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.
nin Cevabının Özeti : Cevap verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hâkimi :
Düşüncesi : İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmüştür.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Beşinci Dairesince işin gereği düşünüldü:
Dava; … … Sağlık Ocağı Tabibi olan ve … Devlet Hastanesinde baştabip yardımcısı olarak görevlendirilen davacının, bu görevlendirilmesinin kaldırılmasına ilişkin 16.4.2007 günlü işleme karşı açtığı davada, anılan işlemin iptal edilmesi sonucu eski görevine iade edilmesi üzerine, yargı kararı ile iptal edilen işlem nedeniyle mahrum kaldığı döner sermaye ek ödemelerinin tarafına ödenmesi amacıyla yaptığı başvurunun reddine ilişkin 11.8.2009 tarih ve 5171 sayılı Performans Yönetimi ve Kalite Daire Başkanlığı işleminin iptali ile ödenmeyen döner sermaye ek ödemelerinin yasal faizi ile birlikte ödenmesine hükmedilmesi istemiyle açılmıştır.
… İdare Mahkemesinin … günlü, E… sayılı kararıyla; döner sermaye ek ödemesinin, ancak personelin kurum ve kuruluşunda fiilen katkı sağladığı sürece verileceğinin hükme bağlanmış olması karşısında, davacının fiilen görev yapmadığı süreler için döner sermaye katkı payı ödenmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine hükmedilmiştir.
Anılan kararın, davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairemizin … günlü, … sayılı kararıyla, … Sağlık Ocağı Tabibi olan davacının ...Devlet Hastanesine baştabip yardımcısı olarak görevlendirilmesinin sonlandırılmasına ilişkin 16.4.2007 günlü ve 7145 sayılı işlemin Mahkeme tarafından iptal edildiği; davacının döner sermaye ek ödemesinden "fiilen" .... Devlet Hastanesinde çalışamaması nedeniyle yararlanamamasının, Mahkemece iptal edilen bu işlemden kaynaklandığı ve uğradığı maddi zararın tazmin edilmesi gerektiği gerekçesiyle bozulmasına hükmedilmiştir.
Bu kez, … İdare Mahkemesinin … günlü, … sayılı kararıyla; .... Sağlık Ocağı Tabibi olan davacının, … Devlet Hastanesinde baştabip yardımcısı olarak görevlendirilmesine ilişkin 10.3.2005 günlü ve 3232 sayılı onayın Personel Genel Müdürlüğünce uygun görülmemesi nedeniyle iptaline dair 16.4.2007 günlü ve 7145 sayılı işlemin iptali istemiyle açtığı davada, Danıştay Beşinci Dairesinin 3.10.2012 günlü, E:2009/2239; K:2012/5697 sayılı bozma kararına uyularak davanın reddine hükmedildiği; öte yandan, döner sermaye ek ödemesinin, ancak personelin kurum ve kuruluşunda fiilen katkı sağladığı sürece verileceğinin hükme bağlanmış olması karşısında, davacının fiilen görev yapmadığı süreler için döner sermaye katkı payı ödenmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine hükmedilmiştir.
Davacı, dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğunu ileri sürmekte ve İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.
İdari işlemler hakkında, hukuka aykırı olduklarından bahisle iptalleri istemiyle açılan idari davalarda, hukuka uygunluk denetiminin, idari işlemlerin tesis edildikleri tarih itibarıyla yapılması gerekir.
Buna göre; Mahkemece yapılacak olan denetimin, dava konusu işlemin tesis edildiği 11.8.2009 tarihindeki hukuki duruma göre yapılması gerektiği açıktır.
Anayasa’nın 125. maddesinin son fıkrasında, "İdare, kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlüdür.“ kuralına yer verilmiştir.
Bir idari işlemin yargı kararıyla iptal edilmesinin, işlemi yapıldığı andan başlayarak ortadan kaldırdığı, bu özelliği nedeniyle geriye yürüyen sonuçlar doğurduğu; başka bir anlatımla, işlemin kurulduğu tarihten önceki hukuki durumun geçerliğini sağladığı İdare Hukukunun bilinen ilkelerindendir. Bu nedenle, İdare, iptal kararının amaç ve kapsamına göre yeni bir işlem yapmak, iptal edilen idari işlemden doğan tüm sonuçları ortadan kaldırmak, idari işlemin hiç yapılmamış sayılması ilkesinin gereği olarak önceki hukuki durumun geçerliğini sağlamakla yükümlüdür.
Açılan dava sonunda, … Sağlık Ocağı Tabibi olan davacının, … Devlet Hastanesinde baştabip yardımcısı olarak görevlendirilmesinin sonlandırılmasına ilişkin 16.4.2007 günlü ve 7145 sayılı işlem Mahkeme tarafından iptal edilerek, hukuka aykırılığı saptanmış olduğundan ve davacının döner sermaye ek ödemesinden "fiilen" … Devlet Hastanesinde çalışamaması nedeniyle yararlanamaması, Mahkemece iptal edilen bu işlemden kaynaklandığından, yukarıda değinilen Anayasa hükmü uyarınca, uğradığı maddi zararların davalı İdarece tazmini zorunludur.
Belirtilen hukuki duruma göre, döner sermaye ek ödemesi farklarının, davacının bu işlem nedeniyle yoksun kaldığı bir parasal hak olarak, … Devlet Hastanesinde görev yapamadığı ilgili dönem için hesaplanarak adı geçene tazminen ödenmesi gerekirken, İdare Mahkemesince döner sermaye ek ödemesine yönelik tazminat isteminin reddine hükmedilmesinde hukuki isabet görülmemiştir.
Öte yandan; dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte hukuki durum bu olmakla birlikte, kararın uygulanması aşamasında, … Sağlık Ocağı Tabibi olan davacının, … Devlet Hastanesinde baştabip yardımcısı olarak görevlendirilmesine ilişkin 10.3.2005 günlü ve 3232 sayılı onayın Personel Genel Müdürlüğünce uygun görülmemesi nedeniyle iptaline dair 16.4.2007 günlü ve 7145 sayılı işlemin iptali istemiyle açtığı dava sonucunda, dava konusu işlemin iptali yolunda .... İdare Mahkemesince verilen … günlü, … sayılı kararın, davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairemizin 3.10.2012 günlü, … sayılı kararıyla bozulmasına hükmedildiği ve Mahkemece bozma kararına uyularak, …. günlü, … sayılı kararla davanın reddine karar verildiği hususu da dikkate alınarak, davalı İdarelerce yeniden bir işlem tesis edileceği açıktır.
Açıklanan nedenlerle, davacının temyiz isteminin kabulüyle, … İdare Mahkemesince verilen … günlü, …. sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca bozulmasına; aynı maddenin 3622 sayılı Kanunla değişik 3. fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlar da gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, 28.1.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.