Danıştay 10. Daire 1989/492 Esas 1990/2224 Karar Sayılı İlamı

Daire : ONUNCU DAİRE
Karar Yılı : 1990
Karar No : 2224
Esas Yılı : 1989
Esas No : 492
Karar Tarihi : 17/10/990

DAVALI BELEDİYE BAŞKANLIĞININ ÖZEL MÜLKİYETİNDE BULUNAN ŞOFÖR İMTİHAN PİSTİNİN 2886 SAYILI YASA HÜKÜMLERİ UYARINCA KİRAYA VERİLMEK ÜZERE İHALEYE ÇIKARILMASINA VE PAZARLIK SURETİYLE KİRAYA VERİLMESİNE İLİŞKİN İŞLEMİN İDARİ İŞLEM NİTELİĞİNDE OLDUĞU VE UYUŞMAZLIĞIN İDARİ YARGI YERİNDE ÇÖZÜMLENMESİ GEREKECEĞİ HK.
Dava, daha önceleri işgaliye ücreti ödemek suretiyle davacı dernek tarafından kullanılmakta olan şoför imtihan pistinin 2886 sayılı yasa hükümleri uyarınca kiraya verilmek üzere ihaleye çıkarılmasına ve ihale sonucu şoför okuluna pazarlık suretiyle kiraya verilmesine ilişkin Belediye Encümen kararlarının iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, mahalli idarelerden olan Belediyelerin, özel mülkiyetoinde bulunan taşınmaz mallarını üçüncü şahıslardan özel veya tüzel kişilere bir bedel karşılığında tahsis etmelerinin, tarafların tamamen serbest irade beyanlarına dayanan sözleşmelerle ve özel hukuk hükümlerife göre yapılan işlemlerle ilgili bulunduğundan, ayrıca ortada kamu kanunlarına göre bir işlem bulunmadığından, bu konuya ilişkin uyuşmazlıkların görüm ve çözümünün idari yargının görevi dışında kaldığından bahisle davanın görev yönünden reddine karar verilmiştir.
Davacı, uyuşmazlığın görüm ve çözümünün İdare Mahkemesinin görev içinde olduğunu, bu nedenle usul ve hukuka aykırı olan idare mahkemesi kararının temyizen incelenip bozulmasını istemektedir.
İdari Yargının görev alanını idare hukukunun uygulanmasından kaynaklanan uyuşmazlıklar oluşturmaktadır. 2577 sayılı Yasanın 2.maddesinin 1.bendinde idari dava türleri;
a-İdari işlemler hakkında yetki, şekil,sebep, konu, maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan iptal davaları,
b- İdari eylem ve işlemlerden dolayı hakları muhtel olanlar tarafından açılacak tam yargı davaları,
c- Genel hizmetlerden birinin yürütülmesi için yapılan idari sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davalar olarak belirlenmiştir.
İdari işlemler, kamu kurum ve kuruluşları tarafından, kamu hukuku kuralları uyarınca tesis edilen, tek taraflı, doğrudan uygulanabilir nitelikte hukuki tasarruflardır. İdari Makam ve mercilerin mevzuatla belirlenen idare işlevleriyle ilgili olarak idari işlem tesisi yoluna gidecekleri açıktır.
Dava konusu Belediye Encümen kararlarında bahsi geçen şoför imtihan pisti 2886 sayılı Yasa hükümleri uyarınca kiraya verilmek üzere ihaleye çıkarılmış, ve pazarlık sonucu 1 yıllığına şoför okuluna kiraya verilmiştir.
Bir kamu kurumunun özel mülkiyetinde olsa bile kamunun sahip olduğu taşınmaz malların idare, tahsis ve satışı ile ilgili olarak yapılan bütün işlemler, kanunlarla düzenlenmiş idari usullere göre tesis edildiğinden, İdare Hukuku İlkelerine ve Kamu Hukukunu yakından ilgilendiren kanunlara göre yapılacağından bu türlü işlemlerin idari bu işlem oldukları açıktır.
Diğer taraftan 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu, genel bütçeye dahi dairelerle katma bütçeli idarelerin, özel idare ve belediyelerin alım, satım, hizmet, yapım, kira, trampa, mülkiyetin gayri aynı hak tesisi ve taşıma işlerinin bu kanunda yazılı hükümlere göre yürütüleceğini düzenlemekte, bu yönü ile bir kamu kanunu niteliği taşımaktadır.Bu kanun kapsamına giren işlerin görülmesi için yapılan ihalelerde ihale kararının kesinleşmesine kadar olan dönem içinde idarelerce tesis olunacak işlemlerin, 2886 sayılı kanunla düzenlenmiş olması ve bu kanununun, kamu kanunu olması karşısında, idari yargının denetimine tabi olduğu ihtilafsızdır.
Bu durumda, Belediyenin özel mülkiyetinde bulunan şoför imtihan pistinin kiraya verilmek üzere ihaleye çıkarılmasına ve pazarlık suretiyle kiraya verilmesine ilişkin, idari işlem niteliğini taşıyan dava konusu kararların iptali istemine yönelik davanın idari yargıda çözümlenmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 2577 sayılı Kanunun 49.maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulmasına karar verildi.