MAHKEMESİ : İstanbul 9. İcra Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 04/10/2012
NUMARASI : 2012/564-2012/923

Şikayet kanun yoluna başvuru nedeniyle yapılan yargılama sonunda; İstanbul 9. İcra Hukuk Mahkemesi"nce şikayetin reddine dair verilen 23.06.2011 gün ve E:2011/608, K:2011/734 sayılı kararın incelenmesi şikayetçi-borçlu ....Numaralı M/V Ladoga 7 Donanım Wesstar Group Inc vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 12.Hukuk Dairesi"nin 21.02.2012 gün ve 2011/20520-2012/6364 sayılı ilamı ile;
(…Borçlunun, icra mahkemesine başvurusunda, alacaklının alacağının rehin hakkına dayanmadığını, ilamda kanuni rehin hakkına ilişkin hüküm bulunmadığını, bu sebeple alacaklının taşınır rehninin paraya çevrilmesi yolu ile takip yapamayacağını ileri sürerek takibin iptalini talep ettiği görülmektedir.
Takip dayanağı İstanbul Denizcilik İhtisas Mahkemesi"nin 23.12.2010 tarih ve 2008/236 esas, 2010/573 karar sayılı ilamının hüküm bölümünde; "Davanın kabulüne, davacının gümrük idaresine yatırmış olduğu 31.785 TL"nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı asilden alınarak davacıya verilmesine, mahkememizin 2008/67 D. İş dosyası üzerinden M/V LADOGA-7 isimli gemi üzerinde verilen ihtiyati tedbir kararının devamına, karar kesinleştiğinde tedbirin kaldırılmasına" karar verildiği görülmektedir.
Dayanak ilamda kanuni rehin hakkına ilişkin hüküm bulunmadığı halde, mahkemece dayanak ilamın yorumlanması ile Türk Medeni Kanunu"nun 2. maddesi gerekçe gösterilerek şikayetin reddine karar verilmesi doğru değildir. Zira ilamın infaz edilecek bölümü hüküm kısmıdır. İcra mahkemesi, yorum yolu ile ilamın hüküm kısmını değiştiremez (HGK. 08.10.1997 tarih ve 1997/17-517 esas, 97/776 karar).
Mahkemece, yukarıda açıklanan nedenlerle şikayetin kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile şikayetin reddi yönünde hüküm tesisi isabetsizdir...)
gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Hukuk Genel Kurulu"nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
İstek, icra memuru işleminin şikayet yolu ile iptali istemine ilişkindir.
İstanbul 8. İcra Müdürlüğü’nün 2011/11028 esas sayılı dosyasında (taşınır rehninin paraya çevrilmesi yolu ile ilamlı icraya dayalı); karşı taraf-alacaklı .. Acentecilik Denizcilik Nak. Ve Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından 05.05.2011 tarihinde şikayetçi-...Numaralı M/V Ladoga 7 Donanım Wesstar Group Inc hakkında başlatılan icra takibinde; toplam 44.781,38 TL’nin tahsili istenilmiştir. Rehin olarak ise, “7324625 Imo numaralı Ladoga 7 gemisi” gösterilmiştir.
Takibe dayanak gösterilen İstanbul Denizcilik İhtisas Mahkemesi"nin 23.12.2010 tarih ve E:2008/236, K:2010/573 sayılı ilamının hüküm bölümünde; "Davanın kabulüne, davacının gümrük idaresine yatırmış olduğu 31.785 TL"nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı asilden alınarak davacıya verilmesine, mahkememizin 2008/67 D. İş dosyası üzerinden M/V Ladoga-7 isimli gemi üzerinde verilen ihtiyati tedbir kararının devamına, karar kesinleştiğinde tedbirin kaldırılmasına" karar verildiği görülmektedir.
Şikayetçi-borçlu vekili, eldeki şikayeti ile; İstanbul Denizcilik İhtisas Mahkemesi"nin 23.12.2010 tarih ve E:2008/236, K:2010/573 sayılı ilamında kanuni rehin hakkına ilişkin bir hüküm bulunmadığını, bu nedenle alacaklının taşınır rehninin paraya çevrilmesi yoluyla takip yapamayacağını ileri sürerek, takibin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Karşı taraf-alacaklı vekili ise, şikayetin reddini dilemiştir.
Mahkemece, “...İlamla tahakkuk ve tahsili gereken özü itibari ile alacağın rehinle güvenceye alınması ve konsolide edilmesine odaklanan bir alacağın tahsili yönünden herhangi bir engelin bulunmadığı ve Türk Medeni Kanunu"nun 2.maddesi...” gerekçe gösterilerek, şikayetin reddine karar verilmiştir.
Şikayetçi-borçlu vekilinin temyizi üzerine, Özel Daire’ce yukarıda başlık bölümünde yazılı gerekçeyle karar bozulmuştur.
Yerel mahkemece, önceki kararda direnilmiş; hükmü şikayetçi-borçlu vekili, temyiz etmiştir.
Direnme yoluyla Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; mahkemece, takip dayanağı ilamın kanuni rehin hakkını kapsayıp kapsamadığı, bu ilama dayalı “rehnin paraya çevrilmesi yolu ile takip” yapılabilip yapılamayacağı, noktasında toplanmaktadır.
Hemen belirtilmelidir ki, ilamların infazı sırasında icra müdürlüklerince ilamın hüküm kısmı dikkate alınarak kararların infazının yapılması gereklidir. İcra dairesi, ilamların hüküm bölümünü aynen infazla görevlidir. Sınırlı yetkili icra mahkemesinin hüküm kısmında yer almayan bir hususu yorum yoluyla ilama eklemesi, ya da var olan bir hususu çıkarması olanağı yoktur. Bu bakımdan takibe konu ilamın hüküm kısmı ilamlı icranın şeklini de belirler. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 28.12.2005 gün ve E:2005/12-730, K:769; 25.6.2008 gün ve E:2008/12-451, K:453; 17.6.2009 gün ve E:2009/12-239, K:2009/268 sayılı ilamları). Bu nedenledir ki, yerleşik yargısal uygulamada, ilamların infaz edilecek kısmının, hüküm bölümü olduğu, hükmün içeriğinin aynen infazı gerektiği ve gerek icra dairesi ve gerekse sınırlı yetkili icra mahkemesinin ilamın infaz edilecek kısmını yorum yolu ile belirleme yetkisine sahip olmadığı kabul edilmiştir (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 08.10.1997 gün ve E:1997/12-517, K:1997/776; 22.03.2006 gün ve E:2006/12-92, K:2006/85; 25.06.2008 gün ve E:2008/12-451, K:2008/453; 03.03.2010 gün ve E:2010/12-124, K: 2010/110; 06.02.2013 gün ve E:2012/12-603, K:2013/211 sayılı ilamları).
Bunun yanında, ilamın icra dairesince infazı özellikle ilama aykırı ise, borçlu ilama aykırı infaz işleminin iptali veya düzeltilmesi için icra mahkemesine şikayet yoluna başvurabilir (İİK’nun 41, 16.maddeleri). Şikayeti inceleyecek icra mahkemesinin yetkisi ise sınırlıdır.
Somut olaya gelince:
İcra takibine dayanak ilamda kanuni rehin hakkına ilişkin hüküm bulunmadığı halde, mahkemece dayanak ilamın yorumlanması ile Türk Medeni Kanunu"nun 2. maddesi gerekçe gösterilerek, takibin iptaline yönelik şikayetin reddine karar verilmesi doğru değildir.
Hal böyle olunca; yerel mahkemece, Hukuk Genel Kurulu’nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.
SONUÇ: Şikayetçi-borçlu .. 7324625 Numaralı M/V Ladoga 7 Donanım Wesstar Group Inc vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile; direnme kararının, Özel Daire bozma kararında ve yukarıda gösterilen nedenlerden dolayı 6217 sayılı Kanunun 30. maddesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na eklenen “Geçici madde 3” atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 429.maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu"na 5311 sayılı Kanunun 29.maddesi ile eklenen "Geçici Madde 7" atfıyla uygulanmakta olan aynı Kanun"un 366/III.maddesi uyarınca kararın tebliğinden itibaren 10 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 16.04.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.