Danıştay 6. Daire 1990/2786 Esas 1991/871 Karar Sayılı İlamı

Daire : ALTINCI DAİRE
Karar Yılı : 1991
Karar No : 871
Esas Yılı : 1990
Esas No : 2786
Karar Tarihi : 26/04/991

İLÇE BELEDİYESİNCE KABUL EDİLEN İMAR PLANI DEĞİŞİKLİĞİ BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE MECLİSİNCE REDDEDİLDİĞİNDEN, BU ÖNERİNİN BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANINCA İLÇE BELEDİYE MECLİSİNCE GELEN ŞEKLİYLE ONANMASININ BU PLANA GEÇERLİK KAZANDIRAMAYACAĞI HK.
Dava, taşınmaz üzerindeki otel inşaatına 13.7.1988 tarihinde onanan imar planı tadilatı uyarınca 30.50 m.yerine 24.50 m. yükseklik uygulanabileceğine ilişkin işlem ile anılan işleme dayanılarak yapıya ilave edilen iki yatak katı inşaatının durdurulmasına dair işlemin iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince; taşınmazın 15.5.1984 onay tarihli
imar planı ve … Kat nizamları planında 21.50 m+1 kat-24,50 m.yükseklikte yapı alanında kaldığı, davacıların bu yükseklikte aldıkları ruhsatla yapıya başlandığı, bu sırada yüksekliğin 30.50 m.ye çıkarılması yolunda plan değişikliği yapılması önerilerinin ... Belediye Meclisinde kabul edildiği, ancak bu kararın Büyükşehir Belediye Meclisince reddedilmesi üzerine Büyükşehir Belediye Başkanının 3030 sayılı Kanunun Uygulanmasına ilişkin Yönetmeliğin 42.maddesindeki yetkisine dayanarak plan tadilatını 13.4.1988 gününde "ilçesinden geldiği şekliyle" onadığı, davacıların buna göre 30.50 m.yi içeren projelerinin ... Belediye Başkanlığına verildiği ancak 3194 sayılı Yasanın 22.maddesine göre 15 günlük süre içerisinde herhangi bir işlem yapılmadığı, bu arada ... Belediye Meclisinin 30.50 m.yi öngören plan değişikliği Büyükşehir Belediyesinde inceleme ve onama aşamasında iken 18.2.1988 tarihinde alınan yeni bir meclis kararı ile yüksekliği 24,50 m.ye indirerek başka bir plan değişikliği yaptığı, oysa bu tarihlerde Büyükşehir Belediye Başkanınca yetkisi kullanılarak 30,50 m.lik plan tadilatının onanmış bulunduğu, böylece üç ay arayla onanan her iki plan tadilatı arasında yapı sahiplerinin elde ettiği hakların korunup korunmayacağının davanın ana noktasını oluşturduğu, bu durumda kesinleşmiş plan değişikliğiyle davacıların elde ettiği 30,50 m.yükseklik hakkının planın yürürlükte olduğu sırada sonuçlandırılmayarak sonradan yürürlüğe giren plan hükümlerinin uygulanması gerekeceği yolundaki işlemde mevzuata uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemler iptal edilmiş, karar davalı belediyelerce temyiz edilmiştir.
İlçe Belediyelerinin nazım plana uygun olarak hazırlanacakları tatbikat imar planlarını onaylamak ve uygulamasını denetlemek görevi 3030 sayılı Yasanın 6.maddesinin A/b fıkrası ile Büyükşehir belediyelerine verilmiş olup, adı geçen yasanın büyükşehir belediye başkanının görevlerini düzenleyen 14.maddesinde, büyükşehir belediye başkanlarına imar planlarını değiştirerek onama yetkisi tanınmamıştır. 3030 sayılı Yasanın uygulanması ile ilgili yönetmelikte, büyükşehir belediye başkanlığının Büyükşehir ile İlçe Belediye Meclisi kararlarını tetkikle aynen veya tadilen tasdik veyahut meclislerde tekrar görüşülmesini isteme yetkisi bulunduğu kurala bağlanmışsa da, yönetmelik hükümleri ile bu yetkinin genişletilmesi mümkün olmadığı gibi, yasaya aykırı yönetmelik hükümlerinin uygulanma olanağı da bulunmamaktadır.
Bu durumda, ... Belediye Meclisinin 4.11.1987 günlü, kararı ile kabul edilip davacılara 30,50 m.yükseklikte yapılaşma hakkı öngören plan tadilatının Büyükşehir Belediye Meclisince reddi üzerine Büyükşehir Belediye Başkanınca bizzat "ilçesinden geldiği şekliyle" yapılıp onanması ile oluşan imar planı değişikliğinin ilgililer tarafından dava konusu edilmemiş olmakla birlikte yasal olarak geçerli bir imar planı niteliği taşımadığı açıktır.
Diğer taraftan, davacıların yukarıda sözü edilen Büyükşehir Belediye Başkanının onanmasından sonra elde ettikleri 30,50 m.yüksekliği kullanmak amacıyla otel iki yatak katı ilavesi için inşaat ruhsatı almaksızın sadece imar durumuyla inşaata devam ettikleri ve 1.8.1988 günlü yapı tatil zaptı ile inşaatın durdurulduğu tarihte de anılan ilave katların ruhsatsız olduğu konusunda taraflar arasında anlaşmazlık bulunmamaktadır.
Hal böyle olunca, hukuken geçerli bir imar planına dayalı olmayan imar durumunun kazanılmış hak bahşetmesi düşülünemeyeceği cihetle ruhsatsız inşaatın durdurulması ve yasal usul izlenerek yürürlüğe girmiş bulunan 24,50 m.yükseklik öngören imar planının uygulanmasının istenmesi yolundaki işlemlerde mevzuata aykırılıktan söz edilemez.
Açıklanan nedenlerle, usul ve yasaya aykırı temyize konu İdare Mahkemesi kararının bozulmasına karar verildi.