12. Hukuk Dairesi 2016/9864 E. , 2017/1274 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
Alacaklının, borçlu hakkında genel haciz yolu ile ilamsız takip başlattığı, itirazsız kesinleşen takipte, borçlunun, icra mahkemesine başvurarak, dosya borcuna mahsuben fazla ödeme yaptığı iddiasıyla bu paranın kendisine iadesine karar verilmesini istediği, mahkemece takipten sonra işleyecek faiz yönünden bilirkişi incelemesi yaptırılarak şikayetin kısmen kabulüne karar verildiği anlaşılmıştır.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun temerrüt faizine ilişkin 120. maddesinde; “Uygulanacak yıllık temerrüt faizi oranı, sözleşmede kararlaştırılmamışsa, faiz borcunun doğduğu tarihte yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre belirlenir. Sözleşme ile kararlaştırılacak yıllık temerrüt faizi oranı, birinci fıkra uyarınca belirlenen yıllık faiz oranının yüzde yüz fazlasını aşamaz. Akdî faiz oranı kararlaştırılmakla birlikte sözleşmede temerrüt faizi kararlaştırılmamışsa ve yıllık akdî faiz oranı da birinci fıkrada belirtilen faiz oranından fazla ise, temerrüt faizi oranı hakkında akdî faiz oranı geçerli olur” düzenlemesine yer verilmiştir.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 01 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe girmiş olup, 6101 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun’un 7. maddesinde; "Türk Borçlar Kanunu"nun kamu düzenine ve genel ahlâka ilişkin kuralları ile geçici ödemelere ilişkin 76"ncı, faize ilişkin 88"inci, temerrüt faizine ilişkin 120"nci ve aşırı ifa güçlüğüne ilişkin 138"inci maddesi, görülmekte olan davalarda da uygulanır" şeklinde düzenleme getirilmiştir. İcra takibi de dava gibi düşünüleceğinden, 6098 sayılı TBK"nun anılan hükümlerinin, henüz sonuçlanmamış icra takiplerinde de uygulanması gerekir (HGK"nun 12.09.2012 tarihli ve 2012/19-314 E, 2012/557 K. sayılı kararı). Bununla birlikte, TTK"nun 8. maddesine göre; ticari işlerde temerrüt faiz oranı serbestçe belirlenebileceğinden TBK"nun 88. ve 120. maddelerinde aktî ve temerrüt faizi ile ilgili sınırlamaların ticari işler bakımından uygulanabilirliği bulunmamakta ise de, anılan hükümlerle getirilen kısıtlamaların ticari nitelik taşımayan işler bakımından uygulanması zorunludur.
Dairemizin yerleşik içtihatlarına göre, takip talebinde istenen faiz oranının türünün belirtilmesi ya da istenen faiz oranının o tarihte uygulanan yasal veya ticari faiz oranlarından birine denk gelmesi durumunda, o cins faiz oranının istendiğinin kabulü gerekeceğinden ödeme emrine yasal sürede itiraz edilmemiş olsa dahi, faizin, istenen faiz türüne göre ve değişen oranlarda hesaplanması gerekir. Ancak, takipte talep edilen ve itiraz edilmeyerek kesinleşen işleyecek faizin türünün gösterilmemesi ve oranının yasal ya da ticari faiz oranlarından birine denk gelmemesi halinde aynı sonuca varılamaz.
Somut olayda, alacaklı tarafından 31.10.2011 tarihinde başlatılan takipte, takip sonrası için istenen aylık % 4 (yıllık % 48) işleyecek faiz oranının, takip tarihinde geçerli olan ticari veya yasal faiz oranına denk gelmediği ve bu oranların oldukça üzerinde olduğu görülmektedir. Bu durumda, alacaklının talebinin ticari faiz olduğu sonucuna varılamaz. Hal böyle olunca, TBK"nun yürürlük tarihi olan 01.07.2012 tarihine kadar borçlunun yasal sürede ödeme emrinde talep edilen faiz oranına itiraz etmemesi üzerine kesinleşen bu oran (yıllık % 48) üzerinden, TBK"nun yürürlük tarihinden sonra ise, işin ticari nitelikte olmadığı da dikkate alınarak, anılan Kanun"un 120. maddesinde öngörülen sınırlamalar gözetilerek faiz hesaplaması yapılması gerekir.
O halde mahkemece, uyuşmazlığın, belirtilen yasal düzenlemeler ve açıklanan ilke ve kurallar doğrultusunda inceleme ve değerlendirme yapılarak oluşacak sonuca göre çözümlenmesi gerekirken, yazılı şekilde sonuca gidilmesi isabetsizdir.
SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK"nun 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 06.02.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.