Danıştay 6. Daire 1990/1518 Esas 1991/2851 Karar Sayılı İlamı

Daire : ALTINCI DAİRE
Karar Yılı : 1991
Karar No : 2851
Esas Yılı : 1990
Esas No : 1518
Karar Tarihi : 26/11/991

YERİNDE YAPILAN KEŞİF VE BİLİRKİŞİ İNCELEMESİ SONUCU DÜZENLENEN RAPOR İLE EK RAPORLARDA DAVACIYA AİT TAŞINMAZIN 1/5000 VE 1/1000 ÖLÇEKLİ İMAR PLANLARIYLA AĞAÇLANDIRILACAK ALAN, YOL VE SPOR ALANI OLARAK AYRILMASINDA ŞEHIRCILIK VE PLANLAMA İLKELERİNE AYKIRILIK BULUNMADIĞI, ANCAK TAŞINMAZIN TÜMÜNÜN BU AMACA AYRILMASININ ADALET İLKELERİNE UYGUN DÜŞMEDİĞİNİN BELİRTİLMESİ NEDENİYLE ANILAN PLANLARIN BU BÖLÜMÜ İPTAL EDİLMİŞSE DE PLAN REVİZYONU YAPILIP DAVACIYA BELİRLİ BİR MİKTAR YAPILAŞMA HAKKI VERİLMESİ DİĞER BİR ANLATIMLA KAMU YARARI GÖZARDI EDİLEREK KİŞİ YARARINA VERİLEN MAHKEME KARARINDA İSABET GÖRÜLMEDİĞİ HK.
Dava, ... ... 1/5000 ölçekli nazım imar planı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planının ... pafta, ... parsele ilişkin bölümünün ve bu planlara yapılan itirazın reddine ilişkin işlemin iptali isteğiyle açılmış, İdare Mahkemesince yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen rapor ve ek raporlarda, 1/5000 ve 1/1000 ölçekli planların uyum içinde oldukları, şehircilik esasları ile planlama ilkelerine de uygun olarak yapıldıkları, ancak uygulanabilir plan yapmanın önemli ilkelerinden birinin de kamu hizmetleri için ayrılacak alanların o yöredeki mal sahiplerinden dengeli bir biçimde alınması ve adaletsizlikler doğmamasına özen gösterilmesi olduğu, bu planda söz konusu özenin gösterilmediği ve davacının 19.200 m2.lik parselinin tümünün kamu hizmetlerine ayrıldığı, bu nedenle davacı taşınmazının bulunduğu parselde dahil olmak üzere planın yeniden ele alınarak revizyonunun yapılması ve davacıya belirli bir miktar yapılanma hakkı tanınması gerektiği, bu açıdan planın davacı taşınmazı ile ilgili kısmının planlamada
adalet ilkesine aykırı olduğu belirtildiğinden, anılan rapor doğrultusunda iptaline karar verilmiş bu karar davalılar tarafından temyiz edilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 3622 sayılı Kanunla değişik 46.maddesinin 2.fıkrasında Danıştay Dava Daireleri ile İdare ve Vergi Mahkemelerinin nihai kararlarına karşı tebliğ tarihini izleyen otuz gün içinde Danıştayda temyiz yoluna başvurulabileceği kurala bağlanmıştır.
Mahkemece gönderilen dosyanın incelenmesinden ....İdare Mahkemesi kararının davalı Belediye Başkanlığı'na 30.5.1990 gününde tebliğ edildiği Belediye Başkanlığı'nın bu kararın temyizen incelenmesi için Danıştay'a gönderilmek üzere dilekçesini 29.8.1990 gününde İdare Mahkemesi kalemine kaydettirildiği anlaşıldığından, anılan yasa maddesiyle belirlenen otuz günlük süre geçirildikten sonra yapılan istemin 2577 sayılı Yasanın 3622 sayılı Yasa ile değişik 15.maddesinin 1.fıkrasında (b) bendi uyarınca süre aşımı nedeniyle incelenmeksizin reddine oyçokluğuyla;
Büyükşehir Belediye Başkanlığı'nın temyiz isteminin incelenmesine gelince;
İdare Mahkemesince yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen rapor ve ek raporlarda, davacıya ait parselin tahsis amacı bakımından 1/5000 ve 1/1000 ölçekli planlardaki durumunun aynı olduğu, birbiriyle tutarlı bir karar ve kullanım tahsisi bulunduğu, her iki planın da şehircilik ilkeleri ve planlama esaslarına uygun olduğu belirtilmiş, ancak davacının taşınmazının tamamının kamu yararına ayrılmasının planlamada adalet ilkesine aykırı olduğu kanısına varıldığı belirtilerek plan revizyonu yapılıp davacıya belirli bir miktar yapılaşma hakkı tanınması önerilmiştir.
İmar planı, insan, toplum, çevre münasebetlerinde kişi ve aile mutluluğu ile toplum hayatını yakından etkileyen fiziksel çevreyi sağlıklı bir yapıya kavuşturmak, yatırımların yer seçimlerini ve gelişme eğilimlerini yönlendirmek ve toprağın koruma, kullanma dengesini en rasyonel biçimde belirlemek amacıyla hazırlanır.
İmar planlarının yargısal denetiminde de bütün bu hususlara uyulup uyulmadığının taşınmazın yer, büyüklük, konuma ve işlevi açısından imar planında ayrıldığı amaca şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararı açısından uygun olup olmadığının incelenmesi gerekmektedir.
Olayda da, davacının taşınmazının tamamının 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planlarında ağaçlandırılacak alan, yol ve spor alanı olarak kamu hizmetlerine ayrılmasında şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararına aykırılık bulunmadığı bilirkişi raporlarıyla belirlenmiş olup, söz konusu raporlarda kamu hizmetlerine ayrılan bu alanların fazla olduğu yolunda bir açıklama da yer almamıştır. Bu durum karşısında İdare Mahkemesince dava konusu planlarda kamu hizmetlerine ayrılan bu alanların bütünlüğü dikkate alınmaksızın davacının taşınmazının tamamının kamu hizmetlerine ayrılmasının adalet ilkesine aykırı olduğundan bahisle plan revizyonu yapılıp davacıya belirli bir miktar yapılaşma hakkı tanınması gerektiği yolundaki bilirkişi görüşü doğrultusunda kamu yararı gözetilmeksizin verilen kararda isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, temyize konu ....İdare Mahkemesi kararının bozulmasına dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine karar verildi.

KARŞI OY:
Yasal düzenlemelerde aksine hüküm olmadıkça kural olarak usul hükümleri yürürlüğe girdikleri tarihten itibaren uygulanırlar ve bu durum tarafları ve yargı organlarını bağlar.
Bu nedenle de davalı Belediye Başkanlığının temyiz isteminin incelendiği sırada yürürlükte bulunan 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 3622 sayılı yasayla değişik 48.maddesinin 6.fıkrasının temyizin kanuni süre geçtikten sonra yapılması halinde kararı veren Mahkemenin, temyiz isteminin reddine karar vereceği hükmü karşısında, Dairemizce temyiz isteminin süreden reddine karar verilemeyeceği oyuyla kararın bu bölümüne karşıyım.